Według nowego badania opublikowanego online w BMJ, zajście w ciążę podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych nie wydaje się zwiększać ryzyka wad wrodzonych. Badacze oszacowali, że wśród potomstwa kobiet, które używały tabletek przed ciążą i tych, które nigdy nie stosowały tego typu metod antykoncepcyjnych, występuje taki sam odsetek wad wrodzonych - około 25 niemowląt na 1000.
Chociaż doustne środki antykoncepcyjne są wysoce skuteczne w zapobieganiu ciąży, około 9% kobiet zachodzi w ciążę podczas pierwszego roku ich stosowania. Jest to spowodowane zapominaniem o konieczności przyjęcia codziennej dawki leku, bądź stosowaniem innych leków - między innymi antypadaczkowych, antybiotyków, leków przeciwdepresyjnych czy terapii anty-HIV - co może osłabić działanie środków antykoncepcyjnych. Oprócz tego już w pierwszym roku stosowania część kobiet odstawia tabletki antykoncepcyjne, by zajść w ciążę.
Na potrzeby badania naukowcy wykorzystali krajowy rejestr medyczny do zebrania danych z Danii z lat 1997-2011 na temat wszystkich żywych urodzeń, wad wrodzonych i schorzeń matek. Wśród ponad 880 000 urodzeń, 2,5% dzieci miało wady wrodzone, najczęściej rozszczep podniebienia i defekty kończyn górnych i dolnych.
Z badań wynikło, że na każde 1000 urodzeń przypadało 25,1 dzieci z wadami wrodzonymi, których matki nigdy nie stosowały doustnej antykoncepcji oraz 25 dzieci z wadami, których matki stosowały pigułki więcej niż 3 miesiące przed ciążą. Wskaźnik 24,9 dotyczył kobiet, które stosowały taką antykoncepcję w czasie trzech miesięcy od zajścia w ciążę, i 24,8 wśród matek, które stosowały pigułki zanim uświadomiły sobie, że są w ciąży.
Częstość występowania wad wrodzonych była taka sama wśród każdej z grup kobiet stosujących doustną antykoncepcję, nawet wtedy, gdy zsumowano ciąże zakończone urodzeniem martwego dziecka czy aborcją. Wyniki były również zgodne, gdy podzielono wady wrodzone na różne podgrupy, takie jak wady kończyn itp. Z badania wyłączono noworodki z wadami spowodowanymi znanymi przyczynami, takimi jak płodowy zespół alkoholowy (FAS) czy wady chromosomowe. Naukowcy określili również czynniki, które mogą zwiększać ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi. Są nimi wiek matki, status ekonomiczny, poziom wykształcenia, wywiad rodzinny w kierunku wad wrodzonych, palenie w ciąży, stosowanie leków na receptę czy hospitalizacje.
Dane wykazały także, że 68% kobiet stosowało antykoncepcję doustną zakończoną na dłużej niż 3 miesiące przed ciążą, 21% kobiet nigdy nie stosowało takiego leczenia, 8% zaprzestało przyjmowania tabletek w ciągu 3 miesięcy od ciąży, a 1% stosowało je po zajściu w ciążę.
Z badania wynika, że kobiety nie powinny unikać stosowania tabletek antykoncepcyjnych z obawy przed większym ryzykiem urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi.
Więcej na: medicinenet.com
Komentarze
[ z 8]
Bardzo podobaja mi się doniesienia zmniejszające "hormonofobię" antykoncepcyjną. Wiele się słyszy o negatywach stosowania środków antykoncepcyjnych. Fakt, moga powodować działania niepożądane, np. zwiększać ryzyko raka sutka czy działają prokrzepkiwie, ale jest to olbrzymi komfort życia dla wspołczesnej kobiety. Jeśli chodzi o mniejdze działania niepożądane, ale za to dość "upierdliwe", to jesli się dobrze dobierze tabletki i kobieta nie skupia się za bardzo na tych działaniach niepożądanych, to nawet można się czuć po nich lepiej. A co do skuteczości, to jak było napisane - zajście w ciążę podczas stosowania jest najczęściej skutkiem nieuwagi kobiety albo złym wchlanianiem. dlatego konsekwencja i oczy szeroko otwarte daja 100% skuteczności ;)
Bardzo dobra wiadomość dla milionów kobiet, stosujących antykoncepcję doustną. Obecnie staje się to środek pierwszej potrzeby, zapewniający odpowiedni komfort życia. Jeszcze brakowałoby tego, że działałby teratogennie. Kobiety godzą się z małymi działaniami niepożadanymi tabletek antykoncepcyjnych, bo wybierają je zamiast niechcianej ciąży. Jednak wywoływanie wad wrodzonych u potomstwa to zupełnie inna kwestia i jest nie do przyjęcia.
