W usteckim sanatorium przygotowano miejsce dla 70 pacjentów ze schorzeniami kardiologicznymi, reumatycznymi, ortopedycznymi czy oddechowymi. Wśród zabiegów rehabilitacyjnych będą m.in.: krioterapia, laseroterapia, gimnastyka i masaże. Z myślą o chorych otwarto też ogród botaniczny, z którego można korzystać przez cały rok - poinformował Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.
Uroczyste otwarcie sanatorium z udziałem m.in. marszałka województwa pomorskiego Mieczysława Struka odbyło się 29 sierpnia 2022 r.
W skład Sanatorium Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego w Ustce wchodzą Zakład Przyrodoleczniczy i 70 łóżek rehabilitacyjnych, sanatoryjnych. Na chorych w budynku B czeka 20 jednoosobowych sal z węzłami sanitarnymi, 9 łóżek jest w budynku D (I piętro), a 29 łóżek w budynkach A i D (II piętro). Do dyspozycji pacjentów powstały też m.in. sale: gimnastyczna, hydroterapii, elektroterapii, laseroterapii oraz kriokomora. Ponadto, są gabinety: masażu, lekarskie i zabiegowe. Koszt inwestycji to ponad 6 mln zł.
Na terenie Zakładu Przyrodoleczniczego powstał również wyjątkowy ogród botaniczny, który ma ok. 300 mkw. powierzchni. Podczas remontu tej części wykonano m.in.: zadaszenie patio, zagospodarowanie zieleni i wyposażenie w miejsca do siedzenia, spacerowania i leżakowania. Dzięki zmianom powstała przestrzeń przeznaczona na rekreację i rehabilitację w otoczeniu przyjaznego mikroklimatu i zieleni. Co ważne, z ogrodu mogą korzystać osoby niepełnosprawne, poruszające się na wózkach, a nawet leżące. Obiekt jest czynny przez cały rok, bez względu na warunki atmosferyczne. Koszt budowy szacowany jest na ponad 4 mln zł.
Ustka posiada wyjątkowe walory klimatyczne, naturalne surowce lecznicze, a także dobrze wyposażoną bazę leczniczą. W sanatorium można leczyć m.in.: choroby ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, kardiologiczne, oddechowe oraz układu nerwowego.
Komentarze
[ z 6]
Bardzo dobrze, że takie miejsca powstają na terenie naszego kraju ponieważ zapotrzebowanie na nie wciąż jest bardzo duże, o czym świadczy długi czas oczekiwania wolny turnus. Niektóre sanatoria mogą oczywiście przyjąć większą liczbę pacjentów, jednak w takim wypadku jak ten w Ustce, wydaje mi się, że opieka będzie jeszcze bardziej spersonalizowana, na czym oczywiście skorzystają pacjenci. Dobrze, że w danej placówce będzie oferowanych wiele świadczeń, dla osób z różnymi schorzeniami. Oczywiście niektóre osoby mają wiele schorzeń, dzięki temu będą mogli oni leczyć swoje choroby w jednym miejscu.
Wielu pacjentów w naszym kraju potrzebuje rehabilitacji z różnych powodów, a sanatoria są bardzo dobrymi miejscami aby ją odbyć. Dzięki pobytowi w takich uzdrowiskach pacjencji mogą wrócić do pełni zdrowia, a więc często i do pracy co z różnych względów jest bardzo ważnym aspektem. Posiadanie odpowiedniej sprawności, a przez to również samodzielności dla wielu osób jest bardzo ważne ponieważ pozytywnie wpływa to na ich zdrowie psychiczne. Z innego punktu widzenia w takich miejscach, często przebywają osoby, które z różnych względów nie mają zbyt dużego kontaktu z rówieśnikami, a w takich miejscach mogą liczyć na kontakt z wieloma osobami, co również jeżeli chodzi o aspekt psychiczny jest istotny.
Matka Natura obdarzyła naszą planetę szczególnymi miejscami, w których skumulowała bogactwo różnych naturalnych czynników, które mogą mieć pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Uzdrowiska, bo o nich tu mowa, obfitują w różnego rodzaju wody mineralne, borowiny, gazy oraz korzystne warunki klimatyczne. Do jednego z uzdrowisk, w celu poprawienia stanu swojego zdrowia, wyjechać można na dwa sposoby: z własnej kieszeni, a także na koszt Narodowego Funduszu Zdrowia. Sfinansuje nam on w pełni jedynie leczenie w szpitalu uzdrowiskowym. W przypadku pobytu w sanatorium musimy liczyć się z koniecznością partycypacji w kosztach. W jej ramach będziemy musieli pokryć częściowo koszty wyżywienia i noclegu. Ich wysokość jest uzależniona on standardu pokoi oraz pory roku, w jakiej przypadnie nam termin. Korzystając z wczasów zdrowotnych z pomocą NFZ, musimy się liczyć również z tym, że nie będziemy mieć możliwości wyboru czasu i miejsca pobytu, a od momentu złożenia skierowania do wyjazdu może minąć nawet kilkanaście miesięcy. Jadąc do szpitala uzdrowiskowego przysługuje nam zwolnienie L4, zaś na czas odpoczynku w sanatorium będziemy musieli wziąć urlop wypoczynkowy. Gdybyśmy jednak zdecydowali się zafundować sobie taki wyjazd zdrowotny z własnego budżetu, warto przemyślanie dobrać jego miejsce. Zastanawiając się nad tym warto przede wszystkim zwrócić uwagę na schorzenia, z jakimi się borykamy. Jeśli chcemy wyjechać w celu ogólnej poprawy stanu zdrowia – na kompleksowość oferowanych zabiegów. Ponadto pomocne może być zasięgnięcie informacji dotyczących stanu wykorzystywanego w placówce sprzętu, wykwalifikowania kadry i obecności lekarza. Do wielu sanatoriów możemy przyjechać bez skierowania, bo zatrudniany tam lekarz wystawi nam je na miejscu. Dodatkowym atutem może być ciekawa okolica i bliska obecność kawiarni lub innych miejsc, w których będzie można spędzić wolny od zabiegów czas. Osoby przyzwyczajone do płacenia za zakupy jedynie kartą płatniczą powinny sprawdzić, czy w pobliżu znajduje się w bankomat – w mniejszych miejscowościach nie wszystkie lokale wyposażone są w terminal. Lekarze balneolodzy (zajmujący się medycyną opartą na naturalnych czynnikach) podkreślają, że po leczeniu w sanatoriach nie należy spodziewać się natychmiastowych efektów. Do zaobserwowania poprawy stanu zdrowia potrzeba czasu (dlatego NFZ zaleca wystawianie skierowania na kolejną rehabilitację uzdrowiskową dopiero po rocznej obserwacji), ale rezultaty są trwalsze i dotyczącą całego organizmu, a nie tylko pojedynczych układów. Innym atutem, jaki niesie ze sobą leczenie uzdrowiskowe, jest fakt, że w odróżnieniu od farmakologii nie niesie ono ze sobą żadnego zagrożenia dotyczącego wystąpienia powikłań czy niepożądanych skutków obocznych. Terapia w uzdrowisku nie obciąża organizmu, ale daje mu optymalne warunki i stymuluje do wydajniejszej walki z chorobą i zwiększenia odporności. Wyjazdy zdrowotne poprawiają nasz stan nie tylko poprzez zabiegi. Podczas wizyty w sanatorium oddziałują na nasz organizm również czynniki o charakterze psychosomatycznym. Złagodzenie stresu, zwiększona ilość czasu na odpoczynek i sen, odcięcie się od codziennych problemów oraz przebywanie w miłej atmosferze sprawi, że poczujemy się zregenerowani i będziemy mieli więcej siły do działania. Bez względu na to, czy zamierzamy zapłacić za wyjazd samemu, czy skorzystać z dopłat NFZ, a także bez względu na to, czy ruszymy w góry, nad morze, czy w inną atrakcyjną pod kątem uzdrowiskowym krainę – warto zdecydować się na taki wypoczynek, choćby jako alternatywę corocznego urlopu. Tym sposobem możemy połączyć przyjemne z pożytecznym i zainwestować czas w to, co mamy najcenniejszego, czyli nasze zdrowie.
