WskazaniaImikwimod w kremie jest wskazany w miejscowym leczeniu: brodawek kończystych (kłykcin kończystych) zewnętrznych narządów płciowych i okolic odbytu u dorosłych, powierzchownych ognisk raka podstawnokomórkowego (ang.sBCC) u dorosłych, rogowacenia słonecznego (ang.AKs) - bez cech przerostu i hiperkeratozy, o typowym przebiegu klinicznym - na twarzy lub owłosionej skórze głowy, u pacjentów z wydolnym układem immunologicznym, w przypadku gdy wielkość lub liczba zmian ograniczają skuteczność i/lub możliwość zastosowania krioterapii oraz gdy inne metody miejscowego leczenia są przeciwwskazane lub nieodpowiednie.DawkowanieCzęstość i czas trwania leczenia imikwimodem w kremie są różne, w zależności od wskazań. Brodawki zewnętrznych narządów płciowych u dorosłych: lek należy nakładać 3x/tydz. (np. w poniedziałek, środę i piątek lub we wtorek, czwartek i sobotę) przed snem i pozostawić na skórze przez 6-10 h. Leczenie preparatem powinno się kontynuować aż do ustąpienia widocznych brodawek płciowych i brodawek okolicy odbytu lub maks. przez 16 tyg. w leczeniu każdego epizodu występowania brodawek. Powierzchowny rak podstawnokomórkowy u dorosłych: produkt powinno się nakładać 5x/tydz. przez 6 tyg. (np.: od poniedziałku do piątku) wieczorem przed snem i pozostawić na skórze w przybliżeniu przez 8 h. Rogowacenie słoneczne u dorosłych: leczenie powinno być rozpoczynane i monitorowane przez lekarza. Lek należy nakładać 3 razy w tyg. (np. w poniedziałek, środę oraz piątek) przez 4 tyg. przed snem i pozostawić na skórze przez ok. 8 h. Należy nałożyć krem w ilości wystarczającej do pokrycia leczonego miejsca. Po 4 tyg. od zakończenia leczenia należy ocenić, czy rogowacenie słoneczne ustąpiło. Jeżeli zmiany utrzymują się, leczenie należy kontynuować przez dalsze 4 tyg. Maks. zalecana dawka to jedna sasz. Należy rozważyć przerwanie leczenia w przypadku wystąpienia silnych zapalnych reakcji skórnych lub zakażenia w obrębie leczonego miejsca. W przypadku zakażenia należy zastosować odpowiednie metody leczenia. Każdy okres leczenia nie powinien przekraczać 4 tyg., nawet w przypadku pominięcia dawki leku lub przerwy w leczeniu. Jeżeli badanie kontrolne przeprowadzone ok. 8 tyg. po ostatnim, trwającym 4 tyg. okresie leczenia wykaże, że zmiany w leczonym miejscu nie ustąpiły całkowicie, można rozważyć dodatkowy 4-tyg. okres leczenia. Zalecane jest inne leczenie, jeśli leczone zmiany/zmiana nie wykażą/e wystarczającej odpowiedzi na leczenie kremem. W przypadku wystąpienia nawrotu zmian w przebiegu rogowacenia słonecznego, które ustąpiły po 1 lub 2 okresach leczenia, można ponowić stosowanie 1 lub 2 dodatkowych okresów leczenia z zachowaniem co najmniej 12-tyg. przerwy w leczeniu. W przypadku pominięcia dawki, pacjent powinien nałożyć krem gdy tylko sobie o tym przypomni, a następnie powinien kontynuować leczenie zgodnie z zaleceniami. Jednak nie należy stosować kremu częściej niż raz/dobę. Dzieci i młodzież. Nie zaleca się stosowania u dzieci i młodzieży. Brak dostępnych danych dotyczących stosowania imikwimodu u dzieci i młodzieży w zatwierdzonych wskazaniach. Preparatu nie należy stosować u dzieci i młodzieży z mięczakiem zakaźnym ze względu na brak skuteczności w tym wskazaniu.UwagiBrodawki zewnętrznych narządów płciowych. Lek należy nakładać cienką warstwą i wcierać w oczyszczoną powierzchnię brodawek, aż do zniknięcia kremu. Krem należy stosować tylko na miejsca zmienione chorobowo, unikać nakładania go na powierzchnie wewnętrzne. Produkt należy stosować przed snem. Należy unikać prysznica lub kąpieli przez 6-10 h po zastosowaniu kremu. Po tym czasie imikwimod w kremie koniecznie należy zmyć wodą z łagodnym mydłem. Nałożenie nadmiernej ilości