Nowe badanie opublikowane w "American Journal of Public Health" wykazało, że otyłe osoby mają niewielką szansę na zrzucenie zbędnych kilogramów. Tylko jeden mężczyzna na 210 i jedna kobieta na 124 ma szansę na osiągnięcie sukcesu rozumianego jako redukcja masy ciała do wartości prawidłowej w ciągu 1 roku.
Jeszcze gorzej kształtuje się prawdopodobieństwo powodzenia wśród skrajnie otyłych osób. Oszacowano je na 1do 1240 dla płci męskiej i 1 do 677 dla płci żeńskiej. Co więcej, badanie wskazuje, iż w ciągu roku tylko 1 na 12 mężczyzn oraz 1 na 10 kobiet zmniejszy swoją masę ciała o co najmniej 5%.
Spadek masy ciała o 10-15 % wiąże się z wieloma korzyściami dla naszego zdrowia - zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, a także wielu nowotworów. Badania pokazują jak wielkie wyzwanie dla ludzi otyłych stanowi walka ze zbędnymi kilogramami. Obecny system leczenia tego schorzenia okazuje się nieskuteczny wobec większości pacjentów. Nawet po osiągnięciu celu w postaci redukcji masy ciała, duża część badanych borykała się z efektem jojo. Wśród tych, którzy stracili 5% masy ciała, 53% ponownie przybrało na wadze w ciągu 2 lat, a 78% w ciągu 5 lat.
Ponadto badacze obserwowali zależność pomiędzy wartością BMI a szansą na osiągnięcie prawidłowej masy ciała, która malała wraz ze wzrostem tego wskaźnika. Naukowcy mówią o potrzebie zmiany podejścia do problemu otyłości. Podczas gdy obecne metody leczenia okazują się nieskuteczne, należy zwrócić większą uwagę na działania prewencyjne i propagowanie zdrowego stylu życia.
Źródło:
medicalnewstoday.com
Komentarze
[ z 12]
Nie jest to najlepsza wiadomość, ale nie można się poddawać. Oprócz odpowiedniego wysiłku fizycznego istnieje wiele sposobów na wspomaganie leczenia otyłości. Wszystkie wytyczne podkreślają, że podstawową metodą leczenia otyłości jest zmiana nawyków żywieniowych, zwiększenie aktywności fizycznej i modyfikacja stylu życia. Natomiast leczenie farmakologiczne powinno się wdrażać u osób otyłych z BMI>30 kg/m2, ze współistniejącymi chorobami zależnymi od otyłości (np. choroby układu sercowo-naczyniowego) oraz w przypadku braku powodzenia wyżej wymienionych metod postępowania niefarmakologicznego. Wskazuje się, że leczenie farmakologiczne pozwala na zmniejszenie ryzyka efektu jo-jo, metabolicznych konsekwencji otyłości czy liczby leków stosowanych w związku z chorobami współistniejącymi. W każdym przypadku pacjent rozpoczynający taką terapię powinien być poinformowany o rezultatach leczenia i objawach ubocznych, a także o konieczności przestrzegania odpowiedniej diety oraz podejmowania wysiłku fizycznego. Z leków OTC wspomagających zwalczanie otyłości dostępne są w Polsce jedynie preparaty orlistatu. Jako inhibitor lipazy żołądkowej, trzustkowej i lipazy estrów karboksylowych hamuje on wchłanianie tłuszczów poprzez pewną analogię do sposobu działania inhibitorów α-amylazy, hamujących wchłanianie węglowodanów. Jego działanie opiera się głównie na tzw. efekcie antabus, tzn. unikaniu przez pacjentów pokarmów tłustych z uwagi na powstające przy ich spożywaniu nieprzyjemne objawy uboczne ze strony przewodu pokarmowego.