Pobyt w sanatorium to doskonały sposób na poprawę kondycji swojego organizmu. Po przejściu kwalifikacji do wyjazdu, już od pierwszego dnia można w pełni oddać się w ręce specjalistów i korzystać z oferowanych możliwości. W ofercie ośrodków znajdują się liczne zabiegi lecznicze, które poza poprawą stanu zdrowia, służą również jako odnowa biologiczna. Wiele osób zastanawia się, kiedy do sanatorium pojechać. Otóż czynnikiem decydującym nie jest wiek, a stan zdrowia. Korzystanie z sanatorium przysługuje osobom, które podlegają pod ubezpieczania w Narodowym Funduszu Zdrowia. Osoby, które rozważają wyjazd do sanatorium powinny udać się do lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, który oceni zasadność i wystawi skierowanie do ośrodka. Pod jego ocenę podlegają następujące aspekty: stan zdrowia, brak przeciwwskazań, które uniemożliwiłyby pobyt w sanatorium. Ponadto w przypadku osób wcześniej korzystających z sanatorium warto przedstawić uzyskane wcześniej rezultaty leczenia uzdrowiskowego. Przez lekarza opiniowana jest także częstotliwość wnioskowania o wyjazd do sanatorium. Osoby dorosłe nie powinny częściej ubiegać się o wyjazd niż raz na rok. Pobyt w sanatorium skierowany jest przede wszystkim dla osób, które zmagają się z chorobami przewlekłymi, które charakteryzują się tendencją do nawrotów na skutek pracy. Dodatkowo wyjazdy do sanatorium dają możliwość przeprowadzania rehabilitacji, pozwalając minimalizować skutki odczuwalnych schorzeń lub konsekwencji przeprowadzonych operacji. Leczenie uzdrowiskowe stanowi formę leczenia chorób przewlekłych. Może być to rehabilitacja lub leczenie profilaktyczne. Na poprawę stanu zdrowia wpływ posiadają także naturalne zasoby, Zarówno sanatoria jak i szpitale uzdrowiskowe znajdują się w miejscach słynących z atrakcyjności przyrodniczej. Do dyspozycji kuracjuszy przeznacza się m.in.: wody mineralne, borowinę, ozon i sole mineralne. Z kolei mianem term określa się uzdrowiska, w których bazuje się na wykorzystaniu wód termalnych. Polskie uzdrowiska słyną z posiadania basenów termalnych o zróżnicowanych właściwości wód. Pobyt w termach zalecany jest w szczególności dla osób, które zmagają się ze schorzeniami układu oddechowego, układu krążenia, bólami stawów, a także z chorobami skóry. Osoby skierowane do szpitala uzdrowiskowego, mają kontynuować zapoczątkowane leczenie szpitalne. Z kolei, sanatorium ma przywrócić prawidłowe funkcjonowanie organizmu po chorobie, wypadku lub uszkodzeniu ciała. Celem pobytu jest poprawa ogólnego stanu ciała. Udział w uzdrowiskowym leczeniu ambulatoryjne oznacza brak zwrotu kosztów dojazdu, pobytu i wyżywienia. Kuracjusz posiada dostęp do lekarza prowadzącego, a także może skorzystać z doraźnych interwencji lekarskich. Dodatkowo może wziąć udział w 3 zabiegach fizjoterapeutycznych w ciągu dnia, przez 6 dni w tygodniu. W przypadku leczenia ambulatoryjnego, pacjent może współuczestniczyć doborze uzdrowiska. Leczenie w uzdrowiskach jest skierowane zarówno do dorosłych jak i dla dzieci.
