Dysmorfofobia to termin opisujący zaburzenie psychiczne, charakteryzujące się występowaniem lęku, w wyniku przeświadczenia o istotnym defekcie urody.

Wadą może być każda część ciała, która dla chorego jest  brzydka, nieestetyczna i niemożliwa do zaakceptowania.

Problem dysmorfofobii dotyka około 0,7 do 2,3% populacji ogólnej, występują zarówno u kobiet jak i mężczyzn, najczęściej dotyka młodych ludzi i adolescentów .

Etiologia dysmorfofobii

Wśród czynników wpływających na wystąpienie dysmorfofobii wymienia się czynniki kulturowe, biologiczne, rodzinne i psychologiczne. Uważa się, że największy wpływ  ma rozpowszechnianie kultu atrakcyjności w mediach, gdzie narzucana jest nam pewna forma piękna. Każdy defekt lub nieidealna cecha wiąże się z bardzo negatywnym postrzeganiem.

Warunki rozwoju pacjentów z dysmorfofobią zwykle są związane z niekorzystnymi doświadczeniami, często dokuczaniem w dzieciństwie, np. przez rówieśników lub  ogólną niską samooceną, odrzucenie  i uczucie niepewności.

Obraz kliniczny dysmorfofobii

U chorych z rozpoznaniem dysmorfofobii zaobserwować można nadmierne zainteresowanie swoim wyglądem, najczęściej twarzy lub jego określonej części, np. nosa, skory, trądziku, cienkich włosów albo konieczności noszenia okularów. Z czasem skarg odnośnie wyglądu przybywa, a usunięte defekty szybko zostają zamienione na inne.

Skupianie uwagi na własnym wyglądzie szybko przyjmuje charakter obsesji i wiąże się z przymusem przeglądania się w lustrach i innych gładkich powierzchniach. Zwykle pacjenci wypytują o swój wygląd przyjaciół oraz członków rodziny, tak aby uzyskać potwierdzenie obecności swojego  defektu. Dodatkowo chorzy proszą o porównanie swojego wyglądu z wyglądem innych i stosują specjalny makijaż lub ubranie w celu zatuszowania niedoskonałości.

Kryteria rozpoznania dysmorfofobii

Kryteria pozwalające rozpoznać dysmorfofobię obejmują:

 

• nadmierne zaabsorbowanie wyimaginowanym lub niewielkim defektem w swoim wyglądzie
• zaabsorbowanie defektem jest powodem cierpienia lub zaburzonego funkcjonowania społecznego
• objawy nie są wynikiem obecności innych zaburzeń psychicznych

Leczenie dysmorfofobii

Leczenie obejmuje psychoterapię, głównie terapię psychodynamiczną, behawioralną, poznawczą i behawioralno-poznawczą oraz farmakoterapię. Często wykorzystuje się także ekspozycję na unikanie przez chorego różnych sytuacji, np. pozostawanie w miejscach publicznych lub przeciwstawianie się przymusowym zachowaniom i ograniczanie czasu na kamuflaż, makijaż i sprawdzanie wyglądu. Do psychoterapii dołączyć można także elementy psychoedukacji, w której pacjent zostaje poinformowany o istocie i rozwoju choroby, poznaje koncepcję obrazu ciała i uzyskuje informacje na temat psychologii wyglądu fizycznego.

W farmakoterapii która często łączona jest z psychoterapią stosuje się leki antydepresyjne, głównie selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny oraz neuroleptyki.  W przypadku dysmorfofobii urojeniowej poprawę uzyskać można dodatkowo stosując leczenie przeciwpsychotyczne.

 

Źródło: www.psychiatria.pl