Tabletki antykoncepcyjne są uważane za dość bezpieczną formę ochrony przed nieplanowaną ciążą. Są one symbolem przemian jakie dokonały się w sferze seksualnej w 20 wieku. Byłoby trudno pozbawiać kobiety tak precyzyjnego wpływu na ich płodność, byłoby to odbieraniem im komfortu i możliwości decydowania o swoim własnym ciele. Dobrze, że związek pomiędzy antykoncepcją doustną, a wadami u płodów został obalony. Obserwacja taka wynika nawet z doświadczeń klinicznych i epidemiologii. Liczba kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną stale rośnie, jednak nie wzrasta częstość występowania wad u płodów.
Kolejny argument odebrany fanom naprotechnologii i szeroko pojętej "naturalności" w antykoncepcji został więc zabrany. Nie będzie można już straszyć kobiet decydujących się na hormonalna antykoncepcję, dziećmi z deformacjami lub wadami. Oczywiste jest, że tabletki antykoncepcyjne maja swoje wady i działania niepożądane i należy o nich informować pacjentki, natomiast ich demonizowanie to też lekka przesada. Nie ma leków, które nie posiadałyby skutków ubocznych i należy mówić o tym rzetelnie i bez nadużyć, bez względu na to jakie ktoś ma prywatne poglądy.
Moja żona opowiadała mi kiedyś, jak straszyły ją koleżanki, gdy powiedziała im, że stosuje antykoncepcję hormonalną. Twierdziły na przykład, że tabletki zmniejszają płodność, powodują nieodwracalne zmiany w organizmie , a zanim zajdzie się w ciążę, trzeba je odstawić na kilka lat, żeby "wypłukać" organizm z toksyn. Dobrze, że coraz więcej badań pokazuje, że jest to nieprawda i dzięki temu młode kobiety mogą poczuć się bezpieczniej.
Antykoncepcja hormonalna jest bardzo popularna od kilku dziesięcioleci. Już pewnie zauważylibyśmy jakiś związek pomiędzy zwiększoną częstością dzieci z wadami w ciągu tych lat. Tymczasem odsetek ten kształtuje się bardzo podobnie. Antykoncepcja hormonalna to wspaniały wynalazek, niektórzy mówią, że jeden z najlepszych XX wieku, bo oddzieliły seksualność od reprodukcji i dały nam kontrolę nad tym kiedy chcemy zostać rodzicami. Dobrze, że taka zależność pomiędzy wywoływaniem wad i antykoncepcją została wykluczona. Teraz kobiety mogą uzywac ich bez obaw o swoje przyszłe potomstwo.
Bardzo dobrze, iż tabletka hormonalna stosowana w celach antykoncepcyjnych nie ma wpływu na urodzenie zdrowego dziecka. Jednak nie podoba mi się brak świadomości w społeczeństwie, a jak widać również wśród lekarzy o skutkach ubocznych wynikających ze stosowania tego typu antykoncepcji. Osobiście uważam, że jakakolwiek ingerencja w układ hormonalny zdrowej kobiety nie może być bez wpływu na jej zdrowie. Poza tym wiele z kobiet nie jest świadomych grożących im przy stosowaniu pigułek antykoncepcyjnych powikłań takich jak choćby incydenty zakrzepowo-zatorowe. Szczególnie, iż nie wszyscy pacjenci czytają ulotki na produktach, a wyraźnie jest tam napisane, iż podczas kuracji hormonalnej niedozwolone jest palenie papierosów. Dwukrotnie w swojej pracy zawodowej widziałam kobiety- raz czterdziestoletnia, a za drugim razem co o wiele bardziej dawało do myślenia- dziewiętnastoletnia z zatorem płucnym. Przynajmniej u tej drugiej jedyną z przyczyn,a przynajmniej najbardziej prawdopodobną było właśnie stosowanie tabletek antykoncepcyjnych. Rozumiem, iż jest to duża wygoda, że znaczne ułatwienie w planowaniu ciąży czy odkładaniu zakładania rodziny na odpowiedni moment w życiu. I na pewno nie ośmielę się napisać, że wynalazek jest zły, bo na pewno u wielu kobiet może być stosowany z powodzeniem i bez żadnych komplikacji przez długie lata. Jednak chciałabym dać Państwu jako lekarzom pod rozwagę, czy aby na pewno u każdej pacjentki kuracja tabletkami antykoncepcyjnymi jest dobrym wyjściem? A jeśli zdecydują się państwo na jej zastosowanie to może pamiętać o przynajmniej podstawowym badaniu morfologii krwi i jego kontroli raz na jakiś czas? Mam nadzieję, iż swoim odmiennym zdaniem nikogo z Państwa nie uraziłam. Z całym szacunkiem pozdrawiam i życzę Państwu szczerze miłego dnia:) ))