Pobyt w sanatorium może stać się świetną okazją do wzmocnienia swojego organizmu i przyspieszenia procesu rekonwalescencji po chorobie. Gdy decydujemy się na zabiegi fizjoterapeutyczne i lecznicze, mamy do wyboru opiekę w ramach sanatorium lub wyjazd do uzdrowiska. Miejsce w Ustce łączy te dwa terminy. Często zdarza Ci się chorować na anginę i regularnie łapiesz jesienne przeziębienia? A może niedawno przeszedłeś poważną chorobę, które następstwa utrzymują się przez kolejne tygodnie, mimo zakończenia leczenia? Jeśli złamałeś nogę, towarzyszą Ci choroby przewlekłe, cierpisz z powodu alergii, nadciśnienia lub innych chorób cywilizacyjnych, jedną z form walki z przypadłościami może być sanatorium. Sanatorium to zakład lecznictwa uzdrowiskowego, który wykorzystuje zalety i walory przyrodnicze, naturalne i rekreacyjne miejsca, w którym się znajduje. Są to najczęściej wody mineralne lub wody termalne, sole mineralne, borowina, radon i ozon. Należą do nich również inne czynniki biofizyczne środowiska, które wywierają korzystny wpływ na organizm człowieka. Sanatoria zwykle są zlokalizowane w miejscowościach uzdrowiskowych, w których panuje specyficzny klimat i szczególne walory przyrodolecznicze. Tak więc sanatorium to zakład leczniczy, który może znajdować się w miejscowości uzdrowiskowej. Samo uzdrowisko, nazywane niekiedy kurortem, to miejscowość, która dysponuje naturalnymi czynnikami leczniczymi. W jednym uzdrowisku może jednocześnie funkcjonować kilka sanatoriów, które świadczą usługi refundowane przez NFZ lub płatne indywidualnie. Miejscowości, które chcą otrzymać status uzdrowiska, muszą spełniać określone warunki. Są to złoża naturalnych surowców leczniczych o potwierdzonych właściwościach leczniczych, klimat o właściwościach leczniczych, a także odpowiednie zaplecze – sanatoria, urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego i infrastruktura techniczna. Gdy dane miasto staje się uzdrowiskiem, bardzo często do jego nazwy dodaje się człon „Zdrój”, dzięki czemu łatwiej je dostrzec na mapie punktów, w których można się leczyć. Jeśli korzystasz z opieki sanatoryjnej w ramach ubezpieczenia, podczas wizyty lekarskiej Twój lekarz prowadzący zbiera dokładny wywiad i wypełnia specjalny formularz, w którym podaje wyczerpująca informację na temat Twojego stanu zdrowia. Dzięki temu łatwiej jest dopasować optymalne miejsce pobytu w uzdrowisku, biorąc pod uwagę ewentualne choroby i historię leczenia. Sanatorium nad morzem może być wskazane dla pacjentów z częstymi infekcjami dróg oddechowych, zaś leczenie uzdrowiskowe dla chorych z reumatyzmem – w uzdrowiskach, bogatych w siarkę i borowinę. W obecnych czasach bardzo popularne i niezwykle wskazane dla wielu pacjentów jest sanatorium po przejściu COVID-19. Leczenie uzdrowiskowe w tym przypadku przyspiesza powrót do pełnej sprawności po zakażeniu – zwłaszcza u tych chorych, którzy wymagali leczenia w szpitalu, długotrwale przebywali pod respiratorem i pozostawali w pozycji leżącej. Uzdrowisko Wieliczka to profesjonalnie przystosowane miejsce, w którym pod okiem wykwalifikowanych fizjoterapeutów, pielęgniarek i lekarzy nabierzesz sił i poczujesz, że Twój organizm zyskał nową energię do działania.
Turystyka uzdrowiskowa wykorzystująca optymalnie lecznictwo jest istotnym zjawiskiem zarówno gospodarczym, jak i społecznym. Miejscowości oferujące pobyty lecznicze dysponują na ogół dobrze rozwiniętą bazą gastronomiczną, hotelarską, kulturalną oraz rekreacyjną. Obszar Polski ma bogate walory naturalne z dominacją właściwości leczniczych, szczególnym mikroklimatem, także źródłami wód mineralnych, zatem można go zaliczyć do atrakcyjniejszych w Europie. Tabela 2 wskazuje, jak szeroki zakres leczenia oferują uzdrowiska w Polsce. Turystyka uzdrowiskowa określana jest również mianem kuracyjnej, gdyż każdego dnia pacjenci korzystają z zabiegów, których podstawą są naturalne bogactwa oferowane przez miejscowe środowisko. Atutem każdej miejscowości jest zazwyczaj panujący tam leczniczy klimat. Turystyka uzdrowiskowa w Polsce staje się wyspecjalizowaną gałęzią turystyki zdrowotnej. Jej specyfika polega przede wszystkim na celu i motywie wyjazdu do miejscowości uzdrowiskowej. Zmiany demograficzne – starzenie się społeczeństwa, wzrost populacji osób starszych, dysponowanie większą ilością czasu wolnego oraz dochodów, a także zmiany w świadomości i stylu życia to relewantne determinanty wzrostu zainteresowania i rozwoju turystyki uzdrowiskowej. Większa dostępność komunikacyjna wpływa także na zwiększenie popularności oferty miejscowości uzdrowiskowych. Ponadto Polska realizuje dofinansowania, co powoduje, że ta forma korzystania z zabiegów rekreacji jest szerzej dostępna. Niewątpliwie istotną rolę w rozwoju turystyki uzdrowiskowej odgrywa Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Jest to państwowa jednostka organizacyjna mająca osobowość prawną, która wspiera świadczenie usług uzdrowiskowych. Leczenie uzdrowiskowe jest kontynuacją leczenia szpitalnego lub ambulatoryjnego. Jeżeli w celu odzyskania sprawności po chorobie lub wypadku albo z powodu choroby zawodowej wymagane są określone zabiegi, które wykonywane są w uzdrowiskach, istnieje możliwość skorzystania z tego rodzaju leczenia z dofinansowaniem z NFZ. Ten socjalny aspekt turystyki uzdrowiskowej, choć nie najważniejszy, wskazuje na istotne znaczenie tego typu lecznictwa w systemie ochrony zdrowia. Turystyka uzdrowiskowa w Polsce stale się rozwija, a proponowane programy lecznictwa są dostosowane do potrzeb kuracjusza, przy czym jakość zabiegów ciągle wzrasta. Założenia tych programów preferują czynności mające duży wpływ na racjonalne odżywianie, zdrowy tryb życia, równowagę psychiczną, ładną figurę, co prowadzi do dobrego samopoczucia