Badania opublikowane w najnowszym numerze Biological Psychiatry pokazują, że strach przed pająkami można wyleczyć już w trakcie pojedynczej sesji terapeutycznej połączonej z jednorazowym podaniem propranololu.
Dr Marieke Soeter i dr Merel Kindt z Zakładu Psychologii Klinicznej Uniwersytetu w Amsterdamie dowiodły, że przywołanie sytuacji wzbudzającej strach oraz jednorazowe zastosowanie propranololu pozwala w ciągu kilku minut wyeliminować lęk przez pająkami.
W badaniu przeprowadzonym przez holenderskich naukowców brało udział 45 osób z arachnofobią, które losowo przydzielono do dwóch grup. Wszystkim przez chwilę pokazywano tarantulę, a następnie jednej grupie podano placebo, a drugiej pojedynczą dawkę propranololu. Osoby, którym podawano propranolol przestawały odczuwać strach, a efekt ten utrzymywał się przez kolejny rok.
- Ta nowa metoda leczenia bardziej przypomina operację niż terapię - powiedziała dr Merel Kindt.
Źródło: medicalxpress.com
Komentarze
[ z 5]
Hmmm może to szansa by wyleczyć inne fobie? Np agorafobię, która jest według mnie gorsza formą lęku? metoda przypomina troszke zasadę działania terapii behawioralnej. Z tym że terapia behawioralna wymaga więcej wysiłku i jest znacznie dłuższa... Jedna dawka propranololu brzmi bardzo zachecająco. Moze zmierzenie sie jednorazowo z pajakiem bez lęku koduje w mózgu informację, że to jest niegroźne, a lęk bezzasadny? :)
Propranolol ma bardzo plejotropowe działanie! U nas na studiach niektórzy stosowali go przed bardzo stresującymi egzaminami :D
Arachnofobia jest chyba najczęstszą fobią (na pewno najbardziej popularną wśród ludzi), ciekawe czy propranolol wyleczy również inne, dużo gorsze w skutkach psychicznych i społecznych fobie. Zawali to niestety całą teorię Freudowską.
Leczenie arachnofobii przy pomocy propranololu wydaje się być całkiem obiecującym rozwiązaniem. Nie mam wątpliwości dotyczących niwelowania zmian somatycznych jakie mogą być obserwowane w napadzie paniki. Tylko, czy aby na pewno pacjenci nie odczuwają dyskomfortu psychicznego i strachu w obecności stresującego bodźca nawet pomimo wyeliminowania objawów ogólnoustrojowych? Gdyby okazało się, że nie to świetnie i warto byłoby rozważyć stosowanie propranololu na miejsce długotrwałych terapii poznawczo-behawioralnych. Można by również pokusić się o szukanie dalszych możliwych zastosowań dla beta blokerów poza wskazaniami sercowymi. Kto wie, czy nie okazałoby się takie leczenie skutecznym również w innych zaburzeniach psychicznych. Gdyby przy pomocy jednego leku udało się ograniczyć częstość populacyjnego występowania różnych fobii, lęków czy innych zaburzeń psychicznych...wizja może nieco utopijna, ale jakże pozytywna! Ilu ludzi uwolnionych od lęku. Ile ludzi zdolnych do normalnej, sprawnej egzystencji. A to wszystko za sprawą leku znanego od lat...byłoby piękne i oczywiście trzymam mocno zaciśnięte kciuki za rozwój wiedzy i postępy badań nad zastosowaniem propranololu, ale niestety nie potrafię pozbyć się odrobiny sceptycyzmu. Czy po zaprzestaniu przyjmowania propranololu objawy nie będą nawracać? Czy organizm nie zacznie wykazywać po pewnym czasie tolerancji wobec beta blokera i fobia nie powróci? Na te pytania odpowiedź wskaże dopiero czas, jednak badania wykonane dotychczas zdają się być obiecującymi.
