Pod koniec sierpnia 2016 roku na na stronie internetowej resortu zdrowia zostały opublikowane komunikaty dotyczące leków 75+. Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o wyjaśnienie treści komunikatu adresowanego do lekarzy specjalistów.
- W ostatnim akapicie komunikatu wskazuje się, że „zmiana przez lekarza specjalistę stosownego leku na inny, znajdujący się na wykazie leków bezpłatnych dla pacjentów 75+ może stać się podstawą kontroli zasadności prowadzonej ordynacji leków o ile dotychczas stosowany lek, będący lekiem tzw. pierwszej linii leczenia, był skuteczny". Wątpliwości w tym zakresie budzi fakt, że w ramach prowadzonego leczenia specjalistycznego to lekarz specjalista decyduje o stosowanych lekach, natomiast receptę na lek refundowany pacjentowi 75+, zgodnie z przyjętymi zasadami tego projektu wystawić może lekarz POZ. Zatem decyzję lekarza specjalisty o zmianie prowadzonej farmakoterapii na lek dostępny z oznaczeniem S realizował będzie poprzez wystawienie recepty lekarz POZ - napisał Maciej Hamankiewicz.
Wobec powyższego Prezes NRL prosi ministra o wyjaśnienie, w jaki sposób decyzja lekarza specjalisty prowadzącego leczenie specjalistyczne o zmianie farmakoterapii, może skutkować podważaniem ordynacji leków przez lekarza POZ, kontynuującego „ustawione” przez specjalistę leczenie.
Jednocześnie Prezes NRL zaznacza, że w ocenie samorządu lekarskiego refundacja jest przywilejem pacjenta i nie powinna ograniczać lekarza w jego decyzjach terapeutycznych.
- To, czy dany lek jest refundowany, nie powinno mieć znaczenia w procesie leczenia o ile przepisywany jest zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Samorząd lekarski od dawna uważał, że refundacja powinna być oddzielona od pracy lekarzy a określanie sposobu refundacji komu i w jakiej wysokości jest przyznawana nie powinno być obowiązkiem lekarza - napisał Prezes NRL.
Źródło: NIL
Komentarze
[ z 4]
Straszenie lekarzy specjalistów chyba nie powinno mieć miejsca. Zwłaszcza ze strony polityków, ani tym bardziej wobec stosowanej przez nich praktyki zawodowej. Jeśli wydano rozporządzenie z umieszczeniem listy leków, które osobom powyżej 75 roku życia będą przysługiwały po cenie ryczałtowej, to chyba lekarz zgodnie z najlepszymi intencjami i według swojej aktualnej wiedzy, powinien kierując się dobrem chorego zamienić jeden lek, na inny o tym samym profilu działania, jeśli dzięki temu pacjent będzie mógł skorzystać z przysługującej mu zniżki. Takie działanie wydaje mi się być jak najbardziej zasadne i jeśli już to dziwię się słowom pana ministra, który zdecydowanie opowiedział się przeciwko podobnym praktykom strasząc nawet kontrolami i karami dla lekarzy w przypadku bezzasadnego postępowania tego typu. W moim odczuciu takie działanie powinno raczej zasługiwać na pochwałę i świadczyć o właściwym wykonywaniu swojej pracy przez lekarza, który kieruje się dobrem chorego i podejmując decyzje kliniczne zdecydował się na pewien wysiłek intelektualny, aby znaleźć dla swojego podopiecznego jak najbardziej korzystne rozwiązania. Przecież sam specjalista nic z takiego działania nie utrzymuje, może poza wdzięcznością pacjenta. Dlaczego więc karać kogoś za to, że stara się swoją pracę wykonywać rzetelnie i najlepiej jak to możliwe? Byłoby moim zdaniem wielką krzywdą dla tych lekarzy i niesprawiedliwością, gdyby rzeczywiście mieli zostać ukarani za takie działania, które w moim odczuciu są jak najbardziej uczciwe zarówno wobec chorego jak i wobec państwa. Po to chyba z resztą wprowadzono zniżki dla seniorów, aby mogli z nich korzystać, a nie tylko po to, aby ładnie wyglądało to podczas rozliczenia z pracy i kolejnej kampanii wyborczej. Czyż nie tak?