człowieka. Istotna jest też profilaktyka oraz edukacja zdrowotna pacjentów prowadzona w ośrodkach uzdrowiskowych. Przyjazna atmosfera, która panuje w wielu uzdrowiskach, jest również jedną z przyczyn powrotu do zdrowia kuracjuszy. Unikatową cechą polskich uzdrowisk jest niezaprzeczalnie bogate i dobrze zachowane środowisko naturalne. Należałoby więc ten potencjał właściwie wykorzystać poprzez likwidację barier prawnych oraz rozwój działań innowacyjnych. Uzdrowiska w Polsce stopniowo przekształcają się w multifunkcyjne ośrodki zdrowia, turystyki, sportu i rekreacji, kultury, oferując szeroki wachlarz usług dla kuracjuszy oraz wczasowiczów. Już dawno uzdrowiska odeszły od pełnienia jednej funkcji – leczenia. Najwyższa średnia cena produktu uzdrowiska (1 osobonocleg) występowała na rynku niemieckim, co tłumaczy tak duże zainteresowanie turystów z Niemiec ofertą polskich uzdrowisk. Na światowym rynku usług turystycznych i uzdrowiskowych obserwowane są obecnie nowe, silne trendy. Kreowany w mediach prozdrowotny styl życia, ochrona osób starszych i niepełnosprawnych, wzrost długości życia – to determinanty mające duży wpływ na współczesne tendencje rozwojowe w tej dziedzinie. Przekłada się to na rozwój usług uzdrowiskowych, leczniczych, turystycznych i okołoturystycznych, generujących coraz większy udział w zatrudnieniu i dochodach gospodarki światowej. Podobne trendy można dostrzec w naszym kraju, m.in. jako efekt integracji polskiej gospodarki ze strukturami Unii Europejskiej. Omawiana sytuacja wymusza na polskich przedsiębiorcach wzrost jakości oferowanych usług, podnoszenie standardu obiektów uzdrowiskowych i turystycznych, zmianę sposobu i warunków żywienia, a także zwiększenie różnorodności oferowanych świadczeń oraz zapewnienie bezpieczeństwa. Jednocześnie z każdym rokiem zauważa się wzrost konkurencji wśród krajów europejskich w pozyskiwaniu coraz bardziej wymagającego zamożnego i komercyjnego klienta. Jego wymagania i oczekiwania stanowić powinny podstawę kształtowania oferty uzdrowiskowej i turystycznej oraz budowania przyjaznych relacji z klientem – kuracjuszem – turystą. Polska ma duże szanse sprostać tej konkurencji, m.in. z uwagi na dobrze wykształconą kadrę, oferowane po korzystnych cenach usługi oraz stosowanie w zabiegach naturalnych surowców leczniczych. Obecnie należy traktować uzdrowiska jako efektywnie prosperujące przedsiębiorstwa, które napędzają gospodarkę kraju, stymulując rozwój lokalny i regionalny. Istotną rolę w tej kwestii powinno odegrać wykorzystanie bogatych zasobów surowców leczniczych do rozwijania innowacyjnych i kompleksowych produktów turystyki zdrowotnej i rekreacyjnej, tworzących podstawę polskiej marki uzdrowiskowej. Należy podkreślić, że miejscowości i gminy uzdrowiskowe mają znacznie więcej atutów niż inne miejscowości turystyczne, stąd też nie trzeba budować oferty produktowej od podstaw, lecz należy ją unowocześniać, wzbogacać i poszerzać. Ważnym zagadnieniem w realizacji tego celu jest szeroka współpraca przedsiębiorstw, ośrodków naukowych i badawczo-rozwojowych, szkół wyższych, instytucji okołobiznesowych z lokalnymi i regionalnymi samorządami oraz organizacjami turystycznymi w formie powiązań sieciowych, opartych na zasadach konkurencyjnej współpracy, zwanych klastrami. Na rynku usług turystyki uzdrowiskowej obserwowane są nowe trendy. Wzrastający udział tzw. kuracjuszy pełnopłatnych, którzy samodzielnie podejmują decyzję o wyborze konkretnego uzdrowiska, sprawia, że szczególnego znaczenia nabiera atrakcyjność uzdrowisk oraz ich zdolności do zaspokojenia wciąż zmieniających się potrzeb turystów. Kuracjusze komercyjni mają zazwyczaj większe możliwości finansowe, dysponują krótszym czasem, który mogą poświęcić na wyjazd. Mają również inne oczekiwania związane z pobytem w sanatorium niż kuracjusze, których pobyt w uzdrowisku refunduje NFZ. Walory przyrodolecznicze i klimatyczne przestają być decydującym motywem wyboru danego uzdrowiska. Z uwagi na bardzo niskie stawki płacone przez NFZ za tzw. osobodzień, coraz więcej miejsc w sanatoriach jest przeznaczonych dla kuracjuszy pełnopłatnych, tj. tych, którzy sami opłacają swój pobyt, wyżywienie i zabiegi. Wzrastający udział tzw. kuracjuszy pełnopłatnych, którzy samodzielnie podejmują decyzję o wyborze konkretnego uzdrowiska, sprawia, że szczególną rolę odgrywa atrakcyjność uzdrowisk oraz ich zdolności do zaspokojenia wciąż zmieniających się potrzeb turystów. Kuracjusze komercyjni mają zazwyczaj większe możliwości finansowe, dysponują krótszym czasem, który mogą poświęcić na wyjazd. Mają również inne oczekiwania związane z pobytem w sanatorium niż kuracjusze, których pobyt w uzdrowisku refunduje NFZ. Powyższe zestawienie danych może być potraktowane jako sygnał zmieniających się tendencji w dziedzinie leczenia uzdrowiskowego, np. gotowość społeczeństwa do samofinansowania zabiegów leczniczych (sukcesywny wzrost liczby kuracjuszy pełnopłatnych), wynikająca ze świadomego dbania o swoje zdrowie. Polski rynek usług uzdrowiskowych ma niezwykłe perspektywy rozwoju i podnoszenia poziomu świadczonych usług. Współcześnie można zaobserwować mocne zindywidualizowanie w podejściu do uprawiania turystyki. Wyraźnie daje się zauważyć mniejsze zainteresowanie turystyką określaną mianem 3 × S (z ang. sun, sea, sand), nastawioną na wypoczynek bierny, na korzyść wypoczynku czynnego i turystyki poznawczej. Jest to ogromna szansa na rozwój wielu miejscowości uzdrowiskowych. Wciąż rosnąca liczba osób uczestniczących w wyjazdach w celach zdrowotnych sprawia, że miejscowości te konkurują ze sobą, starając się wyróżnić i przyciągnąć jak największą liczbę potencjalnych kuracjuszy. Ale wymusza to także ze strony uzdrowisk nieustanne poszerzanie swoich ofer to