kremu lub długotrwały kontakt leku ze skórą może spowodować silny odczyn w miejscu nałożenia. Krem z saszetki jednorazowego użytku wystarcza na pokrycie brodawek o powierzchni 20 cm2. Kremu z otwartej saszetki nie należy używać ponownie. Przed i po nałożeniu kremu należy dokładnie umyć ręce. Nieobrzezani mężczyźni leczący brodawki znajdujące się pod napletkiem powinni codziennie odprowadzać napletek i myć całą jego powierzchnię. Powierzchowny rak podstawnokomórkowy. Przed nałożeniem imikwimodu w kremie pacjenci powinni zmyć leczone miejsca wodą z łagodnym mydłem i starannie wysuszyć. Należy nałożyć ilość kremu wystarczającą do pokrycia leczonego miejsca z 1-cm marginesem skóry otaczającej tkankę nowotworu. Wcierać krem w leczone miejsce aż do zniknięcia kremu. Krem należy nakładać wieczorem przed snem i pozostawić na skórze w przybliżeniu przez 8 h. W tym czasie nie należy korzystać z kąpieli ani prysznica. Po tym czasie imikwimod w kremie koniecznie należy zmyć wodą z łagodnym mydłem. Kremu z otwartej saszetki nie należy używać ponownie. Przed i po nałożeniu kremu należy dokładnie umyć ręce. Odpowiedź kliniczną na preparat należy oceniać po 12 tyg. od zakończenia leczenia. W razie niezadowalającej odpowiedzi ze strony leczonego guza należy zastosować inną metodę leczenia. Jeżeli w leczonym miejscu wystąpi zakażenie lub reakcja skórna na imikwimod w kremie spowoduje nadmierny dyskomfort, można przerwać leczenie na kilka dni. W przypadku zakażenia należy zastosować odpowiednie metody leczenia. Rogowacenie słoneczne. Przed nałożeniem preparatu pacjenci powinni zmyć leczony obszar wodą z łagodnym mydłem i starannie wysuszyć. Należy nałożyć ilość kremu wystarczającą do pokrycia leczonego miejsca. Krem należy wcierać aż do całkowitego wniknięcia do skóry. Krem należy nakładać wieczorem przed snem i pozostawić na skórze przez ok. 8 h. W tym czasie nie należy korzystać z kąpieli ani prysznica. Po tym okresie preparat należy zmyć wodą z łagodnym mydłem. Kremu z otwartej saszetki nie należy używać ponownie. Przed nałożeniem i po nałożeniu kremu należy dokładnie umyć ręce.PrzeciwwskazaniaImikwimod w kremie jest przeciwwskazany u pacjentów ze znaną nadwrażliwością na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożnościBrodawki zewnętrznych narządów płciowych, powierzchowny rak podstawnokomórkowy oraz rogowacenie słoneczne: unikać kontaktu z oczami, wargami i nozdrzami. Imikwimod może zaostrzać stany zapalne skóry. Należy zachować ostrożność podczas stosowania imikwimodu w kremie u pacjentów z chorobami z autoagresji. W tej grupie pacjentów zaleca się dokonanie bilansu korzyści z leczenia imikwimodem i zagrożeń wynikających z ryzyka pogorszenia choroby z autoagresji. Imikwimod w postaci kremu należy stosować ostrożnie u pacjentów po przeszczepieniach narządów. W tej grupie pacjentów zaleca się przeprowadzenie bilansu korzyści z leczenia imikwimodem i zagrożeń wynikających z ryzyka odrzucenia przeszczepu lub reakcji przeszczepu przeciwko gospodarzowi. Nie zaleca się stosowania imikwimodu w kremie dopóty, dopóki skóra nie wygoi się po uprzednio stosowanych lekach lub po zabiegu chirurgicznym. Stosowanie na uszkodzoną skórę może spowodować zwiększone ogólnoustrojowe wchłanianie imikwimodu prowadzące do zwiększonego ryzyka występowania zdarzeń niepożądanych. Podczas leczenia imikwimodem w kremie nie zaleca się stosowania opatrunku okluzyjnego. Substancje pomocnicze: hydroksybenzoesan metylu (E218), hydroksybenzoesan propylu (E216), alkohol cetylowy i alkohol stearylowy mogą powodować reakcje alergiczne. Rzadko, tylko po kilkakrotnym zastosowaniu imikwimodu w kremie mogą wystąpić stany zapalne skóry o znacznym nasileniu, przebiegające