Jak mózg przetwarza dźwięki? – terapeutyczne działanie muzyki
Badania przeprowadzone przez amerykańskich naukowców pozwoliły odkryć, w jaki sposób ludzki mózg przetwarza dźwięki. Wiedza ta może znaleźć praktyczne zastosowanie w muzykoterapii – dynamicznie rozwijającej się metodzie leczenia, wykorzystywanej w coraz szerszej grupie chorób.
Dobroczynny wpływ muzyki na człowieka był zauważany już od czasów starożytnych. Poszukiwanie związku pomiędzy muzyką a fizjologiczną i psychologiczną reakcją organizmu rozpoczęło się jednak dopiero pod koniec XVIII wieku. Wtedy naukowcy po raz pierwszy zaczęli badać znaczenie muzyki w dyscyplinach medycznych.
Podczas I Wojny Światowej muzyka była stosowana jako element terapii zajęciowej. W szpitalach wojskowych zatrudniano muzyków, którzy śpiewali z pacjentami i uczyli ich gry na instrumentach. Śpiew umożliwiał ćwiczenie płuc i krtani. Gra miała natomiast wzmocnić mięśnie, poprawić ruchomość stawów i koordynację ruchów. Zauważono, że uczestnicy terapii zajęciowej szybciej odzyskiwali sprawność fizyczną. Ponadto zastosowanie fonografu na sali operacyjnej pomagało zrelaksować się pacjentom, dzięki czemu można było zmniejszyć dawkę leków znieczulających. W trakcie II Wojny Światowej oficjalnie uznano muzykę za środek terapeutyczny.
Obecnie muzykoterapia stosowana jest w przypadku licznych schorzeń, między innymi w leczeniu psychiatrycznym, u pacjentów z chorobami serca, w opiece paliatywnej, rehabilitacji, relaksacji, u dzieci niewidomych i niedowidzących, a także w neonatologii. Badania prowadzone w ostatnich latach ujawniły, że wywiera ona również pozytywny wpływ na osoby starsze, cierpiące na choroby neurodegeneracyjne.
Zajęcia z pacjentami prowadzone są indywidualnie lub grupowo przez odpowiednio wykwalifikowaną osobę. Polegają na wspólnym śpiewaniu, słuchaniu muzyki, graniu na prostych instrumentach perkusyjnych, klaskaniu do rytmu lub jego wystukiwaniu. Podstawowym celem muzykoterapii jest rozładowanie wewnętrznego napięcia emocjonalnego u chorych, poprawa koncentracji oraz rozwijanie relacji interpersonalnych. Oprócz działania psychologicznego, wykazano także liczne zmiany fizjologiczne, zachodzące w organizmie pod wpływem muzyki, w tym obniżenie poziomu kortyzolu, będącego hormonem stresu, spowolnienie częstości akcji serca oraz poprawę jakości snu.
Dr Charles Limb z National Institute on Deafness and Other Communication Disorders w Bethesda przeprowadził badania, poświęcone przetwarzaniu dźwięków przez mózg człowieka. Używając rezonansu magnetycznego odkrył, które obszary mózgu są pobudzane w czasie gry na instrumencie muzycznym oraz podczas śpiewu. Okazało się, że dochodzi wówczas do aktywacji ośrodków mowy, zlokalizowanych w zakręcie czołowym dolnym i zakręcie skroniowym górnym tylnym. Z kolei w momencie słuchania muzyki w mózgu powstają indywidualne dla każdego człowieka skojarzenia, którym towarzyszy zwiększona aktywność w obszarach koordynacji wzrokowej i ruchowej.
Inni naukowcy, dr Istvan Molnar-Szakacs z University of California w Los Angeles oraz jego współpracownicy, ukierunkowali swoje badania na tak zwany układ lustrzanych neuronów (ang. MNS – Mirror Neuron System), odpowiadający za zjawisko empatii u ludzi. Opisuje się jego dysfunkcję między innymi u osób z zaburzeniami autystycznymi, co jest przyczyną trudności z adekwatnym odczytywaniem stanów emocjonalnych innych osób. Muzykoterapia zastosowana u tych chorych wpływała korzystnie na kontakty społeczne, co dowodzi, że niesprawny MNS może być efektywnie stymulowany za pomocą muzyki.
Dr Claudia Jacova wraz ze współpracownikami z University of British Columbia w Vancouver wykazali natomiast, używając badania fMRI (ang. functional Magnetic Resonance Imaging), że konsolidacja pamięci, związanej z muzyką, zachodzi w kilku różnych obszarach mózgu, dzięki czemu pamięć ta jest trwalsza od pamięci zależnej od innych bodźców.
Przeprowadzone badania udowadniają, że terapeutyczne działanie muzyki na organizm człowieka wynika z pojawiającej się pod wpływem muzyki specyficznej aktywności nerwowej w mózgu. Dzięki temu muzykoterapia może być stosowana w łagodzeniu psychologicznych i behawioralnych zaburzeń, towarzyszących szczególnie chorobom neurodegeneracyjnym u osób w podeszłym wieku.
