WskazaniaProdukt leczniczy jest krótko działającym nasennym produktem leczniczym, który jest wskazany do stosowania: u dorosłych: do wywoływania sedacji płytkiej przed zabiegami diagnostycznymi lub terapeutycznymi i w trakcie takich zabiegów wykonywanych w znieczuleniu miejscowym lub bez znieczulenia miejscowego; w znieczuleniu; w premedykacji przed indukcją znieczulenia; w indukcji znieczulenia; jako składnik o działaniu sedacyjnym w utrzymaniu znieczulenia; w sedacji pacjentów leczonych na OIOM; u dzieci: do wywoływania sedacji płytkiej przed zabiegami diagnostycznymi lub terapeutycznymi i w trakcie takich zabiegów wykonywanych w znieczuleniu miejscowym lub bez znieczulenia miejscowego; w znieczuleniu; w premedykacji przed indukcją znieczulenia; w sedacji pacjentów leczonych na OIOM.DawkowanieDawkowanie standardowe. Midazolam jest silnie działającym lekiem uspokajającym, który wymaga stopniowego zwiększania dawki i powolnego podawania. Bezwzględnie zaleca się stopniowe zwiększanie dawki w celu bezpiecznego uzyskania pożądanego poziomu sedacji, właściwego dla potrzeb klinicznych, stanu fizycznego pacjenta, jego wieku i jednocześnie stosowanego leczenia. U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u osób wyniszczonych lub przewlekle chorych oraz u dzieci i młodzieży dawkę należy ustalać ostrożnie, uwzględniając indywidualne czynniki ryzyka. Płytka sedacja. Dorośli <60 lat. Podanie dożylne: dawka początkowa: 2-2,5 mg; jednorazowa dawka dodatkowa: 1 mg; dawka całkowita: 3,5-7,5 mg. Dorośli ł60 lat/ pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy. Podanie dożylne: dawka początkowa: 0,5-1 mg; jednorazowa dawka dodatkowa: 0,5-1 mg; dawka całkowita: <3,5 mg. Dzieci. Podanie dożylne u pacjentów w wieku od 6 m-cy do 5 lat: dawka początkowa: 0,05-0,1 mg/kg mc.; dawka całkowita: <6 mg. Podanie dożylne u pacjentów 6-12 lat: dawka początkowa: 0,025-0,05 mg/kg mc.; dawka całkowita: <10 mg. Podanie doodbytnicze u pacjentów w wieku >6 m-cy: 0,3-0,5 mg/kg mc. Podanie domięśniowe u pacjentów od 1 roku do 15 lat: 0,05-0,15 mg/kg mc. Premedykacja przed znieczuleniem. Dorośli <60 lat. Podanie dożylne: 1-2 mg w dawkach powtarzanych. Podanie domięśniowe: 0,07-0,1 mg/kg mc. Dorośli ł60 lat/ pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy. Podanie dożylne: dawka początkowa: 0,5 mg. Jeśli konieczne, dawkę można powoli zwiększać. Podanie domięśniowe: 0,025-0,05 mg/kg mc. Dzieci. Podanie doodbytnicze u pacjentów w wieku > 6 m-cy: 0,3-0,5 mg/kg mc. Podanie domięśniowe u pacjentów od 1 roku do 15 lat: 0,08-0,2 mg/kg mc. Indukcja znieczulenia. Dorośli <60 lat. Podanie dożylne: 0,15-0,2 mg/kg mc. (0,3-0,35 mg/kg mc. bez premedykacji). Dorośli ł60 lat/ pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy. Podanie dożylne: 0,05-0,15 mg/kg mc. (0,15-0,3 mg/kg mc. bez premedykacji). Jako składnik o działaniu sedacyjnym w znieczuleniu skojarzonym. Dorośli <60 lat. Podanie dożylne: dawki przerywane wynoszące 0,03-0,1 mg/kg mc. lub wlew ciągły w dawce 0,03-0,1 mg/kg mc./h. Dorośli ł60 lat/ pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy. Podanie dożylne: mniejsze dawki niż dawki zalecane dla dorosłych w wieku <60 lat. Sedacja na oddziale intensywnej opieki