Wystawianie recept na insuliny

Zasady regulujące sposób wypisywania insuliny na recepcie lekarskiej nie odbiegają zasadniczo od tych, jakie tyczą się pozostałych leków. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych aspektów:

Nazwa leku

Praktyka apteczna pokazuje, że farmaceuci często mają problem z określeniem właściwego preparatu, jaki powinien otrzymać pacjent, gdyż nazwa przepisanej insuliny jest niepełna a pominięty został fragment mówiący o mechanizmie, który umożliwi pacjentowi podanie insuliny. Przykładowo insulina Humulin N występuje zarówno postaci wkładu do wstrzykiwacza zwanego penfillem, jak i gotowego wstrzykiwacza zawierającym insulinę zwanego penem. Poprawny zapis powinien zatem wyglądać:

 

Rp.
Humulin N Penfill  

Rp.
Humulin N  
wkłady do wstrzykiwacza

Rp.
Humulin N Pen

 

Postać leku

Insulina może występować tylko w postaci roztworu do wstrzykiwań lub zawiesiny do wstrzykiwań. Tak jak w przypadku innych leków, jeśli insulina występuję w obrocie farmaceutycznym, musi być ona uwzględniona na recepcie.

Insuliny najczęściej przepisywane są pacjentom w postaci wkładów do wstrzykiwaczy o objętości 3 ml. Dany rodzaj preparatu występuje w jednym stężeniu określanym poprzez podanie ilości jednostek międzynarodowych w jednym mililitrze, dlatego też wartość ta może również zostać pominięta na recepcie.

 

W jaki sposób można zapisać ilość insulin?

Ilość insuliny lekarz może przepisać na recepcie na kilka sposobów:

1.    Podając ilość jednostek międzynarodowych:
Rp.
Humulin N Penfill
3000 j.m.
W powyższym przykładzie pacjent otrzyma 2 pełne opakowania insuliny

2.    Podając ilość opakowań:
Rp.
Humulin N Penfill
2 op

3.   Podając ilość wkładów lub gotowych wstrzykiwaczy:
Rp.
Humulin N Penfill  
8 wkładów do wstrzykiwań  a 3 ml

 

Dawkowanie insulin

W przypadku przepisania na recepcie więcej niż dwóch najmniejszych opakowań insuliny na recepcie musi znaleźć się dawkowanie. Lekarz podaje dawkowanie określając  insuliny wyrażoną w jednostkach międzynarodowych jaką przyjmuje pacjent.

Rp.
Humulin N Penfill 3 op.
D.S.  50  j.m. na dobę.

Rp.
Humulin N Penfil 1 op.
D.S. 15 – 0 – 0

W pierwszym przykładzie lekarz określił ilość insuliny zażywaną przez pacjenta  w ciągu całej doby, w drugim przypadku mamy bardziej precyzyjne dawkowanie uwzględniające ilość podawanej insuliny w poszczególnych porach dnia. Oba sposoby przedstawienia dawkowania są prawidłowe.

Uwaga!

Zgodnie z § 18 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 8 marca 2012 roku w sytuacji, kiedy z przepisanej ilości leku i dawkowania wynikają różne ilości leku farmaceuta zobowiązany jest wydać najmniejszą z nich.

Rp.
Actrapid Penfill   3 op.
D.S: 44 j.m. na dobę

W powyższym przykładzie pacjent w ciągu 90 dni zużyje  3690 j. m. co daje w zaokrągleniu 13 wkładów do wstrzykiwań. Zgodnie z § 19 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 roku opakowania leków parenteralnych można dzielić, dlatego pacjent mimo przepisanych 3 pełnych opakowań insuliny może otrzymać tylko 13 penfilli.

W przypadku nieprecyzyjnego dawkowania zastosowanie ma § 16. ust. 1 pkt 1 lit. d Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 roku, który pozwala w takim przypadku na wydanie maksymalnie dwóch najmniejszych opakowań umieszczonych w wykazie leków refundowanych.

Rp.
Humalog 3 op.
D. S.1 raz na dobę.

W powyższym przykładzie farmaceuta nie jest w stanie obliczyć ile pacjent zużyje insuliny w ciągu 90 dni, dlatego dawkowanie należy traktować jako błędne i wydać 2 op.

 

mgr farm. Arkadiusz Przybylski