Częstość występowania chorób alergicznych znacznie wzrosła w ciągu ostatnich dziesięcioleci, generując znaczne obciążenia finansowe i społeczne. Z tego powodu badacze próbują odkryć nowe podejście do zapobiegania i leczenia tych chorób. Nowa praca doktorska z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii pokazuje, że istnieje związek między reakcjami immunologicznymi i ekspozycją na różne czynniki we wczesnym etapie życia, takie jak środowisko położnicze, pył w gospodarstwie i zanieczyszczenie powietrza. Niektóre zmiany odpowiedzi immunologicznej są widoczne aż do wieku dojrzewania.

Istnieją mocne dowody na to, że różne ekspozycje we wczesnym okresie życia mogą modyfikować ryzyko chorób alergicznych. Jednym z takich czynników jest kontakt z gospodarstwem rolnym. Wykazano, że ekspozycja na środowisko rolnicze w dzieciństwie, a nawet w okresie prenatalnym, zmniejsza ryzyko rozwoju chorób alergicznych. Z kolei, bycie urodzonym przez cesarskie cięcie jest uznawane za czynnik ryzyka. Znaczenie innych czynników położniczych pozostaje mniej zbadane. Kolejną szkodliwą sytuacją stanowi ekspozycja na zanieczyszczenie powietrza, a zwłaszcza na pył zawieszony, który, jak wykazano, zwiększa częstość występowania astmy i jej zaostrzeń u dzieci. Jednakże mechanizmy leżące u podłoża powyższych stanów chorobowych pozostają niejasne, co z kolei powoduje opóźnienie w opracowywaniu strategii zapobiegania astmie.

Wcześniejsze badania wykazały, że rozwój układu immunologicznego i jego dojrzewanie zaczyna się już w czasie ciąży i we wczesnym dzieciństwie. Dlatego ekspozycja w tym krytycznym punkcie rozwoju odporności może modyfikować odpowiedź immunologiczną i komórki odpornościowe, a tym samym wpływać na ryzyko alergii i innych chorób immunologicznych.

W badaniu analizowano, w jaki sposób różne ekspozycje w czasie ciąży, porodu lub dzieciństwa modulują związane z astmą reakcje odpornościowe u dzieci. Badanie koncentrowało się na trzech różnych ekspozycjach: jednej, która chroni przed rozwojem astmy oskrzelowej (kontakt z gospodarstwem rolnym) i dwiema, które predysponują do tego schorzenia (urodzenie przez cięcie cesarskie i zanieczyszczenie powietrza).

"Zbadaliśmy, czy krążące komórki dendrytyczne związane są z ekspozycją na środowisko rolnicze, astmą lub atopią, czy czynniki położnicze wpływają na reakcje odpornościowe u nastolatków urodzonych przez cesarskie cięcie oraz to, czy pył pochodzący z gospodarstwa i miejskie zanieczyszczenie powietrza mają działanie immunomodulujące wobec krążących komórek odpornościowych u dzieci", mówi młody badacz mgr Maria-Viola Martikainen, z University of Eastern Finland.

Aby odpowiedzieć na te pytania, naukowcy zbadali powiązania pomiędzy ekspozycjami na pewne czynniki i reakcjami immunologicznymi. Przebadano krążące subpopulacje komórek dendrytycznych u 6-letnich dzieci żyjących w gospodarstwach rolnych i tych niezwiązanych z rolnictwem w celu oceny, czy pośredniczyły one w ochronnym wpływie ekspozycji czynników środowiskowych obecnych w gospodarstwie. Oceniono wydzielanie cytokiny PBMC niestymulowanych i stymulowanych jednojądrzastych komórek krwi obwodowej u nastolatków w celu określenia, czy czynniki położnicze zmieniają odpowiedź immunologiczną w późniejszym życiu. PBMC 4-letnich dzieci stymulowano pyłem pochodzącym z gospodarstw rolnych i cząstkami stałymi segregowanymi pod względem wielkości, aby odkryć wspólne oraz odmienne ścieżki mechanizmów immunologicznych dla tych dwóch różnych ekspozycji środowiskowych.

Badane ekspozycje środowiskowe były związane z typem odpowiedzi immunologicznej charakterystycznej dla astmy oskrzelowej. Odwrotny związek między narażeniem na czynniki środowiskowe towarzyszące życiu na wsi i jedną z badanych subpopulacji oraz powiązanie tej grupą komórek z powstawaniem astmy oskrzelowej u dzieci mieszkających w gospodarstwach wiejskich sugerował, że subpopulacja ta odgrywa rolę w immunoregulacji związanej z działaniem tych czynników. Z drugiej strony urodzenie pozbawione naturalnych procesów porodowych oraz intensywna terapia noworodkowa wydawały się prowadzić do długotrwałych zmian odpowiedzi immunologicznych. Obserwowane działanie stymulujące pyłu obecnego w gospodarstwach i hamujące działanie cząstek stałych w odniesieniu do reakcji odpornościowych wskazują, że te ekspozycje mogą modyfikować odpowiedź na patogeny oddechowe i alergeny, a częściowo wyjaśniać różnice w częstości występowania astmy w badanych środowiskach.

Badanie wykazało związki między różnymi wczesnymi ekspozycjami na czynniki środowiskowe a odpowiedzią immunologiczną, zarówno ex vivo, jak i in vitro. Niektóre zmiany w reakcjach odpornościowych wydawały się możliwe do obserwacji aż do wieku nastoletniego. Badanie ujawniło niektóre z potencjalnych mechanizmów immunologicznych wynikających z różnych ekspozycji oraz przedstawiło zaawansowaną wiedzę na temat mechanizmów odpornościowych, które chronią lub predysponują do astmy. Co więcej, opracowane podejście metodologiczne dało nową perspektywę, którą można wykorzystać do dalszego badania chorób o podłożu immunologicznym związanych z wpływami środowiska z uwzględnieniem ich patofizjologii. Analizy te sugerują, że pozyskanie porównywalnych danych z różnych środowisk o narażeniu na charakterystyczne czynniki może doprowadzić do odkrycia nowych ścieżek immunologicznych i dostarczyć nowych narzędzi do oceny ryzyka i opracowania strategii profilaktycznych.

Źródło: sciencedaily.com