z sączeniem lub powstawaniem nadżerek. Miejscowym reakcjom skórnym mogą towarzyszyć (lub nawet je poprzedzać) ogólne podmiotowe i przedmiotowe objawy grypopodobne, w tym złe samopoczucie, gorączka, nudności, bóle mięśni i dreszcze. W takich przypadkach należy rozważyć przerwanie leczenia. Należy zachować ostrożność podczas stosowania imikwimodu w kremie u pacjentów ze zmniejszoną rezerwą układu krwiotwórczego. Brodawki zewnętrznych narządów płciowych: doświadczenia w leczeniu imikwimodem w kremie mężczyzn z brodawkami napletka są ograniczone. Baza danych zawierająca informacje o bezpieczeństwie stosowania imikwimodu w kremie 3x/tydz. u nieobrzezanych mężczyzn, przestrzegających codziennej higieny napletka dotyczy mniej niż 100 pacjentów. W innych badaniach, w których nie przestrzegano codziennych zabiegów higienicznych napletka, wystąpiły 2 przypadki zaawansowanej stulejki i jeden przypadek zwężenia, który doprowadził do konieczności obrzezania. Leczenie w tej populacji pacjentów jest zatem zalecane tylko u mężczyzn, którzy są w stanie lub są skłonni przestrzegać codziennych zabiegów higienicznych napletka. Wczesne oznaki zwężenia mogą obejmować miejscowe reakcje skórne (np. nadżerka, owrzodzenie, obrzęk, stwardnienie) lub narastającą trudność odprowadzania napletka. Jeśli wystąpią te objawy, należy natychmiast przerwać leczenie. Na podstawie aktualnego stanu wiedzy nie zaleca się leczenia brodawek cewki moczowej, wewnątrzpochwowych, szyjki macicy, odbytu lub wewnątrzodbytniczych. Leczenia imikwimodem w kremie nie należy rozpoczynać na tkankach, na których znajdują się otwarte rany lub obrażenia przed ich wygojeniem. Często występują miejscowe reakcje skórne, takie jak rumień, nadżerka, otarcie naskórka, łuszczenie się i obrzęk. Odnotowano także inne reakcje miejscowe, takie jak stwardnienie, owrzodzenie, strupy i pęcherze. W razie wystąpienia skórnych reakcji nietolerancji, krem należy usunąć poprzez zmycie wodą z łagodnym mydłem. Po złagodnieniu reakcji odczynów skórnych leczenie imikwimodem w kremie można wznowić. Ryzyko wystąpienia silnych, miejscowych reakcji skórnych może się zwiększyć podczas stosowania imikwimodu w dawkach wyższych niż zalecane. Jednak w rzadkich przypadkach, u pacjentów, którzy stosowali imikwimod zgodnie z zaleceniami, zaobserwowano ciężkie reakcje miejscowe, które wymagały leczenia i/lub spowodowały czasową niezdolność do zapłodnienia. Gdy takie reakcje wystąpiły w ujściu cewki moczowej, u niektórych kobiet powodowały wystąpienie trudności z oddawaniem moczu, czasem wymagające cewnikowania i leczenia okolicy zmienionej chorobowo. Nie ma danych doświadczalnych dotyczących stosowania imikwimodu bezpośrednio po leczeniu innymi, stosowanymi na skórę lekami w leczeniu zewnętrznych brodawek narządów płciowych lub okolic odbytu. Imikwimod w kremie należy zmyć ze skóry przed stosunkiem płciowym. Imikwimod w kremie może osłabiać kondomy i krążki maciczne, dlatego nie zaleca się równoczesnego stosowania ich z imikwimodem w kremie. Należy rozważyć inne metody antykoncepcji. Nie zaleca się powtórnego leczenia imikwimodem w kremie pacjentów z upośledzoną odpornością. Chociaż ograniczone dane wykazały zwiększenie stopnia redukcji brodawek u pacjentów zakażonych HIV, imikwimod w kremie nie okazał się tak skuteczny w usuwaniu brodawek w tej grupie pacjentów. Powierzchowny rak podstawnokomórkowy: nie oceniano imikwimodu w kremie w leczeniu raka podstawnokomórkowego zlokalizowanego bliżej niż 1 cm od powiek, nosa, warg lub linii owłosienia. Podczas leczenia, do czasu zagojenia zmian chorobowych, leczona skóra będzie się prawdopodobnie znacząco różniła od prawidłowej skóry. Miejscowe reakcje skórne są częste, jednak