Starsze osoby wydają znaczną część swojego budżetu na leki, dlatego ułatwienie dostępu do leków z pewnością jest dobrym pomysłem. Należy wspomnieć o tym, że seniorzy są bardzo ważną częścią naszego społeczeństwa i jeśli znajdują się w trudnej sytuacji to warto im pomagać. W wielu miastach na terenie całego kraju powstają ciekawe inicjatywy, których założeniem jest wspomaganie starszych osób w tych trudnych czasach. Bardzo ciekawe wydarzenia mają miejsce w Białymstoku. 5 lat temu wprowadzono tam kartę aktywnego seniora, z której jak się okazuje korzysta co piąta uprawniona do tego osoba. Mogą oni korzystać ze zniżek w instytucjach kulturalnych, a także obiektach sportowych, gdzie ulga wynosi aż 50 procent. Program ten jest skierowany do osób po 60 roku życia, które mieszkają w stolicy województwa podlaskiego. Należy pamiętać o tym, że jeśli ktoś potrzebuje pomocy to powinien zgłosić się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, która przekazuje informacje do wspomnianej organizacji. W Poznaniu od pewnego czasu funkcjonuje infolinia, na którą seniorzy mogą zadzwonić gdy czują się samotni lub mają obawy co do jakiejś sytuacji. Telefon ten jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 12-20. Pod infolinią osoby te mogą poprosić o konkretną pomoc w wykonywaniu podstawowych czynności, które wymagają opuszczenie miejsca zamieszkania. Większość osób ma bardzo dużą potrzebę kontaktu z innymi ludźmi. Dzięki takiej rozmowie mogą poczuć, że są potrzebni i ktoś się o nich troszczy. Według psychiatrów oraz psychologów taka rozmowa może przynieść dużo więcej niż wizyta u specjalisty. Jeżeli jest już możliwość rozmawiania z seniorami to dobrze aby odbywała się ona w komfortowym miejscu. Warto aby w trakcie rozmowy wyłączyć urządzenia, które mogą ją utrudnić czyli na przykład telefon komórkowy, radio czy telewizor. Dobrze aby z seniorem rozmawiać w sposób spokojny i cierpliwy. Należy pozwolić starszej osobie w dowolny sposób formułować zdania. Podczas rozmowy bardzo ważne jest słuchanie tego co starsze osoby mają do powiedzenia. Seniorzy bardzo często chcą porozmawiać, szczególnie ci, którzy nie mają na co dzień kontaktu z innymi osobami. Liczy się więc cierpliwość, a także empatia. Dobrze aby senior w trakcie rozmowy był traktowany jak partner. Nie powinno się używać zdrobnień oraz liczby mnogiej. Moim zdaniem bardzo dobrym pomysłem jest to aby seniorzy w godzinach 10-12 mieli możliwość robienia zakupów bez ryzyka na kontakt z młodszymi osobami, które bardzo często są bezobjawowi i mogą być nosicielami koronawirusa. Z kolei w Radomiu wolontariusze rozwożą do seniorów ciepłe posiłki. Trafiają one do setek osób, które do tej pory korzystały z dziennych stołówek jednak w wyniku, pandemii musiały zostać one zamknięte. Warto również wspomnieć, że osoby, które zdecydowały się pomoc, zajmują się nie tylko dostarczaniem posiłków, ale poświęcają też czas osobom, tak aby nie czuły się one osamotnione. W dzisiejszych czasach osoby, które mieszkają same dodatkowo mają utrudnioną socjalizację, z uwagi na to, że wiele miejsc, w których mogliby się spotykać ze swoimi rówieśnikami zostały zamknięte. W cały projekt zaangażowana jest całkiem spora grupa osób, a dodatkowo mogą one liczyć na pomoc radomskich restauracji, które nieodpłatnie przygotowywują posiłki. Moim zdaniem bardzo ważne jest aby w możliwie największym stopniu ułatwiać życie seniorom, które z wielu przyczyn może być dosyć trudne. Wiele starszych osób, które mieszkają w samotności, przeżywają trudny okres związany z tym, że dni są coraz krótsze, a