Ma Pani rację, nie wolno się poddawać. Warto wykorzystać wszystkie dostępne środki aby zadbać o swoje zdrowie. Z suplementów diety o udowodnionym działaniu terapeutycznym należy wymienić preparaty zawierające znane i najczęściej stosowane substancje włóknikowe typu: glukomannany, galaktomannany, ksantany, agar-agar, pektyny, wyciągi z fasoli, buraków cukrowych i alg, wszystkie odznaczające się zdolnością absorbowania wody, a przez to zwiększające wypełnienie żołądka i dające uczucie sytości. Działanie tego typu hydrofilnych substancji błonnikowych jest jednak stosunkowo słabe (istotne efekty terapeutyczne uzyskuje się przy dawce co najmniej 4g). Ponadto, podawanie substancji błonnikowych w formie tabletek wiąże się z ryzykiem zatrzymania tabletki w uchyłkach i krzywiznach przełyku, prowadzącym do zablokowania uchyłku przez pęczniejącą substancję błonnikową, fermentacji bakteryjnej działającej żrąco na ścianę przełyku i wtórnego przebicia do śródpiersia. Stąd w niektórych krajach podawanie substancji błonnikowych w postaci tabletek jest zabronione. Uzależnienie efektu terapeutycznego od stosunkowo wysokich dawek stosowanej substancji dotyczy również suplementów diety zawierających chitosan (tj. co najmniej 4g/dobę). Z innych suplementów diety pomocnych w walce z otyłością wymienia się między innymi preparaty zawierające CLA (skoniungowane cząsteczki kwasu linoleinowego) o potwierdzonym wpływie na redukcję tkanki tłuszczowej przy stymulacji wzrostu tkanki mięśniowej.
Idealną wagę mają zazwyczaj ci ludzie, którzy nie stosują diet, lecz przez całe życie trzymają się zasad zdrowego żywienia. Nie warto wkładać do ust czegoś byle jakiego, nafaszerowanego niezdrowymi substancjami. Zanim zjemy kawał tłustego mięsa, wyobraźmy sobie, co się w nim kryje, jak wygląda wytopiony z niego tłuszcz, jak oblepia tętnice, podrażnia wątrobę. Przecież większą przyjemność sprawia zjedzenie jednego kawałka wyśmienitego ciasta niż ośmiu, po których nas mdli. Niezdrowe produkty możemy zastąpić innymi smakami: wody z cytryną zamiast coca-coli, pomidora z bazylią zamiast hamburgera, wiśni czy pieczonego jabłka zamiast ciastka z kremem. Istotną rolę odgrywa też sport i to taki, który sprawia nam prawdziwą przyjemność. Trzeba go tylko znaleźć. To podstawa sukcesu. Zmuszanie się do siłowni nie da żadnych dobrych efektów. Dzięki ćwiczeniom chudnięcie nie odbierze skórze sprężystości i urody. Organizm zacznie szybciej spalać tłuszcz, a powrót do normalnej diety nie spowoduje efektu jo-jo. Na dodatek podczas aktywności fizycznej wydzielane są endorfiny - hormony decydujące o dobrym nastroju. To ważne, gdy głód psuje nastrój.
Zawsze przed podjęciem postępowania w kierunku leczenia otyłości należy zadać sobie pytanie: z jakim rodzajem otyłości mamy do czynienia oraz jakie jest nasilenie choroby. W przypadku otyłości wtórnej konieczne jest ustalenie przyczyny pierwotnej, ponieważ bez jej wyleczenia skuteczna walka z nadmiarem tkanki tłuszczowej może okazać się niemożliwa. Dopiero znając naszego przeciwnika możemy podjąć się tego zadania. Poniżej przedstawiamy schemat postępowania w przypadku otyłości pierwotnej uwarunkowanej czynnikami zewnętrznymi. Wyróżnia się leczenie niefarmakologiczne, farmakoterapię oraz zabiegi operacyjne. Dieta jest pierwszym krokiem w walce z otyłością pierwotną. Celem odchudzania jest zawsze ograniczenie spożywanej energii do wartości niższej niż zapotrzebowanie organizmu. Będąc na „minusie” organizm zacznie korzystać ze swoich naturalnych magazynów do jakich należy tkanka tłuszczowa. Zmniejszenie spożycia o 500-1000 kcal dziennie pozwala obniżyć masę ciała o 0,5-1,0 kg w ciągu tygodnia i takie tempo jest najbardziej wskazane. Umożliwia ono redukcję masy ciała nawet o 10% w ciągu sześciu miesięcy. Szybsze tempo odchudzania jest wręcz szkodliwe. Nie należy zaczynać od drastycznych metod i rygorystycznych diet. Pamiętajmy, że najważniejsze jest długoterminowe utrzymanie niższej wagi, choćby była ona wciąż daleka od ideału. Męczące i wyniszczające diety, a w cale nie powiedziane, że skuteczniejsze, nie są warte ryzykowania utraty zapału i konsekwencji w odchudzaniu.