ich nasilenie zwykle zmniejsza się w trakcie leczenia lub zanikają po zaprzestaniu stosowania kremu imikwimod. Występuje związek pomiędzy całkowitym ustępowaniem brodawek a nasileniem miejscowych reakcji skórnych (np. rumienia). Wspomniane miejscowe reakcje skórne mogą być związane ze stymulacją miejscowej odpowiedzi immunologicznej. Jeżeli jest to konieczne ze względu na dyskomfort lub nasilenie miejscowej reakcji skórnej można zastosować kilkudniową przerwę w leczeniu. Po złagodnieniu reakcji skórnych leczenie imikwimodem w kremie można wznowić. Wyniki kliniczne leczenia można określić po zakończeniu procesu regeneracji skóry - po ok. 12 tyg. po zakończeniu leczenia. Nie ma doświadczeń klinicznych dotyczących stosowania imikwimodu w kremie u pacjentów z upośledzoną odpornością. Nie ma doświadczeń klinicznych dotyczących stosowania u pacjentów z nawracającą postacią sBCC ani pacjentów leczonych uprzednio z powodu sBCC. Dlatego nie zaleca się leczenia pacjentów, u których uprzednio stosowano leczenie przeciwnowotworowe. Dane pochodzące z badań klinicznych prowadzonych metodą otwartej próby sugerują, że w przypadku nowotworów znacznych rozmiarów (>7,25 cm2) prawdopodobieństwo odpowiedzi na leczenie imikwimodem jest mniejsze. Skórę, na którą nałożono krem, należy chronić przed ekspozycją na światło słoneczne. Rogowacenie słoneczne: w przypadku leczenia zmian chorobowych o objawach klinicznych nietypowych dla rogowacenia słonecznego lub zmian budzących podejrzenie nowotworu, należy pobrać wycinek, aby ustalić odpowiednią metodę leczenia. Nie oceniono skuteczności leczenia imikwimodem rogowacenia słonecznego powiek, wewnętrznych powierzchni nozdrzy lub uszu ani warg (czerwieni wargowej). Istnieją bardzo ograniczone dane na temat leczenia imikwimodem zmian o typie rogowacenia słonecznego umiejscowionych poza twarzą i owłosioną skórą głowy. Ponieważ dostępne dane na temat leczenia rogowacenia słonecznego na skórze przedramion i rąk nie potwierdzają jego skuteczności, leczenie takich przypadków nie jest zalecane. Nie zaleca się stosowania imikwimodu w leczeniu rogowacenia słonecznego z cechami znacznej hiperkeratozy lub przerostu (np. w przypadku rogów skórnych). Podczas leczenia, do czasu zagojenia zmian chorobowych, wygląd zmienionego chorobowo miejsca na skórze może być znacząco inny niż wygląd normalnej skóry. Miejscowe reakcje skórne występują często, jednak zwykle zmniejszają się stopniowo podczas leczenia lub ustępują po zaprzestaniu stosowania imikwimodu w kremie. Istnieje związek pomiędzy całkowitym ustępowaniem zmian a nasileniem miejscowych reakcji skórnych (np. rumienia). Wspomniane miejscowe reakcje skórne mogą być związane z pobudzeniem miejscowej odpowiedzi immunologicznej. Jeżeli jest to konieczne, ze względu na dyskomfort lub nasilenie miejscowej reakcji skórnej, można zastosować kilkudniową przerwę w leczeniu. Leczenie preparatem imikwimod w kremie można wznowić, gdy odczyn skórny ulegnie zmniejszeniu. Leczenie nie powinno trwać dłużej niż 4 tyg., również w przypadku pominięcia dawki lub przerwy w leczeniu. Skuteczność kliniczną leczenia można ocenić po zakończeniu procesu regeneracji skóry - po ok. 4-8 tyg. od zakończenia leczenia. Brak doświadczeń klinicznych dotyczących stosowania imikwimodu w kremie u pacjentów z upośledzoną odpornością. Brak danych na temat ponownego leczenia nawrotu rogowacenia słonecznego u pacjentów, u których objawy choroby ustąpiły po 1 lub 2 cyklach leczenia. Z tego powodu leczenie nie jest zalecane w tej grupie pacjentów. Dane pochodzące z otwartego badania klinicznego sugerują, że odsetek całkowitego ustąpienia objawów rogowacenia słonecznego jest mniejszy u pacjentów, u których występuje