ilość promieni słonecznych jest coraz mniejsza z uwagi na ciągłe zachmurzenia oraz deszcz. Taki stan nazywany jest SAD czyli depresją sezonową. Według statystyk dotyka ona co dziesiątą osobę i zazwyczaj pojawia się w kolejnych latach. Jeżeli utrzymuje się dłużej niż trzy tygodnie to konieczne może być skorzystanie z pomocy specjalisty, a w dzisiejszych czasach możliwe jest skorzystanie z teleporady. Według badań z udziałem seniorów okazuje się, że obecnie sytuacja związana z pandemią jest dla sporym wyzwaniem. Dodatkowo wraz z ciągłym wzrostem cen ich emerytury nie są wystarczające. Dwadzieścia procent badanych uważa, że nie stać go na podstawowe produkty. Dla wielu z nich problemem są relacje społeczne z bliskimi osobami oraz obawa przed utratą przez nich zdrowia. Jakiś czas temu ruszyła bardzo ciekawa inicjatywa, której założeniem było wprowadzenie seniorów w tematykę Internetu. Moim zdaniem jest to bardzo dobry pomysł ponieważ wraz z upływem lat daje on coraz więcej możliwości, które z pewnością okażą się pomocne także seniorom. Po pierwsze w dzisiejszych czasach coraz więcej firm oraz sklepów oferuje możliwość robienia zakupów przez Internet. Wybrane produkty mogą być dostarczone prosto pod drzwi osoby zamawiającej, co więcej wszystko odbywa się bez kontaktu z kurierem, dlatego też ryzyko transmisji wirusa jest zredukowane do minimum. Kolejnym bardzo ciekawym rozwiązaniem do którego może zostać wykorzystany Internet jest możliwość porozumiewania się z najbliższymi osobami poprzez portale społecznościowe. Dzięki nim możliwie jest przesyłanie wiadomości tekstowych,a także przeprowadzanie wideokonferencji, co w dzisiejszych czasach staje się coraz popularniejszą formą komunikacji. Starsze osoby mogą porozmawiać, ze swoimi wnukami, dziećmi, ale także rówieśnikami ponieważ coraz więcej starszych osób swobodniej porusza się w Internecie, a także używa nowych rozwiązań technologicznych. Między seniorami istnieją niezwykle interesujące relacje ponieważ w wielu aspektach są oni w stanie namawiać siebie to podejmowania nowych wyzwań, które z pewnością korzystnie wpływają na ich życie i sprawiają, że staje się ono ciekawsze. Ponadto dzięki przelewom bankowym, które jesteśmy w stanie wykonać z domu nie ma konieczności wychodzenia na pocztę, czy też do oddziałów banku, co w obecnej sytuacji jest bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku starszych osób. Jeżeli chodzi o rząd to utworzono program. którego celem jest niesienie pomocy starszym osobom. Oferowane jest dowożenie produktów, które są niezbędne w codziennym funkcjonowaniu. Bardzo ważne jest to aby seniorzy, którzy nie muszą opuszczać swojego miejsca zamieszkania bez poważniejszego powodu mogli zostać w domu, ponieważ w sklepach czy komunikacji miejskiej ryzyko zakażenia koronawirusa. Wraz z pojawieniem się pandemii w naszym kraju, wiele osób nie mogło uprawiać dyscyplin sportowych, które do tej pory stały się ważnym elementem w życiu. Da się dostrzec, że w dzisiejszych czasach coraz więcej seniorów decyduje się uprawiać sport. Jeszcze przed pandemią dało się zauważyć, że spora część z nich uprawia nordic walking, chodzi na spacery, jeździ na rowery, a także chodzi na siłownię czy basen. Na początku wiosny, gdy wszelkie obiekty sportowe były zamknięte, a poruszanie się w przestrzeni publicznej było ograniczone powstało wiele materiałów wideo, a także filmów instruktażowych, z których mogliśmy się dowiedzieć w jaki sposób można wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia fizyczne, pozostając w dobrej formie. Krajowa Izba Fizjoterapeutów