Ministerstwo Zdrowia zapowiada, że w związku ze zbliżającym się wejściem w życie tzw. pakietu onkologicznego, w 2014 i 2015 r. będą realizowane szkolenia z zakresu onkologii dla lekarzy rodzinnych i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Specjaliści oceniają, że zadanie to stanowi duże wyzwanie, wymagające zaangażowania i konsultacji.

- W planowanych zmianach w zakresie diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych główną rolę odgrywa właściwa diagnostyka onkologiczna pacjenta na poziomie POZ.  Dlatego niezbędnym elementem jest przeprowadzenie szkolenia lekarzy z tego zakresu - informuje Krzysztof Bąk, rzecznik resortu zdrowia. - Kwota przewidziana do wydatkowania w 2014 r. na ten cel w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych wynosi 2,2 mln zł - dodaje.

Rzecznik precyzuje, że planowane jest przeprowadzenie szkoleń dla co najmniej 10 tys. lekarzy POZ w latach 2014-2015, w tym dla nie mniej niż dla 3 tys. w 2014 r. Będą one organizowane na terenie całej Polski w postaci warsztatów z wykorzystaniem technik interakcyjnych. Powstanie także internetowa platforma informacyjno-edukacyjna: portal internetowy zawierający informacje 
z zakresu onkologii, wykłady oraz materiały edukacyjne i szkoleniowe dla  uczestników szkoleń. Platforma umożliwi komunikację lekarzy POZ oraz lekarzy specjalistów z zakresu onkologii.

Nic nie zmieni się z dnia na dzień
Oprócz szkoleń organizowanych przez MZ lekarze mogą korzystać także ze szkoleń prowadzonych m.in. przez regionalne ośrodki onkologiczne, np. dzięki pomocy finansowej lokalnych samorządów. Także w ofercie prywatnych firm prowadzących szkolenia medyczne można znaleźć te z zakresu onkologii.

Jak wyjaśnia w rozmowie z PAP rzeczniczka Naczelnej Rady Lekarskiej Katarzyna Strzałkowska, ośrodek lub firma, które chcą otrzymać akredytację na planowane szkolenie lekarzy na podstawie przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty składają do izb lekarskich wniosek o akredytację. Za szkolenie, które uzyska akredytację ORL lub NRL, przysługują punkty edukacyjne. Od początku br. do akredytacji do NIL zgłoszone zostały 43 kursy z tematyki i dziedzin związanych z onkologią.

Dr Janusz Meder, prezes Polskiej Unii Onkologii ocenia w rozmowie z Rynkiem Zdrowia, że szkolenie lekarzy rodzinnych i lekarzy POZ w zakresie onkologii należy postrzegać jako proces wymagający czasu. - Nie ma się co łudzić, że do 1 stycznia 2015 r. wszystko będzie dopięte na ostatni guzik. To nie jest zadanie, które można zrealizować z dnia na dzień - zaznacza.

Przypomina także doświadczenia z lat 2006-2008, kiedy PUO była realizatorem umowy zawartej przez Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie w ramach NPZChN na podobne szkolenia.

- Eksperci Rady Naukowej PUO opracowali autorski, szczegółowy program szkoleń lekarzy rodzinnych, który następnie był zaakceptowany przez krajowego konsultanta w dziedzinie medycyny rodzinnej oraz prezesa Kolegium Lekarzy Rodzinnych. Zapewniliśmy także sześciu ekspertów onkologów gotowych do prowadzenia intensywnych kursów, a KLR, które było naszym partnerem w tym przedsięwzięciu, wzięło na siebie organizację szkoleń w terenie. Zajęcia w ramach naszego "latającego uniwersytetu” odbywały się w weekendy w różnych miejscach w całej Polsce. Trwało to pięć lat, w tym trzy lata w ramach NPZChN. Udało nam się wówczas przeszkolić ponad 12 tys. lekarzy pracujących w POZ, co oznacza, że blisko drugie tyle powinno być jeszcze przeszkolonych - mówi Janusz Meder.

Szkolenie modułowe
Zwraca jednocześnie uwagę, że zajęcia realizowane przed kilkoma laty składały się z czterech modułów. Pierwszym było tzw. minimum onkologiczne (w każdej sesji brało udział od 100 do 300 uczestników). Po wykładach lekarze otrzymywali materiały w postaci książek, skryptów i płyt CD, służące utrwaleniu wiedzy. Modułem drugim było utworzenie bezpłatnej infolinii onkologicznej (istnieje do dziś) w której od poniedziałku do piątku lekarz rodzinny mógł liczyć na poradę i konsultację doświadczonego specjalisty onkologa, zdobyć potrzebny kontakt lub zgłosić się z interwencją w sprawie swojego pacjenta.

Trzecim modułem były dwudniowe warsztaty dla 20-osobowych grup lekarzy prowadzone na terenie CO-I w Warszawie oraz w regionalnych centrach onkologii w Szczecinie i Wrocławiu, obejmujące tematykę opieki nad pacjentem w trakcie leczenia onkologicznego i w okresie wielu lat po zakończeniu leczenia.  W ramach modułu czwartego powstała edukacyjna strona internetowa. Wszyscy lekarze POZ, którzy byli przeszkoleni w poszczególnych modułach otrzymali odpowiednie certyfikaty uczestnictwa.