dodatkowe usługi, by wzbudzić zainteresowanie w obliczu tak dużej konkurencji. Obecnie nieodzowne staje się połączenie funkcji leczniczej i turystycznej, które wzajemnie przenikają się i stają się komplementarne w stosunku do siebie. Zatem przyszłość wielu uzdrowisk leży w odchodzeniu od wyłącznie tradycyjnego profilu leczniczego. Perspektywę stanowi dla nich przejście na różnorodne, niekonwencjonalne rozwiązania, łączące tradycyjne i nowoczesne sposoby lecznictwa. Dzieje się to często poprzez otwarcie się na klienta oczekującego od uzdrowiska nie tylko leczenia, ale też innych usług: rekreacyjnych, kosmetycznych czy rozrywkowych. Wielu właścicieli obiektów (sanatoryjnych i komercyjnych z ofertą uzdrowiskową), mając tego świadomość, buduje odpowiednią ofertę, poszerzoną o SPA, atrakcje kulturalne, nowoczesną bazę hotelową, szeroką ofertę gastronomiczną oraz usługową. Dzisiejszy produkt turystyki uzdrowiskowej powinien być ponadto zorientowany na emocje, samorealizację, poszukiwanie autentyczności, niezanieczyszczonych i bezpiecznych miejsc, spełniać oczekiwania multiopcjonalności produktu turystycznego i umożliwiać optymalne wykorzystanie czasu wolnego. Same pobyty uzdrowiskowe ulegają też skróceniu. Przeważają wyjazdy weekendowe bądź kilkudniowe, które w krótkim czasie umożliwiają odnowę biologiczną. W dobie ludzi zapracowanych, dbających o swoje zdrowie, lecz niemających możliwości, ze względu na zobowiązania zawodowe, by pozwolić sobie na 2–3-tygodniowy pobyt w sanatorium, to właśnie pobyty typu wellness zdobywają wielu miłośników. Pomimo tego, że prywatny wyjazd do sanatorium nie należy do tanich, problemem staje się znalezienie miejsca w polskich uzdrowiskach. W okresie wakacyjnym bez rezerwacji nie ma praktycznie możliwości, by znaleźć wolne miejsce w sanatorium, hotelu czy pensjonacie. Innowacyjny produkt uzdrowiskowy winien więc uwzględniać różne warianty pobytów w uzdrowisku, a struktura produktu powinna opierać się na połączeniu tradycji uzdrowisk z nowymi formami pobytów ukierunkowanymi na wypoczynek, regenerację i estetykę ciała. Wzrost liczby osób starszych i wchodzenie w wiek emerytalny pokolenia lepiej wykształconego i lepiej sytuowanego prowadzi do wzrostu wymagań i zainteresowania jakością usług turystyki uzdrowiskowej. Prognozuje się, że turystyka uzdrowiskowa będzie jedną z najprężniej rozwijających się dziedzin turystyki. Zwiększanie się liczby ludzi w wieku poprodukcyjnym, moda na zdrowy tryb życia, większa zamożność społeczeństwa i rosnąca świadomość zarówno wśród ludzi młodszych, jak i starszych z pewnością wpływają na popularność oferty uzdrowisk. W okresie ostatniego ćwierćwiecza obserwujemy w Polsce spowolnienie rozwoju demograficznego oraz trwający proces starzenia się ludności Polski. Starzenie się ludności oznacza – zgodnie ze stosowaną w demografii definicją – zwiększanie się odsetka osób starszych przy jednoczesnym zmniejszaniu się odsetka dzieci. Według perspektyw na najbliższe lata liczba osób w wieku emerytalnym nadal będzie wzrastać. Seniorzy dzięki nieco wyższej realnej wartości świadczeń społecznych dysponują dochodami o większej sile nabywczej niż ich rówieśnicy sprzed lat. Wydatki na wypoczynek i rekreację, co wiąże się ze zmianami stylu życia, w których są nastawieni na przyjemności, są coraz powszechniejsze. Obserwuje się, że starsza generacja staje się coraz bardziej świadoma swoich zachowań w zakresie dbałości o zdrowie i utrzymania sprawności. Wraz z wydłużeniem się średniego czasu trwania życia następuje aktywizacja społeczna osób starszych. Z tego powodu niektóre kraje Unii Europejskiej wydłużają moment przejścia na emeryturę – do 65 (Hiszpania), 67 (Niemcy, Polska) lub 68 (Wielka Brytania, Włochy) roku życia. Współcześnie 60-letnia kobieta, przechodząca na emeryturę, według statystyk ma jeszcze przed sobą 22,5 roku życia, a mężczyzna – 17. Jest to okres aktywnego życia seniorów. Pojawia się wobec tego szansa na rozwój turystyki uzdrowiskowej, część emerytów bowiem zapewne zechce zadbać o swoją kondycję fizyczną i psychiczną. Odpowiedzenie na tę potrzebę seniorów w zakresie dedykowanych usług turystyczno-rekreacyjnych i uzdrowiskowych staje się konieczne. Szczególnie niezbędny wydaje się rozwój usług geriatrycznych, związanych ze stanem zdrowia ludzi starszych. Jedną z ważniejszych wartości dla człowieka jest zdrowie, które można kreować, wykorzystując do tego podróże turystyczne w celach zdrowotnych. Realizacja zasadniczych celów tego typu podróżowania, czyli poprawa zdrowia lub jego utrzymanie na odpowiednim poziomie, odbywa się m.in. za pomocą profilaktyki, rehabilitacji lub leczenia, w tym uzdrowiskowego, w którym podstawowe znaczenie mają świadczone gościom zabiegi przyrodolecznicze. W świetle tych tendencji organizatorzy turystyki dostosowują oferty turystyczne do tych zmian. Jest to też szansa dla rozwoju turystyki uzdrowiskowej, która ze względu na zmiany społeczno-demograficzne będzie odgrywała niewątpliwie istotną rolę w zaspokajaniu potrzeb turystyczno-rekreacyjnych. Starzejące się społeczeństwo staje się bardziej wymagające w zakresie jakości, bezpieczeństwa i komfortu wypoczynku rekreacyjno-turystycznego. Aby sprostać tym wymaganiom, podmioty świadczące usługi turystyczne, rekreacyjne będą zaspokajać potrzeby aktywnych i zdrowotnych form czasu wolnego osób już od 55 roku życia. Oferty powinny być zróżnicowane, dostępne dla różnych grup wiekowych, a także dla każdego poziomu zamożności klientów. Obserwacja i analiza trendów po stronie popytowej rynku wykazują coraz istotniejszą rolę klienta (w tym przypadku pacjenta-turysty) w procesie tworzenia oferty. Takie podejście do kreowania produktu wymaga szerszego spojrzenia – postawienia się na miejscu klienta i rozpoznania