Zespół metaboliczny to współwystępowanie kilku nieprawidłowości metabolicznych, które w wysokim stopniu zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu sercowo-naczyniowego (zawał serca, udar mózgu, miażdżyca). Dotyczy on co czwartej Polki. Na zespół metaboliczny składa się otyłość brzuszna (obwód w pasie powyżej 80 cm), nadciśnienie tętnicze (powyżej 130/85 mm Hg), insulinooporność i dyslipidemia (niewłaściwy poziom trójglicerydów lub cholesterolu).

Wszystkie z wymienionych czynników wzajemnie na siebie oddziałują. Otyłość połączona z brakiem aktywności fizycznej powoduje oporność organizmu na insulinę. Ta z kolei sprawia, że dochodzi do podwyższonego stężenia insuliny i glukozy. Jeżeli w organizmie na stałe utrzymuje się zwiększony poziom glukozy, powoduje to uszkodzenie wielu narządów (głównie naczyń krwionośnych i nerek), a w konsekwencji cukrzycę. Jakie badanie należy wykonać, aby rozpoznać zespół metaboliczny?

Test tolerancji glukozy

Wykonujemy go w przypadku, gdy wynik stężenia glukozy na czczo, w ciągu dwóch różnych dni wyniesie 100-125 mg/dl. Wówczas lekarz powinien zlecić wykonanie testu obciążenia glukozą (OGTT). Aby go wykonać, należy wcześnie rano zgłosić się na czczo, do laboratorium diagnostycznego. Po pierwszym pobraniu krwi, pacjent wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w szklance wody. Po 2 godzinach spędzonych w pozycji siedzącej następuje drugie pobranie krwi. Badanie to polega więc na monitorowaniu reakcji organizmu na podaną glukozę. Analitycy badają, w jaki sposób wydzielana jest insulina oraz jak szybko reguluje się poziom cukru we krwi pacjenta. Uzyskany Wynik pozwala stwierdzić ewentualną insulinooporność.

Badanie poziomu stężenia trójglicerydów i cholesterolu

W celu stwierdzenia dyslipidemii, czyli nieprawidłowości w poziomie trójglicerydów i cholesterolu, zarówno całkowitego, jak i dwóch jego frakcji, wykonuje się lipidogram. Frakcja HDL, czyli lipoproteina o wysokiej gęstości, zwana jest potocznie jako dobry cholesterol, odpowiedzialna jest za transport cholesterolu do wątroby. Z kolei frakcja LDL (lipoproteina o niskiej gęstości) to tzw. zły cholesterol, który bierze udział w powstawaniu blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic, co może prowadzić do utrudnienia przepływu krwi i zawału. Dyslipidemia dzieli się na hipercholesterolemię (zbyt wysoki poziom całkowitego cholesterolu), hipertriglicerydemię (zwiększone stężenie trójglicerydów) lub hiperlipidemię mieszaną, czyli podwyższone stężenie zarówno złego cholesterolu, jak i trójglicerydów przy jednoczesnym obniżonym stężeniu cholesterolu HDL.

Próby wątrobowe

Nieodpowiednie odżywianie i nadużywanie alkoholu odciska swoje piętno m.in. na wątrobie, która produkuje i wydziela do dwunastnicy żółć, a więc odgrywa podstawową rolę w trawieniu. Narząd ten u osób spożywających zbyt dużo tłuszczu czy alkoholu może funkcjonować nieprawidłowo (np. być otłuszczony). O stanie komórek wątroby świadczą aminotransferazy, czyli enzymy wątrobowe, których aktywność wzrasta na skutek uszkodzenia czy zniszczenia tych komórek, np. w niedotlenieniu lub pod wpływem działania toksyn czy wirusów. Aby zbadać stężenie enzymów wątrobowych i bilirubiny należy wykonać w laboratorium analizy stężeń: ALT (Alat), AST (Aspat), ALP (fosfataza alkaliczna, inaczej zasadowa), bilirubiny i GGTP (gamma-glutamylotransferaza).

Podstawowe badania krwi, w szczególności badanie poziomu glukozy na czczo i oznaczenie lipidogramu, powinny być wykonywane przynajmniej raz na 3 lata, a optymalnie co rok. Aby otrzymany wynik był wiarygodny, na badanie należy przyjść na czczo i wyspanym. Dzień przed badaniem należy zjeść lekką kolację, nie później niż o godzinie 18.

 

Źródło: www.portalemedyczne.pl