we współpracy z resortem zdrowia opracowała również zestaw ćwiczeń skierowany właśnie do seniorów. Bardzo ważne aby ruch towarzyszył starszym osobom każdego dnia, ponieważ istnieje ogromna liczba badań naukowych, które potwierdzają ich skuteczność w poprawie kondycji zdrowotnej. Chodzi także o funkcjonowanie układu immunologicznego, który szczególnie w tym okresie musi pracować jak najlepiej. Materiały zostały udostępniane w taki sposób, aby w jednym znajdowały się instrukcje oraz komentarz dotyczący konkretnego ćwiczenia. Taka forma z pewnością jest dużo bardziej przystępna niż nagromadzenie kilku ćwiczeń w jednym materiale. Musimy pamiętać o tym, że seniorzy często potrzebują więcej czasu aby nauczyć się pewnych czynności, które dla nas na pierwszy rzut oka wydają się proste. Warto wspomnieć, że wszystkie ćwiczenia zostały opracowane przy pomocy fizoterapeutów pracujących zwykle z pacjentami geriatrycznymi, czy mających schorzenia kardiologiczne lub neurologiczne, co może świadczyć o tym, że są one bezpieczne. Oczywiście są pewne wyjątki i seniorzy raczej zdają sobie sprawę z tego, które ćwiczenia są w stanie wykonać, a które z uwagi na liczne schorzenia lub zwyrodnienia mogą sprawić dla nich trudność. Warto jest wspomnieć, że spora część starszych osób nie wykonuje żadnego ruchu. Jest to więc idealny moment aby zdecydowali się oni na zmianę w swoim życiu.
Według danych do 2050 roku osoby po 65 roku życia będą stanowiły ponad 32,7 procent społeczeństwa. Wciąż bardzo dużym problemem w naszym kraju jest ilość geriatrów, którzy są w stanie najlepiej opiekować się pacjentami w starszym wieku. Jest ich około 430, a łóżek na oddziałach geriatrycznych jest mniej więcej 900. Geriatria bardzo często podlega oddziałom internistycznym. Bardzo często, bo aż w 40-50 procent osób na tych oddziałach, a także oddziałach ortopedycznych i neurologicznych stanowią osoby w podeszłym wieku. Warto jest wspomnieć, że w ostatnich latach liczba geriatrów wzrasta. Specjaliści ci są bardzo potrzebni ponieważ mają oni najlepszą wiedzę na temat tego jak należy zajmować się pacjentami w starszym wieku.Częstość występowania chorób wzrasta wraz z wiekiem. Doskonale wiemy o tym, że to starsze osoby dużo częściej są narażeni na występowanie stanów, które mogą stanowić zagrożenie zdrowia, a nawet życia. Istotne jest aby przez całe życie dbać o dobrą kondycję, ponieważ będzie to procentowało formą w przyszłych latach. Wiele osób tego nie robi, chociaż widać, że świadomość wśród społeczeństwa ulega poprawie co jest bardzo dobrym prognostykiem na przyszłe lata. Warto jest wspomnieć o tym, że nawet jeśli przez całe życie nie przestrzegano zasad zdrowego żywienia, a także regularnego ruchu to nawet po 70 roku życia wprowadzenie modyfikacji może sprawić, że będzie można zaobserwować korzyści. Da się też zauwazyć, że w dzisiejszych czasach osoby, które są już seniorami cały czas czują się dobrze i mogą wykonywać wiele czynności, które sprawiają im przyjemność i dodatkowo pomagają im utrzymać dobrą formę. Wraz z wiekiem dochodzi do zmian w organizmie. Serce w niewielkim stopniu zwiększa swój rozmiar, a lewa komora ulega powiększeniu. Może ono wolniej wypełniać się krwią. Częściej może dochodzić do zaburzeń rytmu serca, między innymi migotania przedsionków, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia udaru. Pozostając przy chorobach serca koniecznie trzeba wspomnieć o jego niewydolności. U osób po 75 roku życia występuje u około 10 procent seniorów. Choroba ta jest najczęstszą przyczyną hospitalizacji w naszym kraju. Jedną z