medycznej. Dorośli <60 lat. Podanie dożylne: dawka wysycająca: 0,03-0,3 mg/kg mc. zwiększana każdorazowo o 1-2,5 mg, dawka podtrzymująca: 0,03-0,2 mg/kg mc./h. Dorośli ł60 lat/ pacjenci wyniszczeni lub przewlekle chorzy. Podanie dożylne: dawka wysycająca: 0,03-0,3 mg/kg mc. zwiększana każdorazowo o 1-2,5 mg, dawka podtrzymująca: 0,03-0,2 mg/kg mc./h. Dzieci. Podanie dożylne u wcześniaków urodzonych przed 32 tyg. ciąży: 0,03 mg/kg mc./h. Podanie dożylne u noworodków urodzonych po 32 tyg. ciąży oraz u dzieci w wieku do 6 m-cy: 0,06 mg/kg mc./h. Podanie dożylne u pacjentów w wieku >6 m-y: dawka wysycająca: 0,05-0,2 mg/kg mc.; dawka podtrzymująca: 0,06-0,12 mg/kg mc./h. Dawkowanie w sedacji płytkiej. W celu uzyskania sedacji płytkiej przed interwencją diagnostyczną lub chirurgiczną midazolam podawany jest dożylnie. Dawka musi być indywidualnie dobrana. Nie należy podawać jej szybko ani w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus), lecz stopniowo zwiększając dawkę. Początek działania sedacyjnego może wystąpić w różnym czasie po podaniu, zależnie od stanu fizycznego pacjenta i szczegółowych warunków dawkowania (np. szybkości podania, wielkości dawki). Jeśli to konieczne, można podać kolejne dawki leku zależnie od indywidualnych potrzeb. Produkt leczniczy zaczyna działać po upływie około 2 minut od wstrzyknięcia. Maks. działanie uzyskiwane jest w ciągu około 5-10 minut. Dorośli. Midazolam we wstrzyknięciu dożylnym należy podawać powoli, z szybkością około 1 mg na 30 sekund. U dorosłych w wieku poniżej 60 lat dawka początkowa wynosi 2-2,5 mg podawanych na 5 do 10 minut przed rozpoczęciem zabiegu. W razie konieczności można podawać kolejne dawki po 1 mg. Średnia dawka całkowita mieści się w zakresie 3,5-7,5 mg. Dawka całkowita większa niż 5 mg nie jest zwykle konieczna. U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u pacjentów wyniszczonych lub przewlekle chorych dawka początkowa wynosi 0,5-1,0 mg podawanych na 5 do 10 minut przed rozpoczęciem zabiegu. W razie konieczności można podawać kolejne dawki po 0,5 do 1 mg. Ponieważ u tych pacjentów maks. działanie może być osiągane wolniej, dodatkowe dawki midazolamu należy podawać bardzo wolno i z zachowaniem ostrożności. Dawka całkowita większa niż 3,5 mg nie jest zwykle konieczna. Dzieci i młodzież. Podanie dożylne: dawki midazolamu należy zwiększać powoli, aż do uzyskania oczekiwanego skutku klinicznego. Dawkę początkową midazolamu należy podawać przez 2-3 minut. Z oceną pełnego działania sedacyjnego przed rozpoczęciem zabiegu lub podaniem kolejnej dawki należy odczekać dodatkowe 2-5 minut. Jeśli konieczna jest głębsza sedacja, należy zwiększać dawkę o małe wartości, aż do osiągnięcia odpowiedniego poziomu sedacji. Niemowlęta i dzieci w wieku poniżej 5 lat mogą wymagać znacznie większych dawek (w mg/kg mc.) niż dzieci starsze i młodzież. Dzieci w wieku poniżej 6 m-cy: dzieci w wieku poniżej 6 m-cy są szczególnie podatne na obturację dróg oddechowych i hipowentylację. Dlatego nie zaleca się stosowania midazolamu w sedacji płytkiej u dzieci w wieku poniżej 6 m-cy. Pacjenci w wieku od 6 m-cy do 5 lat: dawka początkowa wynosi od 0,05-0,1 mg/kg mc. W celu uzyskania pożądanego działania może być konieczne zastosowanie