Nawet po skutecznym odchudzaniu pozostaje skłonność do tycia, dlatego nigdy nie należy wracać do niekontrolowanego jedzenia. Jest to tym trudniejsze jeżeli pierwotnie otyłość powstała na podłożu psychicznym. Zaleca się aby współpracę z psychologiem lub psychiatrą rozpocząć równorzędnie z dietą i ćwiczeniami – wtedy osiąga się najlepsze efekty. Należy mieć świadomość, że w krajach wysoko rozwiniętych normą jest posiadanie swojego dietetyka, psychiatry i innych lekarzy specjalistów, tak jak dla nas naturalne jest posiadanie własnego stomatologa, czy okulisty.
Potrzebne jest właściwe leczenie i ogólne podejście do chorych. Samo zalecenie ograniczenia ilości spozywanych posiłków albo ich kaloryczności nie ma szans być skuteczne w leczeniu otyłości. Wydaje mi się potrzebne, aby mimo wszystko pacjentów otyłych obejmować ogólnoustrojowym leczeniem w tym uwzględniającym nie tylko fizyczne kwestie nadmiaru kilogramów, ale również inne kwestie zdrowotne takie jak jak zespół metaboliczny, cukrzyca i nadciśnienie. Bo przecież jaki jest sens leczenia otyłości? Przede wszystkim powinno chodzić o przywrócenie zdrowia i dobrej kondycji ciała, a także uniknięcie przedwczesnego zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, a sam efekt w postaci poprawy estetyki ciała i atrakcyjności fizycznej jest tylko efektem dodatkowym wręcz skutkiem ubocznym leczenia choroby podstawowej. Poza tym jak zauważyła moja poprzedniczka, poza leczeniem skupionym na pozbywaniu się nadmiaru tkanki tłuszczowej, istnieje potrzeba aby skupić się również na leczeniu zaburzeń psychicznych, które doprowadziły do nadmiernego odkładania zapasów materiału energetycznego w postaci tkanki tłuszczowej. Nierzadko pacjenci otyli mają poważne zaburzenia psychiczne, które również powinny być leczone. Bez tego nie ma szans na długotrwałe zmiany nawyków i doprowadzenie do wyleczenia z nadwagi i regulacji masy ciała na stałe i w długim odstępie czasowym.
To żadna nowość, że osoby otyłe mają duży problem z uzyskaniem prawidłowej masy ciała, a następnie utrzymaniem jej przez dłuższy okres czasu. Z jednej strony przecież trudno zmienić utrwalone przez wiele lat nawyki żywieniowe. Z drugiej strony warto pamiętać, że też sam organizm uczy się pewnego modelu odżywiania oraz radzenia sobie z nadmierną podażą substancji bogatoenergetycznych. Tak zwana nutriepigenomika sieje tutaj swoje żniwo i utrudnia zadanie w walce z otyłością. Zwłaszcza, jeśli problem zostanie zauważony dopiero na dalszym etapie życie i kiedy już organizm przyjął i utrwalił anaboliczny model metabolizmu. Znaczną nadzieją na poprawę takiego stanu rzeczy są operacje bariatryczne oferowane pacjentom z indeksem masy ciała przekraczającym 40kg/m2 lub o pięć punktów mniej w przypadku istnienia czynników ryzyka lub dodatkowych powikłań otyłości jak na przykład zespół metaboliczny, nadciśnienie, cukrzyca i inne. Warto, aby lekarze zajmujący się leczeniem otyłych pacjentów znali możliwości chirurgicznego leczenia tej patologii i wytyczne, kiedy mogą pacjentów kierować do ośrodków leczących otyłość chirurgicznie. Jasne, że jeśli możliwe jest wyleczenie z otyłości przy pomocy zmiany nawyków żywieniowych i zwiększeniu aktywności fizycznej to świetnie. Al etak jak pokazano w artykule, rzadko pacjentom udaje się wytrwać w nowych postanowieniach i modelu życia, a jeśli nawet to trudno jest te postanowienia i mniejszą masę ciała utrzymać przez dłuższy okres czasu. Dlaczego więc nie korzystać z metod o udowodnionej skuteczności, a przy tym odpowiednio bezpiecznych, aby stanowiły mniejsze zagrożenie niż ewentualne powikłania utrzymującej się otyłości i jej następstw.