najczęstszych jej przyczyn jest choroba wieńcowa, odpowiedzialna za 50-60 procent niewydolności serca. Innym istotnym czynnikiem jest nadciśnienie tętnicze, które doskonale wiemy, jest bardzo powszechne w polskim społeczeństwie. Aby im zapobiec bardzo ważna jest profilaktyka. Konieczne jest przestrzeganie zdrowej i zbilansowanej diety, a także regularnie uprawiać sport. Nie można zapominać o regularnych wizytach u lekarza, co pozwoli na wczesne wykrycie nieprawidłowości, zwiększając szansę na skuteczną terapię. Wśród innych czynników można wymienić alkoholowe lub toksyczne uszkodzenie serca, a także kardiomiopatie pierwotne na podłożu genetycznym. Nie można również zapomnieć o infekcjach wirusowych, które mogą przyczynić się do zapalenia mięśnia sercowego. Wirusem, o którym należy wspomnieć jest wirus grypy. Co prawda rzadkim powikłaniem infekcji tym wirusem może być niewydolność serca. Warto jest wspomnieć, że jeśli dany pacjent ma już niewydolność serca, to w takim wypadku wszelkie infekcje stanowią dużo większe zagrożenie, które może doprowadzić nawet do śmierci. Osoby te będąc w grupie ryzyka powinno zaszczepić się przeciwko grypie każdego roku. Oczywiście szczepionka nie jest stuprocentowo skutecznym zabezpieczeniem, ale w znacznym stopniu może obniżyć ryzyko groźnych powikłań. W celu rozpoznania niewydolności serca bardzo ważny jest wywiad, który przeprowadza lekarz. Następnie wykonuje się badanie fizykalne i elektrokardiogaficzne. W dalszej kolejności należy przeprowadzić badania biochemiczne i echokardiograficzne. W przypadku badań biochemicznych należy uwzględnić funkcjonowanie innych narządów. Warto i jest wziąć pod uwagę kondycję nerek, wątroby, a także tarczycy, której stan może nasilać niektóre objawy niewydolności serca. Chcąc ustalić czy doszło do przeciążenia układu krążenia kontroluje się stężenie BNP, czyli peptydu natriuretycznego typu B, występującego na wyższym poziomie u osób chorych. Pacjenci bardzo często załamują się słysząc diagnozę, muszą jednak pamiętać, że z tą chorobą da się normalnie żyć, jeśli stosuje się do wszelkich zaleceń, które są bardzo podobne do tych, które stosuje się w przypadku zapobiegania tego schorzenia. Pacjentowi trzeba poświęcić odpowiednią ilość czasu i wytłumaczyć mu co może, a czego nie może robić. Chory oprócz farmakoterapii może liczyć na różne zabiegi kardiologiczne. Wśród nich wymienia się chociażby stenty czy nieoperacyjne zabiegi na zastawkach. Warto jest wspomnieć o objawach, które mogą świadczyć, że doszło do rozwoju niewydolności serca. Najczęściej występują one u pacjentów, które w przeszłości mają epizod zawału serca, choruje na nadciśnienie tętnicze lub ma schorzenie dotyczące zastawek. Wśród najczęstszych objawów wymienia się duszności wysiłkową, oraz konieczność robienia przerw podczas niewielkiego wysiłku, na przykład wchodzenia po schodach. W tym wypadku mówimy o stabilnej niewydolności serca. Jeżeli chodzi o ostrą postać, to objawy mogą występować nawet w warunkach spoczynkowych. Innymi objawami, które mogą dotyczyć osób z niewydolnością serca są obrzęki. Do ich rozwoju dochodzi na skutek tego, że krew nie jest w odpowiedniej ilości pompowana do mózgu, a także nerek. Na skutek wywołanych przez nie mechanizmu dochodzi do retencji wody w organizmie. Początkowo puchną kostki, a dalej łydki, okolice kolan, uda, a w najbardziej zaawansowanych stanach może to obejmować okolica pasa oraz wyżej. Starsze osoby, które również mogą nie złapać tchu mogą cierpieć na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. W ich wypadku wykonywanie