ponad 8 ognisk rogowacenia słonecznego niż u pacjentów z mniej niż 8 ogniskami. Skórę, na którą nałożono krem, należy chronić przed ekspozycją na światło słoneczne. Lek nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.InterakcjeNie przeprowadzono badań dotyczących interakcji, w tym z lekami immunosupresyjnymi. Interakcje z lekami o działaniu ogólnoustrojowym są ograniczone ze względu na min. przezskórną absorpcję preparatu. Ze względu na to, że lek wykazuje działanie pobudzające układ odpornościowy, należy stosować go ostrożnie u pacjentów, u których jest stosowane leczenie immunosupresyjne.Ciąża i laktacjaBrak danych klinicznych dotyczących stosowania imikwimodu w czasie ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazują bezpośredniego lub pośredniego szkodliwego wpływu na przebieg ciąży, rozwój zarodka lub płodu, przebieg porodu lub rozwój po urodzeniu. Należy zachować ostrożność, przepisując lek kobietom w ciąży. Ponieważ po pojedynczej dawce i wielokrotnych dawkach podanych miejscowo nie wykrywano w surowicy mierzalnych stężeń imikwimodu (>5 ng/ml), nie można udzielić specjalnej porady dotyczącej stosowania lub niestosowania leku u kobiet karmiących piersią.Działania niepożądaneBrodawki zewnętrznych narządów płciowych. W osiowych badaniach klinicznych, z dawkowaniem 3x/tydz., najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi, ocenionymi jako prawdopodobnie lub przypuszczalnie związane z leczeniem imikwimodem w kremie, były reakcje w miejscu leczenia brodawek (33,7% pacjentów otrzymujących imikwimod). Odnotowano także ogólnoustrojowe działania niepożądane, w tym bóle głowy (3,7%), objawy grypopodobne (1,1%) i bóle mięśniowe (1,5%). Poniżej przedstawiono działania niepożądane odnotowane podczas badań kontrolowanych placebo i badań otwartych, obejmujących 2292 pacjentów leczonych imikwimodem w kremie. Uważa się, że te działania niepożądane były przynajmniej częściowo związane przyczynowo z leczeniem imikwimodem. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (często) zakażenie; (niezbyt często) opryszczka pospolita, kandydoza narządów płciowych, zapalenie pochwy, zakażenie bakteryjne, zakażenie grzybicze, zakażenie górnych dróg oddechowych, zapalenie sromu. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) limfadenopatia. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (niezbyt często) anoreksja. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) bezsenność, depresja. Zaburzenia układu nerwowego: (często) bóle głowy; (niezbyt często) parestezje, zawroty głowy, migrena, senność. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) szum w uszach. Zaburzenia naczyń: (niezbyt często) uderzenia gorąca. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (niezbyt często) Zapalenie gardła, zapalenie błony śluzowej nosa. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności; (niezbyt często) ból brzucha, biegunka, wymioty, dolegliwości odbytnicy, bolesne parcie na stolec. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) świąd, zapalenie skóry, zapalenie mieszków włosowych, wysypka z rumieniem, wyprysk, wysypka, zwiększona potliwość, pokrzywka. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) ból mięśni; (niezbyt często) ból stawów, ból pleców. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) dyzuria. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) ból narządów płciowych u mężczyzn, dolegliwości prącia, dyspareunia, zaburzenia wzwodu prącia, wypadanie macicy i pochwy, ból pochwy, zanikowe zapalenie pochwy, dolegliwości sromu. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) świąd w miejscu aplikacji, ból w miejscu aplikacji; (często) pieczenie w miejscu aplikacji, podrażnienie w miejscu aplikacji, zmęczenie; (niezbyt często) gorączka, objawy grypopodobne, ból, osłabienie, złe samopoczucie, dreszcze. Powierzchowny rak podstawnokomórkowy. W badaniach z dawkowaniem 5x/tydz. u 58% pacjentów wystąpił co najmniej 1 przypadek zdarzenia niepożądanego. Najczęściej zgłaszane w badaniach zdarzenia niepożądane, oceniane jako prawdopodobnie lub przypuszczalnie związane z leczeniem imikwimodem w kremie obejmowały reakcje miejscowe, występujące u 28,1% pacjentów. Pacjenci otrzymujący imikwimod w kremie zgłaszali również pewne ogólnoustrojowe działania niepożądane, w tym bóle pleców (1,1%) i objawy grypopodobne (0,5%). Poniżej przedstawiono działania niepożądane odnotowane podczas badań III fazy z grupą kontrolną otrzymującą placebo, obejmujących 185 pacjentów z powierzchownym rakiem podstawnokomórkowym leczonych imikwimodem w kremie. Uważa się, że te działania niepożądane były co najmniej częściowo związane z leczeniem imikwimodem. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (często) zakażenie, krosty. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (często) limfadenopatia. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) drażliwość. Zaburzenia żołądka i jelit: (niezbyt często) nudności, suchość w jamie ustnej. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) zapalenie skóry. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) ból pleców. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) świąd w miejscu aplikacji; (często) ból w miejscu aplikacji, pieczenie w miejscu aplikacji, podrażnienie w miejscu aplikacji, rumień w miejscu aplikacji, krwawienie w miejscu aplikacji, grudki w miejscu aplikacji, parestezje w miejscu aplikacji, wysypka w miejscu aplikacji; (niezbyt często) objawy grypopodobne, wydzielina w miejscu aplikacji, zapalenie w miejscu aplikacji, obrzęk w miejscu aplikacji, łuszczenie w miejscu aplikacji, pęknięcie skóry w miejscu aplikacji, obrzmienie w miejscu aplikacji, pęcherzyki w miejscu aplikacji, letarg. Rogowacenie słoneczne. W osiowych badaniach klinicznych, w których podawano imikwimod 3x/tydz. przez maks. dwa 4-tyg. cykle leczenia, 56% pacjentów stosujących imikwimod zgłosiło co najmniej 1 zdarzenie niepożądane. We wspomnianych badaniach klinicznych najczęstszym zdarzeniem niepożądanym, kwalifikowanym jako prawdopodobnie lub możliwie związane z leczeniem imikwimodem, były odczyny w miejscu stosowania (występujące u 22% pacjentów leczonych imikwimodem w kremie). Pacjenci otrzymujący imikwimod zgłaszali również ogólnoustrojowe działania niepożądane, w tym bóle mięśniowe (2%). Poniżej przedstawiono działania niepożądane odnotowane w badaniach III fazy z grupą kontrolną otrzymującą podłoże leku, obejmujących 252 pacjentów z rogowaceniem słonecznym. Uznaje się, że wymienione zdarzenia niepożądane były co najmniej częściowo związane z leczeniem imikwimodem. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (niezbyt często) zakażenie, krosty, zapalenie błony śluzowej nosa, grypa. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) limfadenopatia. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) anoreksja. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) depresja. Zaburzenia układu nerwowego: (często) bóle głowy. Zaburzenia oka: (niezbyt często) podrażnienie spojówek, obrzęk powiek. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (niezbyt często) przekrwienie błony śluzowej nosa, ból gardła lub krtani. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności; (niezbyt często) biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) rogowacenie słoneczne, rumień, obrzęk twarzy, owrzodzenie skóry. