Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), grypa powoduje od 250 000 do 500 000 zgonów na świecie w skali roku. Szczepionki przeciwko grypie sezonowej działają poprzez wytwarzanie przeciwciał, które wiążą się z wirusem i zapobiegają infekowaniu komórek. Uniwersalne szczepionki przeciw grypie działają podobnie, ale idą o krok dalej poprzez rekrutowanie białych krwinek do niszczenia zainfekowanych komórek. Nowe badania naukowców z McMaster University i dwóch innych amerykańskich uniwersytetów opierają się na wcześniej odkrytych klasach przeciwciał zdolnych do neutralizacji najniebezpieczniejszych typów wirusa grypy. Ich najnowsze odkrycia opublikowano online w Proceedings Journal of National Academy of Science.

Omawiane przeciwciała "trenują" układu immunologiczny do rozpoznawania części wirusa, która nie zmienia się z roku na rok. W ten sposób można utorować drogę w kierunku uniwersalnej szczepionki, którą poda się tylko raz i będzie chronić przed wszelkimi szczepami grypy, w tym zmutowanymi.

Badacze odkryli, że niektóre przeciwciała działają pozytywnie poprzez aktywację pomocnych białych krwinek, a inne blokują ten proces. To, gdzie przeciwciała wiążą się na powierzchni wirusa, determinuje tę różnicę.

"Nasze badania pokazują, że samo wytwarzanie przeciwciał nie jest wystarczające. Trzeba mieć przeciwciała, które wiążą się z bardzo konkretnym elementem wirusa. Teraz, gdy znamy te miejsca, możemy modyfikować nasze szczepionki przez wygenerowanie tych przeciwciał w większych ilościach", tłumaczą autorzy badania.

Choć szczepionki przeciwko grypie pozostają najlepszym sposobem ochrony przed wirusem, działanie szczepionki w ciągu całego roku zależy od stanu zdrowia i wieku szczepionej osoby, podobieństwa między sezonowymi wirusami szczepionkowymi a pozostałymi krążącymi wirusami, i czy użyte zostały szczepionki żywe czy inaktywowane.

Uniwersalna szczepionka przeciw grypie może skutecznie zapobiec niedopasowaniu do określonych szczepów wirusa, gdyż chroniłaby przed wszystkimi szczepami grypy i wystąpieniu pandemii.

"Korzystając z tej wiedzy chcemy zaprojektować specyficzną, uniwersalną szczepionkę do generowania najbardziej pożądanych rodzajów przeciwciał i uniknięcia przeciwciał, które blokują pożądane funkcje. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że szczepionka będzie działać w najbardziej efektywny sposób."

Przeciwciała, które aktywują białe krwinki są obecnie badane jako metody leczenia raka i zakażenia wirusem HIV. Te nowe odkrycia mogą poprawić metody leczenia także tych chorób.

Autorzy badania mają nadzieję, że uniwersalna szczepionka przeciw grypie może stać się rzeczywistością w ciągu najbliższych pięciu lat.

Więcej: sciencedaily.com