podstawowych czynności może stanowić istotny problem. W tym schorzeniu dochodzi do rozwoju przewlekłego zapalenia w płucach, prowadzącego do nieodwracalnego skurczu oskrzeli. Choroba ta najczęściej pojawia się u osób, które przez wiele lat paliły papierosy. Coraz więcej mówi się nie tylko o paleniu czynnym, ale także biernym. Najczęściej chory musiał palić 15-20 lat. Według badań kobiety są bardziej narażone na rozwój tej choroby i występowaniu cięższych objawów. W wyniku tej choroby dochodzi do dostarczenia mniejszej ilości tlenu do innych narządów takich jak tlen, mózg czy mięśnie. To sprawia, że pracują one znacznie gorzej. POChP sprawia, że ryzyko wystąpienia groźnych stanów takich jak udar mózgu czy zawał serca zwiększa się dwu-trzykrotnie. Co ciekawe u osób z tym schorzeniem dwukrotnie częściej dochodzi do rozwoju cukrzycy typu 2. Dodatkowo może dochodzić do osłabienia kości pod postacią osteoporozy. Jak widać, choroba ta wpływa na cały organizm i nie jest ograniczona tylko do układu oddechowego, co sprawia, że jest dużo bardziej niebezpieczna niż wiele osób przypuszcza. Dobrą wiadomością jest to, że możliwe jest poprawienie komfortu życia pacjentów z tym schorzeniem. Dzięki temu pacjenci cierpią na mniejszą ilość zaostrzeń w postaci kaszlu czy duszności. Nie da się ich całkowicie wyeliminować jednak na pewno występują one rzadziej. Tak jak w przypadku wielu przewlekłych chorób konieczne jest wyeliminowanie czynników, które przyczyniły się do ich rozwoju. W tym wypadku konieczne jest zrezygnowanie z palenia papierosów oraz stosowanie leków rozszerzających oskrzela. Włączane one są już do terapii w przypadku rozpoznania łagodnej postaci choroby. Początkowo są to leki, o krótkotrwałym działaniu, stosowane w momencie gdy pacjent odczuwa duszności. W bardziej zaawansowanych stadiach wykorzystuje się leki o dłuższym działaniu, których celem jest stabilizacja umiarkowanej postaci choroby. W ciężkiej postaci wykorzystuje się sterydy wziewne lub połączenie tych leków razem z lekami rozszerzającymi oskrzela, które występują w jednym inhalatorze. Dzięki temu w mniejszym stopniu dochodzi do zapadaniu i kurczeniu oskrzeli w wyniku działania bodźca lub wysiłku. Warto jest wspomnieć o tym, że w przypadku zaostrzeń, niektóre leki wziewne mogą nie przynosić oczekiwanych rezultatów. W takim wypadku stosuje się antybiotykoterapię oraz doustne sterydy. Czasem pacjent wymaga także hospitalizacji. Na każdym etapie choroby bardzo ważne jest przeprowadzenie odpowiedniej rehabilitacji w postaci ćwiczeń oddechowych.
W starszym wieku w mniejszym stopniu odczuwa się pragnienie. Skutkiem tego jest większe ryzyko odwodnienia. Niewystarczające nawodnienie organizmu to jeden z najpoważniejszych błędów żywieniowych. Bez odpowiedniej ilości wody większość procesów życiowych jest po prostu niemożliwych. Zbyt mała ilość płynów sprawia, że u starszych osób często występują zaparcia. Opinie na temat picia mleka przez dorosłych i osoby starsze, są różne. Po jego spożycia wielu z nich cierpi z powodu dolegliwości układu pokarmowego, jednak cenne właściwości mleka sprawiają, że może być ono bardzo korzystne dla seniorów. Mleko zawiera cenne minerały, dzięki którym w prosty sposób można zapobiegać niedoborom, z którymi zmagają się seniorzy na skutek działania leków. Gdy w diecie brakuje wapnia, kości są osłabione i podatne na złamania. Przy jego niedoborze mogą wystąpić również krwotoki. Cenna dla organizmu seniora jest również mikroflora w produktach mlecznych, zwłaszcza jeżeli chodzi o szczepy bakterii Lactobacillus czy Streptococcus.W naszym