Eh, ludzie się śmieją ale to naprawdę jest problem. Co ciekawsze, czytałam, że ludzie ,którzy faktycznie cierpią na arachnofobię mają przede wszystkim ogromny problem z prawidłowym oszacowaniem wielkości pająków. Jest na szczęście coraz więcej sposobów na walkę z tym cholerstwem. Fobia ta może mieć różne podłoże, na chwilę obecną znane są co najmniej trzy psychologiczne wyjaśnienia występowania arachnofobii: podejście psychoanalityczne – uwypukla znaczenie nieświadomych mechanizmów powstawania reakcji fobicznych na widok pająka. Arachnofobia może być skutkiem przeniesienia agresji, przypisywania swojej własnej wypartej wrogości pająkowi. Arachnofobię traktuje się też jako projekcję własnych skłonności analnych, bowiem pająk postrzegany jest jako brudny, wstrętny i kosmaty. Inni upatrują źródeł strachu przed pająkami w przeżyciach z okresu edypalnego (etap w rozwoju psychoseksualnym według Zygmunta Freuda) – wówczas pająka postrzega się jako aktywnego, dominującego i niezależnego samca. Metody stosowane w leczeniu arachnofobii - podejście behawiorystyczne – akcentuje znaczenie uczenia się strachu na drodze warunkowania klasycznego. Po prostu jednostka uczy się bać, kojarzy pająka z zagrożeniem, np. może naśladować reakcje fobiczne swoich rodziców, którzy reagowali paniką na widok pająka. Arachnofobia mogła się też pojawić na skutek straszenia dziecka pająkami. podejście ewolucjonistyczne – zwraca uwagę na adaptacyjną rolę strachu przed pająkami. Człowiek nauczył się bać pająków i innych jadowitych stawonogów, by móc przetrwać i zapewnić sobie ciągłość reprodukcyjną. Powyższe definicje odnoszą się do próby wyjaśnienia podłoża powstawania arachnofobii. Ważną rzeczą jest fakt, że przy fobiach nie zaleca się farmakoterapii, ponieważ leki mogą potęgować objawy fobiczne. Najlepszym rozwiązaniem jest dobór odpowiedniej metody terapautycznej. 1. Stopniowa terapia ekspozycyjna analiza lęku stworzenie hierarchicznej listy sytuacji lękowych powtarzana ekspozycja - doświadczanie sytuacji lękowej bez jakichkolwiek prób jej uniknięcia (ponawiana jest do czasu wygaśnięcia silnej reakcji lękowej) ekspozycja kolejnego bodźca – bardziej lękowego 1. in vitro (w wyobraźni) 2. in vivo (w rzeczywistości). 2. Terapia implozywna Wielokrotna ekspozycja awersyjnego bodźca (in vivo, in vitro) - wygaszenie reakcji lękowej wywiad diagnostyczny opracowanie planu terapii wyjaśnienie stosowanej techniki próba wyobrażenia neutralnej sytuacji sesja implozywna (kilka do kilkunastu sesji). 3. Systematyczna desensytyzacja Metody stosowane w leczeniu arachnofobii - trening relaksacyjny (5-7 sesji) sformułowanie listy sytuacji (bodźców) wywołujących lęk (ustawienie ich w hierarchii od najmniej do najbardziej lękotwórczych) ekspozycja w wyobraźni - wprowadzenie w stan relaksacji - wyobrażenie sytuacji lękowej (trwanie w niej ok. 5-7s) - ocena stanu dyskomfortu (SUD: od 1 do 100) - powrót do stanu relaksu - powtórna ekspozycja TEJ SAMEJ sytuacji lękowej (powtarzana do czasu, aż SUD spadnie do 0). 4. Modelowanie faza oceny (ustalenie celu terapii) wyjaśnienie stosowanej techniki modelowanie (terapeuta pokazuje prawidłowe zachowanie w określonej sytuacji) próba powtórzenia przez pacjenta (stopniowe zwiększanie poziomu trudności zachowań) prace domowe. Techniki związane z ekspozycją bodźca są efektywne w leczeniu większości typów fobii specyficznych. Dlaczego nie zaleca się stosowania farmakoterapii? Osoby cierpiące na fobię musiałyby przyjmować leki do końca życia. Ponadto niektóre z leków benzodiazepiny (klasa leków o działaniu przeciwlękowym) mogłyby wywołać bądź nasilić fobię. Metoda eliminacji kompulsji i technika pamięciowa - Metoda powstała z połączenia metody programowania neurolingwistycznego (NLP), zwanej eliminacją kompulsji, oraz techniki pamięciowej znanej jako łączenie. Pomogła mi zmniejszyć pajęczy lęk o 50%. Nie robię się już blada na widok pająka, nie wpadam w histerię. Jestem w stanie przebywać w pomieszczeniu, w którym znajduje się pająk. Czuję lekki dyskomfort, jednak nie przeszkadza mi jego obecność. Metoda eliminacji kompulsji i technika pamięciowa - Ćwiczenie oddechowe Ćwiczenia odbywały się w obecności żywego pająka. Jeśli jednak na początku jest to ponad Twoje siły, wykonuj te i inne ćwiczenia patrząc na