Źródło: www.medtube.pl
Dobroczynny wpływ muzyki na człowieka był zauważany już od czasów starożytnych. Poszukiwanie związku pomiędzy muzyką a fizjologiczną i psychologiczną reakcją organizmu rozpoczęło się jednak dopiero pod koniec XVIII wieku. Wtedy naukowcy po raz pierwszy zaczęli badać znaczenie muzyki w dyscyplinach medycznych.
Podczas I Wojny Światowej muzyka była stosowana jako element terapii zajęciowej. W szpitalach wojskowych zatrudniano muzyków, którzy śpiewali z pacjentami i uczyli ich gry na instrumentach. Śpiew umożliwiał ćwiczenie płuc i krtani. Gra miała natomiast wzmocnić mięśnie, poprawić ruchomość stawów i koordynację ruchów. Zauważono, że uczestnicy terapii zajęciowej szybciej odzyskiwali sprawność fizyczną. Ponadto zastosowanie fonografu na sali operacyjnej pomagało zrelaksować się pacjentom, dzięki czemu można było zmniejszyć dawkę leków znieczulających. W trakcie II Wojny Światowej oficjalnie uznano muzykę za środek terapeutyczny.
Obecnie muzykoterapia stosowana jest w przypadku licznych schorzeń, między innymi w leczeniu psychiatrycznym, u pacjentów z chorobami serca, w opiece paliatywnej, rehabilitacji, relaksacji, u dzieci niewidomych i niedowidzących, a także w neonatologii. Badania prowadzone w ostatnich latach ujawniły, że wywiera ona również pozytywny wpływ na osoby starsze, cierpiące na choroby neurodegeneracyjne.
Zajęcia z pacjentami prowadzone są indywidualnie lub grupowo przez odpowiednio wykwalifikowaną osobę. Polegają na wspólnym śpiewaniu, słuchaniu muzyki, graniu na prostych instrumentach perkusyjnych, klaskaniu do rytmu lub jego wystukiwaniu. Podstawowym celem muzykoterapii jest rozładowanie wewnętrznego napięcia emocjonalnego u chorych, poprawa koncentracji oraz rozwijanie relacji interpersonalnych. Oprócz działania psychologicznego, wykazano także liczne zmiany fizjologiczne, zachodzące w organizmie pod wpływem muzyki, w tym obniżenie poziomu kortyzolu, będącego hormonem stresu, spowolnienie częstości akcji serca oraz poprawę jakości snu.
Dr Charles Limb z National Institute on Deafness and Other Communication Disorders w Bethesda przeprowadził badania, poświęcone przetwarzaniu dźwięków przez mózg człowieka. Używając rezonansu magnetycznego odkrył, które obszary mózgu są pobudzane w czasie gry na instrumencie muzycznym oraz podczas śpiewu. Okazało się, że dochodzi wówczas do aktywacji ośrodków mowy, zlokalizowanych w zakręcie czołowym dolnym i zakręcie skroniowym górnym tylnym. Z kolei w momencie słuchania muzyki w mózgu powstają indywidualne dla każdego człowieka skojarzenia, którym towarzyszy zwiększona aktywność w obszarach koordynacji wzrokowej i ruchowej.
Inni naukowcy, dr Istvan Molnar-Szakacs z University of California w Los Angeles oraz jego współpracownicy, ukierunkowali swoje badania na tak zwany układ lustrzanych neuronów (ang. MNS – Mirror Neuron System), odpowiadający za zjawisko empatii u ludzi. Opisuje się jego dysfunkcję między innymi u osób z zaburzeniami autystycznymi, co jest przyczyną trudności z adekwatnym odczytywaniem stanów emocjonalnych innych osób. Muzykoterapia zastosowana u tych chorych wpływała korzystnie na kontakty społeczne, co dowodzi, że niesprawny MNS może być efektywnie stymulowany za pomocą muzyki.
Dr Claudia Jacova wraz ze współpracownikami z University of British Columbia w Vancouver wykazali natomiast, używając badania fMRI (ang. functional Magnetic Resonance Imaging), że konsolidacja pamięci, związanej z muzyką, zachodzi w kilku różnych obszarach mózgu, dzięki czemu pamięć ta jest trwalsza od pamięci zależnej od innych bodźców.
Przeprowadzone badania udowadniają, że terapeutyczne działanie muzyki na organizm człowieka wynika z pojawiającej się pod wpływem muzyki specyficznej aktywności nerwowej w mózgu. Dzięki temu muzykoterapia może być stosowana w łagodzeniu psychologicznych i behawioralnych zaburzeń, towarzyszących szczególnie chorobom neurodegeneracyjnym u osób w podeszłym wieku.
Źródło: www.medtube.pl
Komentarze
[ z 0]