kraju potrzeby z zakresu opieki długoterminowej zabezpieczane są w ramach systemu ochrony zdrowia pod postacią świadczeń medycznych oraz pomocy społecznej, oferując świadczenia socjalne. Występuje dodatkowo sektor opieki nieformalnej, która jest sprawowana przez najbliższych członków rodziny.W 2019 roku w naszym kraju funkcjonowało blisko 2000 ośrodków opieki długoterminowej. Jeżeli chodzi o oddziały geriatryczne, najwięcej znajdowało się ich w dwóch najbardziej zaludnionych województwach- śląskim i mazowieckim, a najmniej w pomorskim, lubuskim, podlaskim i zachodniopomorskim. Warto zwrócić uwagę, że w województwie warmińsko-mazurskim nie było oddziału geriatrii w żadnej placówce medycznej. Seniorzy w wieku 60+ aktualnie stanowią ponad 25 procent polskiego społeczeństwa. W ciągu kilku kolejnych dekad ten odsetek wzrośnie aż do 40 procent. W systemie niezbędne są zmiany, ponieważ osoby starsze chorują w odmienny sposób. Lekarze muszą być na to w odpowiedni sposób przygotowani i zwracając uwagę między innymi na wielolekowość. Należy zwracać uwagę na to, czy pacjent rzeczywiście na tym skorzysta, ponieważ bardzo często dochodzi przy tym do interakcji i zmiany efektu działania dotychczas stosowanych substancji. Taka sytuacja może nawet nasilić istniejące choroby albo spowodować wystąpienie odmiennych działań niepożądanych. Do ograniczenia problemu wielolekowości wśród osób starszych mają się przyczynić tzw. przeglądy lekowe. To usługa farmaceutyczna, która od kwietnia bieżącego roku jest w fazie pilotażu i jest dostępna w 75 wybranych aptekach na terenie naszego kraju. Przegląd lekowy obejmuje trzy kontakty pacjenta z farmaceutą, podczas których przeprowadza on pogłębiony wywiad, sprawdza sposób przechowywania i terminy ważności zażywanych preparatów, przekazuje informacje o sposobach ich zażywania i sprawdza interakcje pomiędzy przyjmowanymi preparatami farmaceutycznymi, a w razie potrzeby stara się też wyeliminować leki czy suplementy diety, które nie przynoszą dla pacjenta żadnych korzyści. Taki przegląd powinien też się zakończyć opracowaniem indywidualnego planu opieki farmaceutycznej dla danego pacjenta i rozwiązaniem wszystkich wykrytych problemów związanych ze stosowaniem leków. Wywiad przeprowadzany przez pracownika apteki jest innym wywiadem niż ten, który zbiera lekarz. On jest bardziej skupiony na stosowanych lekach, interakcjach i potencjalnych problemach, które należy rozwiązać. Seniorzy są samotni i zamknięci w czterech ścianach, często pozostawieni sami sobie. Choć zdrowie nie pozwala im nawet na minimalną aktywność, a wyjście z domu jest dla nich bardzo trudne, muszą samodzielnie uporać się z wieloma problemami. Seniorzy zapytani o zaburzenie zdrowia psychicznego, z którym spotkali się w swoim życiu, w sferze publicznej, rodzinie lub mediach najczęściej wymieniają depresję (29 procent) i schizofrenię (26 procent). Choć odsetek chorujących jest spory, seniorzy niezbyt często szukają profesjonalnej pomocy. O ile wśród młodszych ludzi korzystanie z pomocy psychologa czy psychiatry jest powszechne, starsze osoby często nie otrzymują odpowiedniego wsparcia. Depresja staje się bardzo poważnym problemem wśród seniorów. Ich sytuację dodatkowo pogorszyła pandemia. W dyskusji publicznej na temat depresji często zapomina się o starszych osobach. Tymczasem to grupa, w której ryzyko zaburzeń psychicznych jest na wysokim poziomie. Seniorzy są samotni i zamknięci w czterech ścianach, często pozostawieni sami sobie. Choć zdrowie nie pozwala im nawet na minimalną aktywność, a wyjście z domu jest dla nich