dawki całkowitej do 0,6 mg/kg mc. Jednak, dawka całkowita nie powinna przekraczać 6 mg. Stosowanie większych dawek może wiązać się z przedłużeniem sedacji i ryzykiem hipowentylacji. Dzieci 6-12 lat: dawka początkowa wynosi od 0,025-0,05 mg/kg mc. Może być konieczne zastosowanie dawki całkowitej do 0,4 mg/kg mc. (maks. do 10 mg). Stosowanie większych dawek może wiązać się z przedłużeniem sedacji i ryzykiem hipowentylacji. Młodzież 12-16 lat: dawkowanie jak u dorosłych. Podanie doodbytnicze: dawka całkowita midazolamu wynosi zazwyczaj 0,3-0,5 mg/kg mc. Podanie doodbytnicze roztworu z ampułki wykonuje się z użyciem plastikowego aplikatora zamocowanego do strzykawki. Jeśli objętość roztworu, który ma zostać podany, jest za mała, można rozcieńczyć go wodą do łącznej objętości 10 ml. Dawkę całkowitą należy podać jednorazowo. Należy unikać powtórnego podania doodbytniczego. Nie zaleca się podawania doodbytniczego u dzieci w wieku poniżej 6 m-cy, gdyż dostępne dane dotyczące tej populacji są ograniczone. Podanie domięśniowe: dawki zazwyczaj od 0,05-0,15 mg/kg mc. Zwykle nie jest konieczne zastosowanie dawki całkowitej większej niż 10,0 mg. Drogę domięśniową należy stosować tylko w wyjątkowych przypadkach. Preferowane jest podanie doodbytnicze, gdyż podanie domięśniowe jest bolesne. U dzieci o mc. mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Wyższe stężenia należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml. Dawkowanie w znieczuleniu premedykacja. Podawanie midazolamu na krótko przed zabiegiem wywołuje sedację (działanie nasenne lub znieczulające i obniżony poziom świadomości) oraz zaburzenia pamięci w okresie przedoperacyjnym. Midazolam może być też podawany w skojarzeniu z lekami o działaniu przeciwcholinergicznym. W tym przypadku midazolam należy podawać dożylnie lub domięśniowo (w postaci głębokiego wstrzyknięcia w duży mięsień, 20-60 minut przed indukcją znieczulenia), przy czym u dzieci preferowaną drogą podawania jest droga doodbytnicza (patrz niżej). Po zastosowaniu premedykacji obowiązkowe jest ścisłe i ciągłe monitorowanie stanu pacjenta, gdyż wrażliwość na lek jest osobniczo zmienna i mogą wystąpić objawy przedawkowania. Dorośli. Zalecana dawka stosowana w sedacji przedoperacyjnej oraz w celu uzyskania niepamięci zdarzeń w okresie przedoperacyjnym u pacjentów z klasy I i II wydolności fizycznej wg ASA i pacjentów w wieku poniżej 60 lat wynosi 1-2 mg dożylnie, powtarzana w razie konieczności, lub 0,07-0,1 mg/kg mc. domięśniowo. Dawkę tę należy zmniejszyć i dopasować indywidualnie, jeśli midazolam podawany jest pacjentom w wieku powyżej 60 lat, pacjentom wyniszczonym lub przewlekle chorym. Zalecana dawka początkowa podawana dożylnie wynosi 0,5 mg i należy ją powoli zwiększać w razie konieczności. Zalecana dawka początkowa podawana domięśniowo wynosi 0,025-0,05 mg/kg mc. W przypadku jednoczesnego podawania leków opioidowych, dawkę midazolamu należy zmniejszyć. Zwykle stosowana dawka wynosi 2-3 mg. Dzieci i młodzież. Noworodki i dzieci w wieku do 6 m-cy: nie zaleca się stosowania produktu leczniczego u dzieci w wieku poniżej 6 m-cy ze względu na ograniczoną liczbę dostępnych danych. Dzieci w wieku powyżej 6 m-cy. Podanie doodbytnicze: dawkę całkowitą