- Ponieważ każdy człowiek ma inną percepcję uznaliśmy, że szkolenie w kilku modułach będzie najbardziej efektywne. Chodziło o to, aby nawzajem się one uzupełniały: minimum onkologiczne i profilaktyka, możliwość uaktualnienia wiedzy i stały kontakt ze specjalistami. Uważam, że taki zblokowany system szkoleniowy przyniósł bardzo dobre rezultaty - ocenia dr Meder. 

- Szkolenia zostały przerwane ze względu na oskarżenia związane z finansami, które pojawiły się pod naszym adresem - przypomina prezes PUO.

Platforma współpracy
Dr Meder dodaje, że obecnie można dodatkowo stworzyć edukacyjne aplikacje internetowe, z których każdy lekarz rodzinny i POZ będzie mógł skorzystać z pożytkiem dla pacjentów.

- Będzie ponadto potrzebna platforma współpracy lekarzy rodzinnych i POZ oraz onkologów. Mogą ją stanowić np. wojewódzkie poradnie onkologiczne lub ośrodki satelitarne regionalnych centrów onkologii, współpraca z którymi przybliżyłyby onkologów do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, najlepiej z wykorzystaniem bezpośrednich kontaktów oraz konsultacji za pomocą telemedycyny - zaznacza prezes PUO.

- Istotną kwestią będzie również koordynator leczenia. W mojej ocenie duży, wart rozważenia potencjał tkwi w absolwentach wydziałów zdrowia publicznego na uczelniach medycznych - podkreśla Janusz Meder.

Dr Meder ocenia ponadto, że konieczne jest pilne stworzenie systemu zachęt do podejmowania przez lekarzy specjalizacji w dziedzinie medycyny rodzinnej (brakuje ok. 10 tys. lekarzy do pracy w POZ) którą należy bezwzględnie uznać za specjalizację deficytową i wykorzystać środki z UE przeznaczone na bezpłatne specjalizacyjne kursy CMPK. Dodaje, że należy wreszcie promować i nagradzać najbardziej efektywnie pracujących lekarzy POZ.

Potrzebne konsultacje
Prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, w wypowiedzi dla Rynku Zdrowia nie ukrywa, że przeprowadzenie skutecznych szkoleń dużej liczby lekarzy POZ w wymienionym czasie stanowi duże wyzwanie i nie będzie łatwe.

- Niemniej jednak wydaje się możliwe do przeprowadzenia pod warunkiem silnego zaangażowania się w szkolenia Ministerstwa Zdrowia i środowiska onkologicznego, przede wszystkim tzw. nadzoru specjalistycznego, czyli krajowych i wojewódzkich konsultantów we wszystkich specjalnościach onkologicznych. Należy przede wszystkim przeprowadzić konsultacje z udziałem lekarzy POZ i określić zapotrzebowanie oraz możliwości udziału w szkoleniach. Jeżeli będą one prowadzone w poszczególnych województwach i według wspólnego schematu, to mogą być skuteczne - ocenia prof. Krzakowski.

Dodaje, że szkolenia teoretyczne powinny być uzupełnione zajęciami praktycznymi, ale należy od czegoś rozpocząć (początkiem jest przekazanie wiadomości teoretycznych). W szkoleniach praktycznych ważne jest również przekazanie informacji na temat systemu organizacyjnego w zakresie diagnostyki nowotworów.

Konsultant podkreśla dodatkowo, że obecny system kształcenia przyszłych lekarzy na uniwersytetach medycznych, w którym nauczaniem nie zajmują się odpowiednie podmioty i zakres wiadomości nie odpowiada potrzebom, musi być zmieniony. - Absolwenci studiów, młodzi lekarze, muszą znać podstawy epidemiologii i profilaktyki oraz zasady diagnostyki - wskazuje prof. Krzakowski.

Na konieczność konsultacji zakresu szkoleń z lekarzami rodzinnymi wskazuje także w rozmowie z Rynkiem Zdrowia dr Jacek Krajewski, prezes Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie.

- Chodzi o to, aby wiedza dotarła do lekarzy w sposób jak najbardziej efektywny i aby można ją było następnie optymalnie wykorzystać w praktyce. Lekarz powinien dokładnie wiedzieć, co może zrobić na swoim poziomie - mówi dr Krajewski. - Jeszcze inną sprawą jest czas. Jeśli tzw. pakiet onkologiczny ma być wdrożony z początkiem 2015 r., to na szkolenie lekarzy zostało go bardzo mało. To zadanie powinno być intensywnie realizowane od co najmniej dwóch lat - zaznacza.

Prezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie dodaje, że choć lekarze rodzinni mają obowiązek stałego kształcenia i podnoszenia kwalifikacji, to jednak szkolenia, które najprawdopodobniej będą prowadzone w weekendy, po całym tygodniu pracy i dla wielu z koniecznością dojazdu do innego miasta, oznaczają, że zostaną na jakiś czas pozbawieni możliwości wypoczynku.



Źródło: www.rynekzdrowia.pl