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (często) ból mięśni, ból stawów; (niezbyt często) ból kończyny. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) świąd w miejscu aplikacji; (często) ból w miejscu aplikacji, pieczenie w miejscu aplikacji, podrażnienie w miejscu aplikacji, rumień w miejscu aplikacji, odczyn w miejscu aplikacji, zmęczenie; (niezbyt często) krwawienie w miejscu aplikacji, grudki w miejscu aplikacji, parestezje w miejscu aplikacji, gorączka, osłabienie, dreszcze, zapalenie skóry w miejscu aplikacji, wydzielina w miejscu aplikacji, przeczulica w miejscu aplikacji, obrzęk w miejscu aplikacji, łuszczenie w miejscu aplikacji, blizna w miejscu aplikacji, obrzmienie w miejscu aplikacji, owrzodzenie w miejscu aplikacji, pęcherzyki w miejscu aplikacji, wzrost ciepłoty tkanek w miejscu aplikacji, uczucie dyskomfortu, zapalenie. Brodawki zewnętrznych narządów płciowych. Badacze prowadzący badanie z grupą kontrolną otrzymującą placebo oceniali, zgodnie z protokołem badania, objawy przedmiotowe (reakcje skórne). Ocena objawów przedmiotowych, zgodnie z protokołem, wykazała, że miejscowe reakcje skórne – w tym rumień (61%), nadżerki (30%), otarcia, złuszczanie lub łuski (23%) i obrzęk (14%) – występowały często w badaniach z grupą kontrolną otrzymującą placebo, w których imikwimod w kremie stosowano 3x/tydz. Miejscowe reakcje skórne, takie jak rumień, prawdopodobnie wynikają z dodatkowych działań
farmakologicznych imikwimodu w kremie. W badaniach kontrolowanych placebo donoszono także o odległych reakcjach skórnych, głównie w postaci rumienia (44%). Przedstawione reakcje występowały w miejscach, w których nie było brodawek, ale które mogły stykać się z imikwimodem w kremie. W większości reakcje skórne były łagodne do umiarkowanych i ustępowały w ciągu 2 tyg. po zaprzestaniu leczenia. Jednak w niektórych przypadkach reakcje te miały ciężki charakter, wymagały leczenia i/lub powodowały dysfunkcje. W bardzo rzadkich przypadkach ciężkie reakcje w ujściu cewki moczowej powodowały dyzurię. Powierzchowny rak podstawnokomórkowy. Badacze prowadzący badanie z grupą kontrolną otrzymującą placebo oceniali, zgodnie z protokołem badania, objawy przedmiotowe (reakcje skórne). Ocena objawów przedmiotowych, zgodna z protokołem badania, wskazuje, że w badaniach, w których stosowano imikwimod w kremie 5x/tydz. bardzo często stwierdzano rumień (31%), zaawansowane nadżerki (13%) oraz nasilone łuszczenie skóry i tworzenie strupów (19%). Miejscowe reakcje skórne, takie jak rumień, prawdopodobnie wynikają z dodatkowego działania farmakologicznego imikwimodu w kremie. Podczas leczenia imikwimodem odnotowano zakażenia skóry. Wprawdzie nie obserwowano poważnych następstw, jednak w przypadku uszkodzenia ciągłości skóry zawsze należy uwzględniać możliwość zakażenia. Rogowacenie słoneczne. W badaniach klinicznych, w których podawano imikwimod w kremie 3x/tydz. przez 4 lub 8 tyg. do najczęściej występujących reakcji w miejscu podania należały: świąd (14%) oraz pieczenie (5%) leczonej okolicy. Silny rumień (24%) oraz złuszczanie lub tworzenie się strupów (20%) występowały bardzo często. Miejscowe reakcje skórne, np. rumień, są prawdopodobnie następstwem dodatkowych działań farmakologicznych imikwimodu w kremie. Podczas leczenia preparatem imikwimod obserwowano zakażenia skóry. Wprawdzie nie doszło do poważnych następstw, jednak w przypadku uszkodzenia ciągłości skóry zawsze należy uwzględniać możliwość zakażenia. Zdarzenia niepożądane występujące we wszystkich wskazaniach: Donoszono o miejscowych odbarwieniach lub przebarwieniach po stosowaniu imikwimodu w kremie. Informacje uzyskane z badań kontrolnych sugerują, że zmiany zabarwienia skóry u niektórych pacjentów mogą być trwałe. Po 5 