Celna uwaga, że powinno się szerzyć wśród lekarzy rodzinnych wiedzę dotyczącą możliwości poddania pacjentów otyłych operacją bariatrycznym. Niestety spora grupa lekarzy zatrudnionych w gabinetach podstawowej opieki zdrowotnej nie pamięta o takiej możliwości i w ten sposób z całą pewnością nie pomaga pacjentom w spróbowaniu każdej możliwości wyjścia z choroby. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że operację polegające na chirurgicznej modyfikacji i ingerencji w naturalny pasaż jelit lub objętość żołądka nie są najlepszym wyjściem i wiążą się z pewnym ryzykiem. Nie zmienia to jednak faktu, że zostało udowodnione, że takie postępowanie u pacjentów u których redukcji masy ciała nie udaje się osiągnąć pomimo stosowania diety, a także wzmożonej aktywności fizycznej i stałej opieki specjalistów z kilku dziedzin jak dietetyka, psychologia (psycholog zajmujący się leczeniem zaburzeń odżywiania), czy psychiatra. Jeśli tą drogą pacjentowi nie udaje się wciąż schudnąć to dla uniknięcia późniejszych powikłań i chorób towarzyszących nadwadze warto czasem rozważyć możliwość poddania się chirurgicznej interwencji i być może w ten sposób łatwiejszej kontroli ilości spożywanych posiłków, albo wręcz bardziej biernego sposobu redukcji masy ciała poprzez ograniczenie ilości wchłanianych kalorii i w rezultacie w końcu osiągnięcie spadku masy ciała oraz bezpiecznej wagi, która pozwoli uniknąć późniejszych powikłań.
To nie pierwszy raz kiedy podaje się informacje go gorszych szansach na utratę masy ciała przez osoby otyłe. Nawet jeśli uda się pozbyć tkanki tłuszczowej i części z nadmiernych kilogramów i tak ostatecznie wcześniej czy później większość z tych osób wraca do dawnych nawyków. Niestety, ale zajmując się osobami z bardzo wysokim indeksem masy ciała, który kwalifikuje się do uznania ich za osoby otyłe powinny być objęte stałą opieką zespołu lekarzy, którzy mogliby sprawować stałą opiekę, a tym samym pomagać i zapobiegać powrotowi do dawnych nawyków, a tym samym uprzedniej masy ciała, albo nawet jeszcze wyższej w efekcie działania tak zwanego i znanego chyba każdemu efektowi jojo. Przy okazji warto zwrócić uwagę, że wobec rosnącej częstości problemów z otyłością wśród pacjentów, dobrze byłoby poprawić jakość opieki świadczonej nad nimi, aby skutecznie zapobiegać narastaniu częstości problemu.
Szkoda tylko, że wraz z przekazywaniem informacji o tym, że trudno jest zrzucić zbędne kilogramy osobom otyłym nie idą dalsze wskazówki w jaki sposób pacjent może przeciwstawiać się tym niesprzyjającym okolicznością lub genetycznym obciążeniom. Trzeba postarać się, aby zapewnić ludziom otyłym nie tylko badania czy sugerować, że potrzeba postarać się o stratę nadmiernych kilogramów, ale też pomóc im w jaki sposób tego dokonać i to z wysoką skutecznością. Przecież współczesna medycyna posiada sposoby, aby pomóc w utracie nadmiernej masy ciała. Można chociażby zaproponować pacjentom, aby postarali się o kwalifikację do leczenia chirurgicznego. Dzięki temu zwiększa się skuteczność leczenia otyłości i nadwagi. Oczywiście pacjent musi spełniać odpowiednie wymogi, aby zakwalifikować się do takiej procedury. Jednak wydaje mi się, że jako lekarze zbyt często zapominamy o takich możliwościach leczenia. Jasne, że wiąże się ono również z pewnymi konsekwencjami i niedogodnościami, ale jednocześnie dają wysoką skuteczność utraty zbędnych kilogramów. W niektórych przypadkach przynajmniej biorąc pod uwagę konsekwencje zdrowotne jakie niesie za sobą nadmiar masy ciała, a ryzyko leczenia metodami chirurgii bariatrycznej i tak może się okazać, że ten drugi sposób jest o wiele bardziej korzystny i polecany dla wielu.