ekonomiczno-społecznego charakteru konsumpcji. Trendy to tendencje rozwojowe i ogólne kierunki zmian społeczno-ekonomicznych w długim okresie, stanowiące jeden z czynników warunkujących rozwój rynku, w tym przypadku rynku turystyki uzdrowiskowej. Zjawisko wellness w aspekcie zdrowia jest postrzegane w kategorii megatrendu XXI w. Uzdrowiska w Polsce, idąc za obecną modą na zdrowy styl życia, poszerzają swoja ofertę i stąd też oprócz zabiegów typowo leczniczych oferują zabiegi relaksacyjne i terapie upiększające. Większym zainteresowaniem cieszą się uzdrowiska, na których terenie można odnaleźć ośrodki SPA i wellness. Nie są one instytucjami typowo leczniczymi, lecz służącymi poprawie urody i odnowie biologicznej. Traktowane są jako wzbogacenie usług medycznych w miejscowościach uzdrowiskowych. Wzrost liczby osób starszych oraz moda na dbałość o własne zdrowie to megatrendy, mające wpływ na rozwój turystyki uzdrowiskowej. Obok tych dwóch tendencji, z pewnością wspomnieć należy także o innych trendach na rynku turystyki uzdrowiskowej: niż demograficzny, osoby w wieku poprodukcyjnym z lepszym stanem zdrowia i większą siłą nabywczą, wzrost świadomości zdrowotnej i wzrost średniego wykształcenia społeczeństwa polskiego. Stąd podmioty kreujące produkty turystyki uzdrowiskowej powinny uwzględniać je w działaniach strategicznych. Badanie trendów jest niezwykle ważne, bo pozwala z jednej strony przewidzieć rzeczywistość społeczno-gospodarczą, a z drugiej odpowiednio wykorzystać szeroko rozumiany potencjał do dalszego rozwoju analizowanego rynku. Od kilkunastu lat na rynku usług turystycznych w Polsce zauważalny jest wzrost liczby osób chcących skorzystać z usług uzdrowiskowych, poszerzonych o pełną ofertę innych usług prozdrowotnych. Sam zakres usług prozdrowotnych jest bardzo rozbudowany i obejmuje zakres: od szeroko pojętej promocji zdrowia, przez profilaktykę, aż po modne ostatnimi czasy modelowanie sylwetki swojego ciała. Miejscowości uzdrowiskowe oferują ponadto bardzo zadbane środowisko przyrodnicze o nieskażonym powietrzu i doskonale zachowanej szacie roślinnej. Pobyt w uzdrowisku należy łączyć nie tylko z osobami starszymi ze schorzeniami, ale też z coraz większym odsetkiem młodych korzystających z szeroko pojętej aktywności prozdrowotnej. Wzrastające zainteresowanie turystyką uzdrowiskową wynika także z coraz lepszej dostępności komunikacyjnej ośrodków świadczących usługi uzdrowiskowe. To powoduje zwiększenie liczby kuracjuszy nie tylko z Polski, ale i z zagranicy. Optymistycznie kształtuje to perspektywę rozwoju turystyki uzdrowiskowej. Obecnie turystyka uzdrowiskowa pełni funkcję lecznictwa uzdrowiskowego oraz funkcję turystyczną. Istotą turystyki uzdrowiskowej jest więc łączenie lecznictwa z turystyką, gdyż tworzą ją elementy o charakterze leczniczym, profilaktycznym i wypoczynkowym, rekreacyjnym w miejscowościach uzdrowiskowych. Uzdrowiska, obok leczenia i promowania zdrowego stylu życia, zajmują wyjątkowe miejsce w polskiej gospodarce turystycznej, ponieważ mogą także proponować swoim gościom niezwykle szeroką gamę produktów turystycznych. Dużą szansą dla uzdrowisk jest również nowoczesna oferta turystyczna oparta na markowych produktach. Sama turystyka uzdrowiskowa wymaga permanentnych zmian elementów składowych oraz poszukiwania innowacji, które stworzą unikatową całość. Powszechnie wiadomo, że innowacje stanowią siłę napędową postępu. Innowacyjność w sferze turystyki uzdrowiskowej staje się koniecznością i dlatego wszelkie podmioty funkcjonujące na tym rynku poszukują dostępnych rozwiązań o nowoczesnym charakterze. Innowacje te dotyczą m.in. zarządzania, marketingu, budowy oferty produktowej, obsługi finansowej oraz relacji i współpracy z podmiotami życia publicznego i gospodarczego. We współczesnych realiach i tempie zmian, jakie następują na rynku turystyki uzdrowiskowej, konieczne jest, aby wykorzystała ona swój potencjał i podejmowała wszelkie próby ewaluacji. Rosnąca liczba uzdrowisk na terenie Polski pokazuje, że jest popyt na ich usługi. Sukces uzdrowisk jest kompatybilny ze zdolnością nadążenia za zmianami, jakie zachodzą w otoczeniu bliższym i dalszym. Powinny one podejmować walkę z konkurencją, badać i uwzględniać w tworzeniu ofert oczekiwania i potrzeby klientów. Bazą dla kształtowania współczesnego wizerunku uzdrowiska w Polsce są badania marketingowe i marketingowa koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem uzdrowiskowym. Turystyka uzdrowiskowa odgrywa znaczącą rolę w promocji zdrowego sposobu życia. Znajduje to potwierdzenie w fakcie, że miejscowości uzdrowiskowe odznaczają się naturalnym potencjałem, który umożliwia korzystanie z unikatowych produktów uzdrowiskowych, takich jak np.: balneoterapia, klimatoterapia. Przyszłość uzdrowisk w Polsce leży w odchodzeniu od wyłącznie leczniczo-zabiegowego profilu terapii. Perspektywę stanowi dla nich przejście na różnorodne, innowacyjne rozwiązania, łączące nowoczesne sposoby kuracji i profilaktyki zdrowotnej z wypoczynkiem, zwłaszcza aktywnym, do czego większość uzdrowisk ma sprzyjające warunki. Ponadto ich konkurencyjność na rynku europejskim może zostać wzmocniona przez wprowadzenie szerokiego wachlarza usług substytucyjnych i komplementarnych. Promowany model zdrowego życia implikuje wzrost zainteresowania szeroko rozumianą turystyką zdrowotną oraz wyjazdami łączącymi cele zdrowotne z aktywnymi formami wypoczynku. Wśród czynników wymienić należy zwłaszcza: poziom i tempo rozwoju gospodarczego, oddziaływanie państwa, czas wolny, determinanty motywacyjne związane z poprawą i stanem zdrowia społeczeństwa, czynniki demograficzne i społeczne, wewnętrzną i zagraniczną politykę państwa, procesy integracyjne. Ponadto wśród determinant rozwoju