zdjęcia różnych pająków. uspokój oddech (staraj się nie panikować, oddychaj głęboko i pomału) oddech musi stać się spokojny i równomierny powtarzaj w głowie cały czas słowa tylko spokojnie, pomału, równomierny spokojny oddech (bądź podobne) jedna sesja oddechowa to ok. 15 minut. Wizualizacja i głos wewnętrzny Patrząc na pająka, wyobraź sobie śmieszną sytuację, w której się on znajduje. Sytuacja musi być pozytywna. Możesz wybrać sobie kilka sytuacji, które będziesz wiązać z obrazem pająka. W opisie posłużę się wybraną prze ze mnie sytuacją. Kiedy widzisz pająka, wyobraź sobie, że znajduje się on wśród dzieci jeżdżących na rolkach. Pająka też wyobraź sobie na rolkach. Metoda eliminacji kompulsji i technika pamięciowa - Ćwiczenie oddechowe Ćwiczenia odbywały się w obecności żywego pająka. Jeśli jednak na początku jest to ponad Twoje siły, wykonuj te i inne ćwiczenia patrząc na zdjęcia różnych pająków. uspokój oddech (staraj się nie panikować, oddychaj głęboko i pomału) oddech musi stać się spokojny i równomierny powtarzaj w głowie cały czas słowa tylko spokojnie, pomału, równomierny spokojny oddech (bądź podobne) jedna sesja oddechowa to ok. 15 minut. Wizualizacja i głos wewnętrzny Patrząc na pająka, wyobraź sobie śmieszną sytuację, w której się on znajduje. Sytuacja musi być pozytywna. Możesz wybrać sobie kilka sytuacji, które będziesz wiązać z obrazem pająka. W opisie posłużę się wybraną prze ze mnie sytuacją. Kiedy widzisz pająka, wyobraź sobie, że znajduje się on wśród dzieci jeżdżących na rolkach. Pająka też wyobraź sobie na rolkach. Ćwiczenie oddechowe Ćwiczenia odbywały się w obecności żywego pająka. Jeśli jednak na początku jest to ponad Twoje siły, wykonuj te i inne ćwiczenia patrząc na zdjęcia różnych pająków. uspokój oddech (staraj się nie panikować, oddychaj głęboko i pomału) oddech musi stać się spokojny i równomierny powtarzaj w głowie cały czas słowa tylko spokojnie, pomału, równomierny spokojny oddech (bądź podobne) jedna sesja oddechowa to ok. 15 minut. Wizualizacja i głos wewnętrzny Patrząc na pająka, wyobraź sobie śmieszną sytuację, w której się on znajduje. Sytuacja musi być pozytywna. Możesz wybrać sobie kilka sytuacji, które będziesz wiązać z obrazem pająka. W opisie posłużę się wybraną prze ze mnie sytuacją. Kiedy widzisz pająka, wyobraź sobie, że znajduje się on wśród dzieci jeżdżących na rolkach. Pająka też wyobraź sobie na rolkach. Metoda eliminacji kompulsji i technika pamięciowa - Dzieci zataczają okrąg wokół niego i śpiewają słynną podwórkową przyśpiewkę. Znaną z zabawy w ganianego. "Nananana-na pająk mnie nie złapie, bo ma dziurę w łapie". W tym momencie, dzieci z gromkim śmiechem rozjeżdżają się na różne strony, uciekając przed pająkiem. Pająk ich nie złapie, bo nie potrafi jeździć na rolkach. Nie jest w stanie utrzymać równowagi i wywraca się, za każdym razem, kiedy próbuje się poruszyć. Ważne przy tej wizualizacji jest to, że sam w głowie musisz usłyszeć nutę przyśpiewki. Najlepiej, jeśli również zaczniesz ją nucić pod nosem bądź na głos. Śmiech dzieci, też powinien dźwięczyć w Twojej głowie. wyobraźnia projekcja dźwięk wizualizacja sesja powinna trwać 20 minut Jakby niedorzecznie brzmiała powyższa metoda, to działa i pomaga.Ćwiczenia oddechowe oraz wizualizacja i głos wewnętrzny powinny być łączone i stanowić całą domową terapię. Łącznie 35 minut trwania. Powtarzaj te ćwiczenia, tak często, jak tylko możesz. Ja wykonywałam je trzy razy w tygodniu. Za każdym razem, kiedy znajdziesz się w sytuacji niekomfortowej dla Ciebie ze względu na pająka. Przywołaj w głowie pozytywne obrazy i dźwięki. W moim przypadku efekty zadowalające uzyskałam po czterech miesiącach ćwiczeń. Moje efekty - Nie w padam w panikę, nie robię się blada, nie w padam w histeryczny płacz. Wciąż nie lubię pająków i mam do nich awersję, jednak nie przeszkadza mi już ich obecność. Największy sukces? Spanie ze świadomością, że w rogu nad łóżkiem wisi pająk. Drugi sukces? Wzięcie na rękę pająka (taki duży z cienkimi nóżkami, często spotykany w zakamarkach naszych domów).Pamiętajcie, jednak jeśli nie jesteście w stanie wykonywać powyższych ćwiczeń, powinniście się zgłosić do specjalisty w celu dobrania odpowiedniej terapii. ( Są to metody i przykłady zaprezentowane w prezentacji Pauliny Brillowskiej )