latach po zakończeniu leczenia sBCC przeprowadzono badania kontrolne u 162 pacjentów. U 37% pacjentów obserwowano lekkie odbarwienia, a u 6% - umiarkowane odbarwienia. U 56% pacjentów nie wystąpiły odbarwienia; nie notowano przebarwień. W badaniach klinicznych dotyczących leczenia rogowacenia słonecznego imikwimodem częstość występowania łysienia w miejscu aplikacji kremu lub jego otoczeniu wynosiła 0,4% (5 z 1214). Po wprowadzeniu preparatu do obrotu otrzymano raporty dotyczące możliwego związku łysienia z leczeniem niewielkich, powierzchownych ognisk raka podstawnokomórkowego oraz brodawek narządów płciowych zewnętrznych. W badaniach klinicznych obserwowano również zmniejszenie stężenia hemoglobiny, białych krwinek, bezwzględnej liczby neutrofilów i trombocytów. Uważa się, że nie jest to istotne klinicznie u pacjentów z prawidłową rezerwą układu krwiotwórczego. Badania kliniczne nie obejmowały pacjentów z nieprawidłową rezerwą układu krwiotwórczego. W raportach otrzymanych po wprowadzeniu preparatu do obrotu opisywano również zmniejszenie wartości parametrów hematologicznych, wskazujące na konieczność leczenia. Po wprowadzeniu do obrotu produktu leczniczego odnotowano przypadki zwiększonej aktywności enzymów wątrobowych. Rzadko zgłaszano zaostrzenie przebiegu chorób autoimmunologicznych. W badaniach klinicznych rzadko zgłaszano przypadki reakcji skórnych występujących w miejscach nie związanych z miejscem występowania choroby, w tym rumień wielopostaciowy. Ciężkie reakcje skórne zgłaszane po wprowadzeniu preparatu do obrotu obejmowały rumień wielopostaciowy, zespół Stevens-Johnsona oraz skórną postać tocznia rumieniowatego. Przeprowadzono kontrolowane badania kliniczne imikwimodu w grupie dzieci i młodzieży. Nie było dowodów na działanie ogólnoustrojowe. Reakcje w miejscu podania częściej występowały po aplikacji imikwimodu, niż podłoża. Częstość występowania i nasilenie tych reakcji nie różniło się jednak od obserwowanych podczas stosowania imikwimodu u dorosłych zgodnie z zatwierdzonymi wskazaniami. Nie donoszono o ciężkich działaniach niepożądanych spowodowanych przez imikwimod u dzieci i młodzieży.PrzedawkowaniePodczas stosowania miejscowego nie jest możliwe ogólnoustrojowe przedawkowanie imikwimodu w kremie, ze względu na min. wchłanianie przezskórne. Badania na królikach wykazały, że w przypadku podania preparatu śmiertelna dawka jest większa niż 5g/kg mc. Długotrwałe przedawkowywanie produktu może spowodować wystąpienie ciężkich miejscowych odczynów skórnych. Po przypadkowym spożyciu pojedynczej dawki 200 mg imikwimodu, co odpowiada zawartości ok. 16 saszetek, mogą wystąpić nudności, wymioty, ból głowy, bóle mięśniowe i gorączka. Po wielokrotnym doustnym podaniu dawki ł 200 mg najcięższym klinicznie, zgłoszonym zdarzeniem niepożądanym był spadek ciśnienia, który ustąpił po doustnym lub dożylnym podaniu płynów.DziałanieImikwimod jest modulatorem odpowiedzi immunologicznej. Badania wysycenia wiązań sugerują, że na komórkach odpowiedzi immunologicznej istnieje receptor błonowy dla imikwimodu. Imikwimod nie posiada bezpośredniej aktywności przeciwwirusowej. W modelowych badaniach na zwierzętach imikwimod jest skutecznym środkiem przeciwwirusowym i przeciwnowotworowym, głównie w związku z indukcją interferonu a i innych cytokin. W badaniach klinicznych wykazano indukcję interferonu a i innych cytokin po podaniu imikwimodu w kremie na brodawki narządów płciowych. W badaniach farmakokinetycznych wykazano wzrost poziomu interferonu a i innych cytokin w ustroju po miejscowym podaniu imikwimodu.Skład1 saszetka zawiera 12,5 mg imikwimodu w 250 mg kremu (5%). 100 mg kremu zawiera 5 mg imikwimodu.
Światło
Wykaz B
Komentarze
[ z 0]