turystyki uzdrowiskowej wyróżniają się czynniki społeczne, kulturowe oraz ekonomiczne. Do tych ostatnich zaliczyć należy zwłaszcza zasoby dóbr konsumpcji i dochody gospodarstw oraz poziom cen usług w uzdrowiskach. Coraz więcej osób, które nie mają jeszcze konkretnych zmian chorobowych, odczuwa potrzebę czasowej zmiany miejsca i stylu życia w celach profilaktycznych. Wynika to przede wszystkim z zagrożeń chorobami cywilizacyjnymi. W dzisiejszych czasach widoczne są zmiany potrzeb konsumentów i nowe, profilaktyczne podejście do zagadnień związanych ze zdrowiem, wynikające z chęci uzyskania atrakcyjnego wyglądu i wydłużenia życia. Poza grupą ludzi, których stan zdrowia wymaga sensu stricto leczenia uzdrowiskowego związanego z realizacją turystyki leczniczej, są też ludzie u których wzrasta zapotrzebowanie na wypoczynek umożliwiający poprawę kondycji psychofizycznej i zapobieganie chorobom, jakie pociąga za sobą współczesna cywilizacja. Przyspieszenie rozwoju turystyki w Polsce nastąpić może tylko pod warunkiem, że nowe czynniki zostaną uwzględnione w ofercie turystycznej uzdrowisk. Jednym z czynników umożliwiających dalszy rozwój oferty turystycznej uzdrowisk jest określenie i uwzględnienie nowych potencjalnych odbiorców usług turystyki uzdrowiskowej – tzw. milenialsów, określanych także jako „pokolenie Y”. Są to osoby urodzone w latach 80. i 90. XX w. wyróżniające się przede wszystkim sposobem i skalą wykorzystywania technologii cyfrowych w życiu codziennym. Zasadniczą cechą milenialsów jest stosowanie nowych technologii w szerokim zakresie, zwłaszcza mediów społecznościowych i Instagramu, na etapie poszukiwania ofert turystycznych, planowania i odbywania podróży. To właśnie ten fakt zadecydował o określeniu zwyczajów turystycznych tego pokolenia jako „turystyki instagramowej”. Efekt Instagramu jest widoczny już na etapie podejmowania wyboru co do destynacji turystycznej. Milenialsi częściej niż inne grupy wiekowe wybierają unikalne miejsca, odznaczające się nie tyle funkcjonalnością czy jakością wypoczynku, ile emocjami, którymi mogą podzielić się ze znajomymi w postaci zdjęcia publikowanego w sieci. Milenialsi odbywają ponadto więcej podróży w ciągu roku niż osoby starsze, jednak podróże te są krótsze i częściej mają miejsce w weekendy. Umiejętność wykorzystania potencjału Instagramu czy Facebooka do celów marketingowych jest zatem kluczowa. To stosunkowo nowy odbiorca usług turystyki uzdrowiskowej, który z pewnością oczekuje więcej niż poprawy zdrowia i relaksu. Dla uzdrowisk to z pewnością nowe wyzwanie. Wykreowanie atrakcji turystycznej na potrzeby pokolenia Y wiąże się z koniecznością położenia większego nacisku na aspekt wizualny destynacji. Drugą docelową grupą odbiorców oferty turystyki uzdrowiskowej są seniorzy. Poziom uczestnictwa osób starszych w podróżach wciąż zasadniczo odstaje od poziomu obserwowanego wśród młodszych grup. W związku ze starzeniem się społeczeństw oraz rosnącym udziałem osób starszych w populacji, możliwość stworzenia oferty dopasowanej do potrzeb seniorów wydaje się szczególnie ważna w kontekście turystyki uzdrowiskowej. Seniorzy co prawda podróżują rzadziej niż osoby młodsze, a powodem są problemy zdrowotne wskazywane przez 58% osób powyżej 65 roku życia w porównaniu z 10% osób młodszych. Przeszkody finansowe są z kolei dla seniorów mniej istotnym powodem rezygnacji z podróży niż dla osób młodszych – na czynnik ten wskazało 43,2% osób starszych i 51,8% młodszych. Wyjazdy seniorów są jednak dłuższe od wyjazdów, na które mogą sobie pozwolić osoby młode. Przeciętny wyjazd osób powyżej 65 roku życia trwa 7,3 nocy, zaś osób młodszych 5,4 nocy5 . Od kilkunastu lat na rynku usług turystycznych zauważalny jest wzrost liczby osób poszukujących usług uzdrowiskowych, poszerzonych o pełną ofertę innych usług prozdrowotnych. Poza grupą ludzi, których stan zdrowia wymaga sensu stricto leczenia uzdrowiskowego związanego z realizacją turystyki leczniczej, są też ludzie, u których wzrasta zapotrzebowanie na wypoczynek umożliwiający poprawę kondycji psychofizycznej i zapobieganie chorobom, jakie pociąga za sobą współczesna cywilizacja. Coraz więcej osób, które nie mają jeszcze konkretnych zmian chorobowych odczuwa potrzebę czasowej zmiany miejsca i stylu życia w celach profilaktycznych. Profilaktyka zdrowotna to domena, którą cywilizowany świat uznał za przyszłość lecznictwa. O tym, że urlop jest konieczny, psychologowie przekonują od lat. Niezwykle ważne jest, aby skutecznie odpocząć, unikać wypalenia zawodowego i z nową energią rozpocząć pracę po wakacjach. Według naukowców nieprzerwany 2–3-tygodniowy urlop pozwala najlepiej odpocząć. Przepisy polskiego Kodeksu pracy stanowią, że jedna część urlopu powinna być nie krótsza niż 14 dni kalendarzowych (art. 162 Kodeksu Pracy). Życie współczesnego człowieka wyznacza jednak inne zasady. Coraz więcej osób, w obawie, że może je coś ominąć, wybiera wariant krótkiego, kilkudniowego urlopu6 . Dlatego budowanie dwóch różnych ofert usług turystyki uzdrowiskowej ze względu na wiek odbiorców wydaje się kluczową sprawą. Każda z tych grup odbiorców, mimo wspólnego celu: zdrowia i relaksu, oczekuje różnych usług. Turystyka uzdrowiskowa powinna wspomagać sektor ochrony zdrowia w realizacji jego misji i celów. Jest to szczególnie istotne w kontekście zachodzących procesów starzenia się społeczeństw. Obiekty hotelowe powinny oferować coraz szerszy wachlarz ofert dostępnych w obiektach uzdrowiskowych i sanatoryjnych. Elektroniczne systemy diagnostyczne, indywidualna oferta rekreacyjno-sportowa, a także szereg turnusów tematycznych mogą odgrywać znaczącą rolę w definiowaniu sektora na nowo. Te współczesne trendy w turystyce uzdrowiskowej powodują, że musi ona wyjść poza świadczenie