Świetne wiadomości, dobrze, że takie badania się pojawiają. Myślę, że ciągle mało mówi się o działaniach niepożądanych antykoncepcji hormonalnej dla kobiet. Antykoncepcja, zwłaszcza hormonalna, nie pozostaje obojętna dla organizmu kobiety. Niejednokrotnie nieprawidłowo dobrany sposób antykoncepcji, albo nieodpowiednie jej stosowanie prowadzi do groźnych konsekwencji. Idealna antykoncepcja to taka, która jest bardzo skuteczna, wygodna, prosta w stosowaniu i bezpieczna dla organizmu. Niestety, jak dotąd nie wynaleziono środka zapobiegającego ciąży, który spełniałby te wszystkie warunki jednocześnie. Zazwyczaj jest tak, że w momencie, gdy metoda antykoncepcyjna wykazuje wysoką skuteczność, wtedy też wpływa na organizm w znacznym stopniu, a co się z tym wiąże, niesie za sobą pewne skutki uboczne oraz potencjalne zagrożenia. Z kolei środki antykoncepcyjne, które są obojętne dla organizmu, zazwyczaj nie wykazują znacznej skuteczności, co powoduje, iż nie zawsze można na nich polegać. Decyzję o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej należy poprzedzić wizytą u ginekologa, podczas, której lekarz przeprowadza wywiad chorobowy, odnoszący się do przebytych oraz aktualnych chorób, jak również potencjalnego obciążenia genetycznego oraz ewentualnego występowania chorób przewlekłych wśród rodziny. Ze względu na to, iż każda kobieta potrzebuje odmiennych rodzajów hormonów, zaleca się również przeprowadzenie serii badań, a ich wyniki pomagają lekarzowi przepisać najbardziej odpowiednie dla pacjentki środki antykoncepcyjne. Zanim przepisane zostaną środki antykoncepcyjne lekarz powinien: • przeprowadzić badanie ginekologiczne, • sprawdzić poziom cholesterolu oraz tłuszczy we krwi, • zbadać sutki, • ocenić układ krzepnięcia krwi i wskaźniki wątroby, • zmierzyć ciśnienie tętnicze, • określić stan hormonalny oraz fenotyp.[20] Do podstawowych przeciwwskazań w zakresie stosowania antykoncepcji hormonalnej zalicza się: • Ciążę, jak również jej podejrzenie, ze względu na prawdopodobne toksyczne oddziaływanie leku na rozwijający w organizmie się płód dziecka. • Okres karmienia piersią, stanowi przeciwwskazanie do stosowania tabletki antykoncepcyjnej dwuskładnikowej, aczkolwiek można stosować tabletkę, która zawiera jedynie składnik gestagenny. • Nieprawidłowe krwawienia pochodzące z dróg rodnych, które mogą świadczyć o procesie chorobowym, wymagającym dalszej diagnostyki oraz ewentualnego leczenia. Decyzję o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej należy poprzedzić wizytą u ginekologa, podczas, której lekarz przeprowadza wywiad chorobowy, odnoszący się do przebytych oraz aktualnych chorób, jak również potencjalnego obciążenia genetycznego oraz ewentualnego występowania chorób przewlekłych wśród rodziny. Ze względu na to, iż każda kobieta potrzebuje odmiennych rodzajów hormonów, zaleca się również przeprowadzenie serii badań, a ich wyniki pomagają lekarzowi przepisać najbardziej odpowiednie dla pacjentki środki antykoncepcyjne. Zanim przepisane zostaną środki antykoncepcyjne lekarz powinien: • przeprowadzić badanie ginekologiczne, • sprawdzić poziom cholesterolu oraz tłuszczy we krwi, • zbadać sutki, • ocenić układ krzepnięcia krwi i wskaźniki wątroby, • zmierzyć ciśnienie tętnicze, • określić stan hormonalny oraz fenotyp. Do podstawowych przeciwwskazań w zakresie stosowania antykoncepcji hormonalnej zalicza się: • Ciążę, jak również jej podejrzenie, ze względu na prawdopodobne toksyczne oddziaływanie leku na rozwijający w organizmie się płód dziecka. • Okres karmienia piersią, stanowi przeciwwskazanie do stosowania tabletki antykoncepcyjnej dwuskładnikowej, aczkolwiek można stosować tabletkę, która zawiera jedynie składnik gestagenny. • Nieprawidłowe krwawienia pochodzące z dróg rodnych, które mogą świadczyć o procesie chorobowym, wymagającym dalszej diagnostyki oraz ewentualnego leczenia. Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych może powodować dolegliwości wykazujące znaczący dyskomfort fizyczny jak i psychiczny. Przeważnie posiadają charakter przejściowy i przechodzą samoczynnie, po paru miesiącach stosowania tabletek. Zazwyczaj zdarzają się przez trzy pierwsze miesiące stosowania i są wywołane adaptacją organizmu do zmian zachodzących w stężeniu hormonów. Obecnie dostępne na rynku środki zawierają w swoim składzie znacznie mniejsze dawki hormonów, niż preparaty używane dawniej, w związku z czym, niepożądane działanie tabletek pojawia się dość rzadko. W okresie stosowania antykoncepcji hormonalnej, mogą zdarzać się różne dolegliwości, które zwykle podawane są przez producenta danego preparatu w ulotce dołączonej do opakowania produktu. Są wymieniane tam tak zwane skutki uboczne środka, mogące pojawić się wskutek przyjmowania określonego preparatu. Pośród objawów, które najczęściej są zgłaszane przez kobiety stosujące ten rodzaj antykoncepcji pojawiają się bóle głowy, plamienia lub też krwawienia pomiędzy miesiączkami, brak miesiączki w czasie 7 dniowej przerwy pomiędzy opakowaniami, przyrost bądź utrata masy ciała, nudności, spadek libido, niewielkie napięcie oraz bóle piersi. Hormonalne preparaty antykoncepcyjne, jak i inne środki farmakologiczne mogą skutkować określonymi działaniami niepożądanymi. Istotne jest zapoznanie się z nimi, oraz z wymienionymi przeciwwskazaniami, właściwy dobór preparatu, wykonanie niezbędnych badań profilaktycznych, zarówno przed oraz w okresie stosowania. Powyższe działania dadzą znaczące prawdopodobieństwo zadowalającej oraz pozbawionej efektów ubocznych antykoncepcji. Poniżej przedstawiono najczęstsze skutki uboczne, występujące podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej, w zależności od miejsca ich powstawania. Składniki hormonalne obecne w środkach antykoncepcyjnych mają bezpośredni wpływ na powstawanie zaburzeń gospodarki lipidowej organizmu. Prowadzą do wzrostu poziomu LDL, czyli tzw. złego cholesterolu, natomiast obniżają „dobry”, czyli HDL, a także prowadzą do zaburzeń działania układu krzepnięcia oraz fibrynolizy. Ułatwiają przez to możliwość powstania zakrzepicy żylnej lub zawału serca głównie u kobiet, które palą papierosy, dlatego ważne jest, aby kobiety, które chcą przyjmować doustną antykoncepcję hormonalną, porzuciły palenie. Doustna antykoncepcja hormonalna może również wpływać na rozwój nowotworów. Udowodnione zostało, iż działają w ochronny sposób w przypadku nowotworu błony śluzowej macicy oraz raka jajnika, prowadzą również do rzadszego pojawiania się torbieli czynnościowych jajnika, zwiększają jednak możliwość raka gruczołu sutkowego. U kobiet, które stosują doustną antykoncepcję została zauważona większa częstość pojawiania się raka szyjki macicy, co związane jest ze zwiększoną aktywnością seksualną, i co za tym idzie z większą możliwością powstania infekcji szyjki macicy. Zalecane jest u kobiet stosujących ten rodzaj antykoncepcji, przeprowadzanie corocznej kontrolę, przez wykonywanie cytologii, natomiast w przypadku ponad pięcioletniego stosowania tabletek antykoncepcyjnych co pół roku, przebytych chorób, które przenoszone są drogą płciową. Działanie hormonalnych składników tabletek ma silny wpływ na wątrobę, która jest naturalną „oczyszczalnią” organizmu ludzkiego. Tabletki z dużymi dawkami estrogenów, przyjmowane przez kobiety, doprowadzają do zmiany składu żółci wydzielanej przez wątrobę, co może doprowadzić do kamicy pęcherzyka żółciowego. Wpływają również negatywnie na transport żółci, prze co mogą prowadzić do żółtaczki cholestatycznej, natomiast używanie DTA, ma związek z rozwojem raka pierwotnego wątroby. Ważne jest, aby podczas długotrwałego stosowania antykoncepcji przy wykorzystaniu tabletek hormonalnych przeprowadzać regularne badania kontrolne enzymów wątrobowych. Jednymi z podstawowych objawów niepożądanych mających związek z przyjmowaniem dwuskładnikowych tabletek hormonalnych są wymioty oraz nudności, które są związane z działaniem estrogenów i wykazują większe nasilenie u kobiet ze znaczącą nadwagą. Jeśli wymioty miały miejsce w okresie krótszym niż 2-3h po zażyciu tabletki, obniża to powodzenie stosowanej metody antykoncepcyjnej, ponieważ obecne w tabletce hormony nie będą mieć możliwości przez ten czas właściwie się wchłonąć. Pojawianie się nieregularnych krwawień i plamień, jest skutkiem ścieczenia błony śluzowej macicy – endometrium pod wpływem hormonów zawartych w tabletkach. Krwawienia mogą także występować po długim okresie stosowania tabletek i powinno to stanowić sygnał do niezwłocznej konsultacji z ginekologiem, który odpowiednio zdiagnozuje przyczynę krwawienia oraz wykluczy ewentualną chorobę nowotworową. U części kobiet, które stosują tabletki antykoncepcyjne występuje osłabienie popędu seksualnego, jednak z drugiej strony badania dowodzą, iż przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej usuwa strach przed niechcianą ciążą, co pozwala na większą częstotliwość stosunków oraz intensywność doznań podczas zbliżenia. W czasie stosowania DTA należy uważać na zażywanie kąpieli słonecznych, ponieważ może dojść do pojawienia się ciemnych przebarwień skórnych w różnych miejscach poddawanych promieniowaniu słonecznemu. Zmiany te zanikają bardzo powoli po odstawieniu tabletek. Kobiety, u których miała miejsce powyższa reakcja, powinny zrezygnować z antykoncepcji hormonalnej na rzecz innej metody. Same tabletki nie są bezpośrednio odpowiedzialne za przyrost masy ciała, warunkują jednak pojawienie się poczucia zwiększonego łaknienia. Kobiety, posiadające taką tendencją powinny stosować preparaty ze zmniejszoną zawartością hormonów. W utrzymaniu prawidłowej masy ciała pomagają także dieta oraz regularny wysiłek fizyczny. Swego rodzaju wadą jest także wymóg systematyczności przyjmowania środków hormonalnych, przez 21 dni w miesiącu, zawsze o tej samej porze, co dla pewnej części kobiet może być ciężkie w realizacji. Ominięcie nawet jednej dawki znacznie osłabia efekt antykoncepcyjny i należy sięgnąć po dodatkowe zabezpieczenie. Decyzja o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej powinna zostać podjęta przez kobietę oraz ginekologa. Przyjmowanie antykoncepcyjnych środków hormonalnych jest bowiem związane z regularnymi wizytami u ginekologa, przez co stwarza się możliwość częstszego kontaktu z lekarzem, a co za tym idzie lepszą kontrolę stanu zdrowia kobiety. Jest to bardzo skuteczna metoda antykoncepcji, nie jest jednak dla każdej kobiety idealnym wyborem. Dlatego też, istotne jest, aby pamiętać o prawidłowym dostosowaniu środka antykoncepcyjnego do organizmu oraz skonsultowaniu swojego wyboru z lekarzem. ądane działania. Nie istnieje bowiem środek idealny. Decyzja o rozpoczęciu stosowania antykoncepcji hormonalnej powinna należy poprzedzić wizytą u lekarza ginekologa, podczas której lekarz przeprowadza wywiad chorobowy, na temat przebytych oraz aktualnych chorób, a ponadto potencjalnego obciążenia genetycznego oraz występowania w rodzinie chorób przewlekłych. Ponieważ każda kobieta ma inny organizm potrzebuje zestawu innych hormonów, należy zlecić również przeprowadzenie serii badań, które pozwalają lekarzowi dostosować najbardziej odpowiednie dla pacjentki środki antykoncepcyjne. Bez względu na cechy indywidualne kobiet, istnieją ogólne przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji hormonalnej, takie jak ciąża, okres karmienia piersią, częste palenie papierosów czy nieprawidłowe krwawienia. