Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku we współpracy z Narodowym Instytutem Kardiologii kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (NIKard) opracowali bazę zawartości steroli roślinnych w produktach spożywczych i potrawach. Praca realizowana była na podstawie umowy o współpracy naukowej pomiędzy obiema instytucjami.

Ze strony NIKard całością prac kierowała dr Anna Waśkiewicz z Zakładu Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia, a ze strony UMB – dr hab. Anna Witkowska z Zakładu Biotechnologii Żywności.

Efektem podjętej współpracy było zaprojektowanie i utworzenie baz danych steroli roślinnych w żywności, w tym steroli roślinnych ogółem oraz pojedynczych steroli (beta-sitosterol, kampesterol i stigmasterol). Bazy są kompatybilne z Tabelami składu i wartości odżywczej żywności (IŻŻ, Warszawa, 2011) i obejmują 397 produktów spożywczych oraz 216 potraw. Uwzględniają one współczynniki retencji steroli w produktach przetworzonych i po obróbce kulinarnej.

Z udziałem utworzonych baz danych została obliczona zawartość steroli roślinnych w diecie reprezentatywnej próby dorosłej populacji polskiej na podstawie II Wielośrodkowego Ogólnopolskiego Badania Stanu Zdrowia Ludności (WOBASZ II), którego koordynatorem centralnym był NIKard. Stwierdzono, że zboża i tłuszcze dostarczały 61% wszystkich steroli roślinnych, a razem z warzywami i owocami - 80%. Najwięcej steroli roślinnych dostarczał olej rzepakowy, a w dalszej kolejności białe pieczywo i margaryna miękka. Badanie wykazało, że spożycie steroli roślinnych w Polsce wynosi ~256 mg/dobę, a zatem jest niskie, jednak jest ono porównywalne z innymi populacjami światowymi.

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Nutrients w 2021 roku. Bazy zawartości steroli roślinnych są dostępne jako załączniki (Supplementary material) do opublikowanego artykułu.

Obok dr Anny Waśkiewicz i dr hab. Anny Witkowskiej zespół badawczy stanowią naukowcy z Zakładu Biotechnologii Żywności Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w składzie: dr hab. Małgorzata Zujko i dr Iwona Mirończuk-Chodakowska oraz naukowcy z Zakładu Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia – prof. dr hab. Wojciech Drygas i dr Alicja Cicha-Mikołajczyk. Celem dalszych prac Zespołu będzie ocena związku pomiędzy zawartością steroli roślinnych w diecie a ryzykiem wystąpienia chorób układu krążenia.

Źródło: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku