Sejm uchwalił ustawę o leczeniu niepłodności, która reguluje stosowanie zapłodnienia metodą in vitro. Poparło ją 261 posłów, przeciwko było 176. Sejm przyjął ustawę w wersji przygotowanej przez rząd i nie uwzględnił poprawek opozycji.

Przyjęte przez Sejm przepisy dotyczą m.in. leczenia niepłodności, zasad i warunków stosowania wspomaganej prokreacji oraz postępowania z komórkami rozrodczymi i zarodkami. Jedną z metod leczenia niepłodności uregulowanych w projekcie jest procedura in vitro, która ma być dostępna dla małżeństw oraz osób pozostających we wspólnym pożyciu. Z tej metody będzie można skorzystać, jeśli inne sposoby, stosowane przez co najmniej 12 miesięcy nie przyniosły efektów. Zapłodnionych będzie mogło zostać nie więcej niż 6 komórek rozrodczych. Zasada ta nie będzie stosowana, jeśli kobieta ukończyła 35 lat, dwie próby in vitro nie przyniosły rezultatów lub ze względu na stan zdrowia kobiety, niezależny od problemu bezpłodności. 

Ustawa zakazuje tworzenia ludzkich zarodków, jeśli nie będą one służyły wspomaganej prokreacji. W ustawie zapisano też zakaz niszczenia prawidłowo rozwijających się zarodków, czyli m.in. takich, w których nie zostały stwierdzone wady powodujące ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę. Za niszczenie zarodków wbrew ustawie oraz klonowanie zarodków będzie grozić od 6 miesięcy do 5 lat więzienia. 

Ustawa porządkuje również kwestię anonimowego dawstwa komórek rozrodczych i zarodków. Zgodnie z ustawą zakazane będą preimplantacyjne badania genetyczne, których celem jest wybór płci dziecka. Diagnostykę można będzie przeprowadzać w medycznych laboratoriach diagnostycznych wyłącznie po to, by uniknąć ciężkiej, nieuleczalnej choroby dziedzicznej. W myśl nowych przepisów zarodki przechowywane w banku komórek rozrodczych i zarodków będą mogły być adoptowane po 20 latach. Do dawstwa anonimowego będą też przekazywane zarodki w przypadku śmierci obojga dawców. Osoby urodzone dzięki in vitro z wykorzystaniem komórek dawców anonimowych będą mogły po osiągnięciu pełnoletniości zapoznać się z informacjami o roku i miejscu urodzenia oraz stanie zdrowia dawcy. 

Zgodnie z ustawą Minister Zdrowia będzie tworzył Centra Leczenia Niepłodności, realizujące pełny i kompleksowy zakres świadczeń zdrowotnych umożliwiających leczenie niepłodności oraz prowadzące działalność dydaktyczną i badawczą. Ponadto szef resortu zdrowia będzie prowadził rejestr dawców komórek rozrodczych i zarodków. Dane zawarte w rejestrze będą objęte tajemnicą.

Nowe regulacje wprowadzają też m.in. obowiązek przedstawiania co 5 lat Sejmowi przez Ministra Zdrowia sprawozdania z wykonywania ustawy.


Źródło: Sejm RP, fot. Krzysztof Białoskórski