usług związanych tylko z lecznictwem oraz profilaktyką. A uzdrowiska w Polsce mają wiele do zaoferowania: atrakcje krajoznawcze, unikatową infrastrukturę zdrojową i leczniczą, pijalnie wód, zakłady przyrodolecznicze, przychodnie zdrojowe, parki zdrojowe wykorzystywane zarówno przez kuracjuszy, jak i turystów. Niektóre z miejscowości uzdrowiskowych dysponują też dobrze prosperującą infrastrukturą sportowo-rekreacyjną. Wszystko to sprzyja konkurencyjności. Z popytem na turystykę uzdrowiskową może łączyć się także popyt na turystykę biznesową. Tak więc bardzo ważna dla uzdrowisk jest nowoczesna oferta usług uzupełniających turystykę uzdrowiskową w postaci turystyki aktywnej, rekreacyjnej, specjalistycznej i biznesowej. Turystyka uzdrowiskowa składa się zarówno z produktów uzdrowiskowych, jak i turystycznych. W ramach turystyki uzdrowiskowej w uzdrowiskach realizowane są zabiegi. Wiele uzdrowisk odchodzi jednak od wyłącznie tradycyjnego profilu leczniczego. Przyszłość stanowi dla nich ukierunkowanie na różnorodne, innowacyjne rozwiązania, będące połączeniem nowoczesnych sposobów lecznictwa uzdrowiskowego i profilaktyki zdrowotnej z wypoczynkiem aktywnym. Kolejne wyzwanie, przed którym stoi turystyka uzdrowiskowa, to cyfryzacja branży. Na rodzimym rynku usług turystyki w uzdrowiskach można dostrzec duży problem związany z niedostatecznym ucyfrowieniem branży. Obiekty uzdrowiskowe wciąż nie doceniają narzędzia, jakim jest Internet. To musi się szybko zmienić. Jest to najłatwiejsza droga dotarcia do potencjalnych odbiorców. Dlatego należy przenieść dużą część aktywności marketingowej uzdrowisk do mediów społecznościowych. Przy niewielkich nakładach na reklamy można osiągnąć imponujące wyniki poprzez dotarcie do nieograniczonej liczby osób młodych, ale i seniorów. Pokonanie wyzwań wiążących się z rozwojem turystyki uzdrowiskowej, a także zwiększenie poziomu atrakcyjności i konkurencyjności turystycznej uzdrowisk na rodzimym rynku wymagają reorientacji dotychczas prowadzonych działań w zakresie zarządzania turystyką. Rosnące zainteresowanie prozdrowotnymi formami spędzania wolnego czasu stwarza ogromne możliwości rozwoju turystyki uzdrowiskowej. Mimo trwającego od kilku lat spowolnienia gospodarczego światowy przemysł turystyczny odnotowuje stały, umiarkowany poziom wzrostu. Obecne realia, turbulentne, duże zmiany na wszystkich polach działalności człowieka, permanentny stres, życie w biegu, prowadzą często do zaniedbań w sferze zdrowia. I tu pojawia się wyzwanie dla turystyki uzdrowiskowej. Staje się ona w szybkim tempie ważną gałęzią turystyki. Wiąże się to bez wątpienia także ze starzeniem się społeczeństwa, ogólnym wzrostem świadomości i zamożności populacji oraz chęcią dbania o swoją kondycję. Coraz więcej ludzi podejmuje samodzielnie działania na rzecz zdrowia. Promowany model zdrowego życia implikuje wzrost zainteresowania szeroko rozumianą turystyką zdrowotną oraz wyjazdami łączącymi cele zdrowotne z aktywnymi formami wypoczynku. Wzrost dochodów społeczeństwa przy jednoczesnym wzroście ilości czasu wolnego, a także wzrost możliwości i częstotliwości podróży przyczyniają się do wciąż rosnącego zainteresowania wyjazdami turystycznymi. A wraz ze wzrostem świadomości ekologicznej następuje wzrost wyjazdów do uzdrowisk, bo to właśnie miejscowości uzdrowiskowe odznaczają się naturalnym potencjałem, który stwarza szansę na skorzystanie z takich dobrodziejstw, jak: balneoterapia, klimatoterapia, talasoterapia. Podkreśla się jednak, że na rynku polskim rola turystyki uzdrowiskowej jest wciąż niedoceniana. Nadal pokutuje przekonanie, że wypoczynek w uzdrowiskach może wiązać się tylko z leczeniem ludzi chorych. A należałoby zadbać o to, by uświadomić ludziom, że uzdrowiska mogą świadczyć usługi turystyczne skupione wokół szeroko pojętej promocji zdrowia – od zabiegów zapobiegających różnym schorzeniom, po dbanie o sylwetkę. Ustawodawstwo polskie ciągle nie uznaje SPA i wellness za uzdrowiskowy i turystyczny produkt leczniczy. Potwierdza to fakt, że obowiązująca ustawa uzdrowiskowa nie zawiera tych pojęć. Turystyka jest jednym z sektorów bezpośrednio dotkniętych obecnym kryzysem wynikającym z pandemii koronawirusa. Wpływ na to mają dwa czynniki. Pierwszym z nich jest ograniczony w sytuacji niepewności popyt na usługi turystyczne. Drugim – nałożone restrykcje administracyjne ograniczające możliwość przemieszczania się, zwłaszcza zaś odbywania podróży zagranicznych. W związku z ogłoszeniem w Polsce od 14 marca 2020 r. stanu zagrożenia epidemicznego, ograniczona została m.in. działalność związana z prowadzeniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania, jak również działalność w zakresie lecznictwa uzdrowiskowego. Wprowadzone ograniczenia przemieszczania się osób spowodowały spadek liczby turystów korzystających z noclegów w turystycznych obiektach noclegowych w marcu 2020 r., pomimo że pierwsza połowa miesiąca była jeszcze okresem normalnego funkcjonowania dużej części obiektów. Rzeczywista wartość strat, jakie poniesie polska branża turystyczna, będzie zależeć od kilku czynników: długości okresu, na jaki całkowicie zostanie wstrzymany ruch turystyczny, tempa, w jakim – już po zniesieniu ograniczeń dotyczących przemieszczania się – nastąpi odbudowa popytu na usługi turystyczne. Pogorszy się również sytuacja finansowa polskich gospodarstw domowych i co za tym idzie – możliwość finansowania wyjazdów turystycznych przez część z nich. Nie oznacza to jednak, że Polacy zrezygnują z wyjazdów krajowych. W najbardziej prawdopodobnym scenariuszu ograniczą wyjazdy zagraniczne, które wiążą się z większymi wydatkami i wobec niestabilnej sytuacji epidemiologicznej na świecie – z wyższym poziomem ryzyka. ( publikacja p. Sylwia Królak)