Zgodnie ze swoimi zadaniami statutowymi stałego propagowania optometrii oraz podnoszenia jakości ochrony wzroku, Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki przedstawia standard badania optometrycznego. Słowo «optometryczne» rozpropagowane głównie za sprawą naszego Towarzystwa zrobiło w ostatnich latach w Polsce niemałą karierę. Ma to swoje dobre, ale też i złe strony. W formie reklamowej spotyka się sformułowanie «badania optometryczne» w miejscach, gdzie optometrysty nie ma.

Z drugiej strony kształcenie w zawodzie optometrysty odbywa się obecnie w kilku różnych ośrodkach akademickich, których programy kształcenia bynajmniej nie są zunifikowane. Praktykowanie optometrii jako zawodu w ochronie wzroku nie pozostawia dużego marginesu dowolności w postępowaniu z pacjentami. Czynności wykonane w badaniu optometrycznym mają dostarczyć wystarczającej wiedzy o procesie widzenia pacjenta, by podjąć właściwe decyzje co do zalecanych pomocy optycznych, ćwiczeń wzrokowych czy profilaktyki narządu wzroku.

Optometrysta dysponuje praktyczną umiejętnością przeprowadzenia szeregu procedur, które wykonane w logicznej kolejności pozwalają na uprawdopodobnienie modelu układu wzrokowego pacjenta. Można więc ustalić minimum czynności podjętych podczas badania widzenia, które pozwalają na uznanie tego badania jako badania optometrycznego.

Standard badania może służyć profesjonalistom do samooceny, uczelniom kształcącym zawodowo do właściwego przygotowania programów nauczania, instytucjom ochrony zdrowia dla oceny poziomu wykonywanych usług medycznych, a pacjentom służyć może jako wzorzec prawidłowej obsługi medycznej w zakresie ochrony wzroku.

Wykaz podstawowych czynności w badaniu optometrycznym, stanowiący podstawowy dokument tego opracowania, powinien być podstawą karty badania optometrycznego pacjenta. Badanie wykonywane jest ze względu na wymagania wzrokowe pacjenta, jego potrzeby rozwojowe, istniejące dolegliwości i dyskomfort widzenia. Istnieje znaczna różnorodność pacjentów ze względu na wiek i odmienne problemy wzrokowe, stąd konieczne jest stosowanie wybranych dodatkowych procedur badania w każdym indywidualnym przypadku. Nie zmienia to jednak konieczności wykonania procedur podstawowych, ujętych w standardzie, podczas każdego profesjonalnego badania optometrycznego.

Standard badania wymaga określenia stanu pacjenta w kilku podstawowych aspektach:

1. stan zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem układu wzrokowego

2. stan refrakcji

3. stan akomodacji

4. stan widzenia obuocznego.

Na podstawie wykonanych procedur badający podejmuje decyzję o zastosowaniu optymalnych pomocy wzrokowych i innych sposobów poprawy funkcjonowania układu wzrokowego i procesu widzenia. W przypadku braku warunków do wykonania określonych elementów badania pacjent powinien być o tym poinformowany i skierowany do innego specjalisty w celu uzupełnienia badań. Podobnie w przypadku braku możliwości zaordynowania leczenia w przypadku nieprawidłowości fizjologicznych lub np. prowadzenia treningu wzrokowego pacjent powinien być kierowany do właściwego specjalisty.