Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy (HAE = hereditary angioedema) to rzadkie zaburzenie genetyczne charakteryzujące się nawracającymi bolesnymi obrzękami skóry i błon śluzowych. Bez leczenia jakość życia pacjentów ulega znacznemu pogorszeniu: obrzęk naczynioruchowy może nie tylko prowadzić do zniekształconego wyglądu; w obrębie przewodu żołądkowo - jelitowego może powodować ostry kolkowy ból, a zlokalizowany w górnych drogach oddechowych, nieleczony, bywa śmiertelny. Częstość ataków z obrzękiem naczynioruchowym jest nieprzewidywalna i zmienna u różnych pacjentów; obrzęki mogą pojawiać się do kilku razy w tygodniu. Zaburzenie dotyka około jednej do dwóch na sto tysięcy osób.

Opracowano nowy lek, który pomaga zapobiegać atakom dziedzicznego obrzęku naczynioruchowego i jednocześnie jest wygodny w stosowaniu dla pacjentów. Został on zbadany w międzynarodowym badaniu przeprowadzonym w ponad 26 ośrodkach uniwersyteckich w Europie, Kanadzie i Australii. Wyniki były jasne: lek jest wysoce skuteczny w odniesieniu do zapobiegania atakom i poprawy jakości życia, oferując jednocześnie wygodne podawanie doustne. Dr Emel Aygoren - Pursun, specjalista chorób wewnętrznych w Oddziale Onkologii, Hematologii i Hemostazologii w Klinice Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego we Frankfurcie, był głównym autorem badania. "Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy to schorzenie, które może wiązać się z upośledzeniem funkcjonowania przez całe życie, a dzięki temu całkowicie nowemu rozwiązaniu możemy zredukować liczbę ataków HAE i konsekwentnie podnosić jakość życia naszych pacjentów" - wyjaśnia dr Emel Aygoren - Pursun. Centrum kompetencyjne HAE w Szpitalu Uniwersyteckim we Frankfurcie jest jedną z wiodących instytucji zajmujących się opieką nad pacjentami i rozwojem klinicznym terapii dziedzicznego obrzęku naczynioruchowego. Profesor Thomas Klingebiel, dyrektor Departamentu ds. Dzieci i Młodzieży, podkreśla znaczenie wyników: "Pionierska opieka nad pacjentem i najnowsze badania kliniczne - to właśnie zapewnia Szpital Uniwersytecki we Frankfurcie". Wyniki badań zostały opublikowane w New England Journal of Medicine.

Choroba genetyczna prowadzi do powstawania niekontrolowanych obrzęków
W większości przypadków dziedzicznego obrzęku naczynioruchowego podstawową przyczyną jest wrodzony niedobór lub dysfunkcja tak zwanego inhibitora C1. W wyniku niedoboru inhibitora C1, wzrasta poziom bradykininy w osoczu, czyli białka, które miejscowo zwiększa przepuszczalność najmniejszych naczyń krwionośnych.

Główna rola bradykininy w rozwoju obrzęku naczynioruchowego jest dobrze poznana w przypadku HAE. Ataki obrzęku naczynioruchowego u pacjentów z HAE są związane z działaniem bradykininy, której wytwarzanie ściśle wiąże się z innym białkiem osocza, zwanym kalikreiną. Wynikiem aktywacji kalikreiny jest generowanie bradykininy. Dlatego też hamowanie kalikreiny powinno stanowić optymalny środek w celu profilaktyki ataków obrzęku naczynioruchowego.

Przełom terapeutyczny w postaci kapsułek
Jak dotąd zapobieganie atakom obrzęku naczynioruchowego w HAE związane było z przyjmowaniem leków wymagających podania za pomocą zastrzyku. Choć leki były także dostępne w postaci tabletek, okazały się one nieskuteczne lub w wielu krajach nie miały licencji. Ponadto niektóre z nich doprowadziły do poważnych działań niepożądanych i zakazano ich stosowania wśród dzieci i ciężarnych.

Nowy lek BCX7353 testowany w badaniu jest syntetyczną niewielką cząsteczką, która działa jako specyficzny inhibitor kalikreiny oraz daje możliwość stosowania doustnego pod postacią kapsułek. Celem opracowania było uzyskanie skutecznej profilaktyki z wyraźnymi zaletami doustnego podawania, lecz bez skutków ubocznych, które występowały przy stosowaniu poprzednich preparatów.

Metodologia badania
W trakcie badania 77 pacjentów przydzielono losowo do grup o czterech różnych poziomach dawek leku lub placebo. Przyjmowali odpowiednią dawkę raz dziennie przez 28 dni. Pacjenci odnotowywali w prowadzonych przez siebie dzienniczkach częstość, lokalizację i ostrość ataków; jakość życia została oceniona na początku i na końcu badania za pomocą zatwierdzonego kwestionariusza. Przeanalizowano zmiany częstotliwości ataków, jak również skutki uboczne leczenia i wpływ na jakość życia pacjentów.

Przekonujące wyniki
Rezultaty okazały się pozytywne: przy dawce dziennej 125 mg i wyższej wykazano znaczące zmniejszenie częstotliwości ataków obrzęku naczynioruchowego. Pacjenci, którzy przyjmowali 125 mg BCX7353 na dobę odnotowali spadek częstości napadów o prawie 75 procent w porównaniu do placebo; ponad 40 procentów w tej grupie dawek pozostało całkowicie wolnych od ataków na przestrzeni badania. Również wzrost jakości życia był najbardziej widoczny w odniesieniu do dawki 125 mg. Ponadto w tej grupie zmniejszyła się nie tylko liczba ataków obwodowych, ale także tych, obejmujących przewód żołądkowo - jelitowy. Co więcej, skutki uboczne tej dawki określono jako łagodne.

Ogólnie rzecz biorąc, za pomocą badania można było jednoznacznie potwierdzić skuteczność BCX7353 oraz jednocześnie dostarczyć informacji o idealnej dawce skutecznej i tolerancji nowego leku. Konieczne będą dalsze badania w celu sprawdzenia efektywności i bezpieczeństwa przewlekłego stosowania tej terapii.

Źródło: sciencedaily.com