bardzo trudne, muszą samodzielnie zmagać się z wieloma problemami. Aż 6 na 10 Polaków uważa, że o zdrowiu psychicznym osób w wieku powyżej 60 lat nadal mówi się za mało. Polacy dostrzegają potrzebę społecznej dyskusji na ten temat. W okresie pandemii seniorzy zaczęli wpadać w coraz większe problemy finansowe, pomimo tego, że znaczna część społeczeństwa oddłużała się w tym czasie, oszczędzając na zakupach, wyjściu do restauracji. Aktualnie starsze osoby są zadłużone na 10 miliardów złotych. Zwykle są to kredyty na bieżące potrzeby, zwłaszcza na leki, dopiero w dalszych przyczynach wskazują na pomaganie dzieciom i wnukom.Ponad 80 procent seniorów nie wykupiło w ostatnich miesiącach leków. Wydatki na leki stanowią poważną wyrwę w budżetach prawie 95 procent starszych osób. Sytuację części z nich poprawia program „Leki 75+”, dzięki któremu seniorzy powyżej 75. roku życia część leków otrzymali bezpłatnie. Zgodnie z danymi GUS w Polsce beneficjentów tego programu jest nawet około 3,5 miliona. Z badania wynika ponadto, że seniorzy ograniczając codzienne wydatki w pierwszej kolejności oszczędzają na rachunkach i żywności, ale zaraz potem - właśnie na lekach. 94 procet badanych osób przyznało, że wydatki na leki obciążają ich domowy budżet.Przy zwiększającej się liczbie seniorów i bez podjęcia niezwłocznie działań ze strony państwa opieka geriatryczna w naszym kraju nie ma szans na właściwe funkcjonowanie. Objęte kontrolą podmioty lecznicze w większości spełniały niezbędne warunki dla realizacji tej opieki, jednak zmagały się z wieloma problemami, utrudniającymi zapewnienie opieki geriatrycznej na najlepszym poziomie. Związane one były głównie z brakiem kompleksowych rozwiązań służących rozwojowi tej dziedziny. Podstawowym problemem jest małą liczba specjalistów posiadających kwalifikacje w tej dziedzinie. Geriatria to dosyć młoda dziedzina medycyny w Polsce, zajmująca się w sposób całościowy schorzeniami osób starszych. Jej głównym założeniem jest poprawa funkcjonowania osób starszych, w celu podniesienia jakości ich codziennego życia.W czerwcu ubiegłego roku w Polsce pracowało zaledwie 518 aktywnych zawodowo geriatrów. Dla utrzymania dobrej kondycji osób w podeszłym wieku niezbędna jest dbałość o kondycję fizyczną. Dwóch na pięciu obywateli naszego kraju w wieku co najmniej 60 lat nie podejmuje żadnej aktywności fizycznej nawet raz w miesiącu. Starsze osoby powinni być aktywni fizycznie, tak długo i w takim stopniu jak tylko jest to możliwe. Seniorzy powinni każdego dnia ćwiczyć co najmniej przez 30 minut. Wysiłek ten powinien być umiarkowany, czyli wiążący się wydatkiem energetycznym na poziomie 3,5-7 kcal/min. W Polsce mamy blisko 10 miliona seniorów, którzy nawet jeśli mają inicjatywę, to często pojawia się trudność w faktycznym podjęciu aktywności fizycznej. Pandemia jeszcze bardziej pogłębiła ten problem. Ciężko im znaleźć dopasowany program w najbliższej okolicy, przeszkodą może być chociażby odległość, a rozwiązania cyfrowe okazują się zbyt trudne do opanowania. Pewne badanie wykazało, że poziom aktywności fizycznej w Polsce spada wraz z wiekiem. I tak w kategorii wiekowej 60 lat i więcej aż 43% osób jest nieaktywnych fizycznie. Dodatkowo respondenci z tej grupy deklarują duży negatywny wpływ pandemii na swoje zdrowie fizyczne. Najczęstsze błędy, jakie popełniają seniorzy w swojej diecie to monotonne jedzenie, niechęć do zmiany kulinarnych nawyków, picie niewystarczającej ilości płynów, zbyt mała ilość warzyw i owoców, a zbyt duża białka, niedojadanie, niepotrzebne wykluczanie z diety różnych produktów.