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z czynników uniemożliwiających stosowanie antykoncepcji hormonalnej, konieczne jest jej odstawienie na rzecz innych środków. Przyjmowanie środków antykoncepcyjnych może powodować pewne dolegliwości dające uczucie znacznego dyskomfortu fizyczny oraz psychicznego. Przeważnie mają one charakter chwilowy i mijają samoistnie po paru miesiącach stosowania preparatów. Zazwyczaj występują one przez pierwsze trzy miesiące i przeważnie są wywołane adaptacją organizmu do zmian ilości stężenia hormonów. Wśród najczęściej zgłaszanych przez kobiety niepokojących objawów stosowania antykoncepcji hormonalnej, wymienia się zwykle bóle głowy o różnym nasileniu, krwawienia międzymiesiączkowe oraz plamienia, brak wystąpienia miesiączki w siedmiodniowej przerwie między następnymi opakowaniami, nudności, przyrost lub utrata masy ciała, spadek libido oraz nieznaczne napięcie i bóle piersi. Hormonalne środki antykoncepcyjne, jak każdy lek, mogą wywoływać pewne działania niepożądane. Zaznajomienie się z nimi, jak i z możliwymi przeciwwskazaniami, a ponadto właściwe dobranie preparatu oraz wykonanie profilaktycznych badań przed i w czasie stosowania antykoncepcji, zapewnią wysoki poziom skutecznej antykoncepcji, pozbawionej dotkliwych efektów ubocznych antykoncepcji. Poznanie specyfiki działania danego środka, dobór odpowiedniej dawki i stosowanie się ściśle do zasad dawkowania, to podstawowe założenia przy korzystaniu z antykoncepcji hormonalnej. Wśród wielu dostępnych rodzajów środków, każda kobieta decydująca się na rozpoczęcie współżycia z możliwością kontroli zapłodnienia, powinna wybrać ten, który w jak najlepszym stopniu pozwoli jej uzyskać wymagane rezultaty, a przy tym nie będzie powodował szkód w organizmie. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej powinno charakteryzować się podejściem indywidualnym i pełną świadomością. Niedopuszczalne jest kierowanie się radą osoby trzeciej, nie będącej fachowcem w dziedzinie. Zdrowie bowiem jest wartością nadrzędną i powinno przedkładać się wygody w jednym aspekcie życia nad ogólną dyspozycją. Odpowiedni dobór środka antykoncepcyjnego pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji. Najlepsza antykoncepcja to taka, która będzie skuteczna w jak największym stopniu, wygodna, łatwa w stosowaniu oraz bezpieczna dla organizmu kobiety. Do tej pory nie wynaleziono jednak środka zapobiegającego ciąży, który sprostałby wszystkim tym oczekiwaniom. Zwykle bywa tak, że jeśli metoda antykoncepcyjna odznacza się wysoką skutecznością, to w dużym stopniu wpływa na organizm, a co za tym idzie, niesie za sobą pewne skutki uboczne oraz potencjalne zagrożenia. Natomiast z drugiej strony hormonalne środki antykoncepcyjne, które są obojętne dla organizmu nie posiadają przeważnie dużej skuteczności i nie zawsze można na nich polegać. W działaniach mających więc na celu zapobieganiu ciąży, a w szczególności przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej, należy kierować się rozsądkiem oraz własnym zdrowiem i bezpieczeństwem, tak aby dostępne środki spełniały swoje zadane. ( na podstawie Grzegorz Gałuszka, Renata Gałuszka, Sylwia Radomek, Mateusz Borecki, Wojciech Legawiec - Skutki uboczne antykoncepcji hormonalnej)