midazolamu (zazwyczaj w zakresie 0,3-0,5 mg/kg mc.) należy podać na 15-30 minut przed indukcją znieczulenia. Roztwór zawarty w ampułce podaje się doodbytniczo z użyciem plastikowego aplikatora zamocowanego do strzykawki. Jeśli objętość roztworu, który ma zostać podany, jest za mała, można dodać wodę do łącznej objętości 10 ml. Podanie domięśniowe: ponieważ podanie domięśniowe jest bolesne, ten sposób podawania należy stosować jedynie w wyjątkowych przypadkach. Preferowane jest podanie doodbytnicze. Udowodniony i bezpieczny zakres dawek w podaniu domięśniowym wynosi 0,08-0,2 mg/kg mc. U dzieci w wieku od 1 roku do 15 lat: konieczne jest stosowanie proporcjonalnie większych dawek niż u dorosłych w przeliczeniu na mc. U dzieci o mc. mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Roztwory o większym stężeniu należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml. Indukcja. Dorośli. Jeśli midazolam jest stosowany do indukcji znieczulenia przed podaniem innych środków znieczulających, reakcja pacjentów jest osobniczo zmienna. Dawkę należy stopniowo zwiększać do uzyskania oczekiwanego skutku. Dawkę należy zwiększać zależnie od wieku i stanu klinicznego pacjenta. Jeśli midazolam stosowany jest przed innymi dożylnymi lub wziewnymi środkami do indukcji znieczulenia lub w skojarzeniu z nimi, dawkę początkową każdego z nich należy znacznie zmniejszyć, czasami nawet do 25% zwykle stosowanej dawki początkowej. Oczekiwaną głębokość znieczulenia uzyskuje się stopniowym zwiększaniem dawki. Do dożylnej indukcji znieczulenia midazolam należy podawać powoli, małymi porcjami. Każdą dawkę zwiększoną o nie więcej niż 5 mg należy wstrzykiwać przez 20-30 sekund z dwuminutowymi przerwami między kolejnymi dawkami. U poddawanych premedykacji dorosłych w wieku poniżej 60 lat zazwyczaj dawka dożylna 0,15-0,2 mg/kg mc. jest wystarczająca. U niepoddawanych premedykacji dorosłych w wieku poniżej 60 lat mogą być stosowane większe dawki (0,3-0,35 mg/kg mc. dożylnie). Jeśli wymagana jest pełna indukcja, dodatkowe dawki mogą stanowić około 25% początkowej dawki pacjenta. Indukcję można również przeprowadzić za pomocą znieczulenia wziewnego. W przypadkach opornych na indukcję można zastosować całkowitą dawkę do 0,6 mg/ kg mc., ale takie duże dawki mogą spowodować wydłużenie procesu wybudzania. U poddawanych premedykacji dorosłych w wieku powyżej 60 lat, wyniszczonych lub przewlekle chorych dawkę należy znacznie zmniejszyć, np. do dawki 0,05-0,15 mg/kg mc. podawanej dożylnie przez 20-30 sekund, z odczekaniem 2 minut na działanie. U niepoddawanych premedykacji dorosłych w wieku powyżej 60 lat zwykle konieczne jest zastosowanie większej dawki midazolamu do wywołania indukcji znieczulenia: zalecana dawka początkowa wynosi od 0,15 do 0,3 mg/kg mc. U niepoddanych premedykacji wyniszczonych pacjentów lub pacjentów z ciężkimi chorobami układowymi zwykle podawana jest mniejsza dawka midazolamu do osiągnięcia indukcji znieczulenia. Dawka początkowa wynosząca od 0,15-0,25 mg/kg mc. jest zwykle wystarczająca. Składnik o działaniu sedacyjnym w znieczuleniu skojarzonym. Dorośli. Midazolam można stosować jako składnik o działaniu sedacyjnym w znieczuleniu skojarzonym albo w postaci niewielkich dawek dożylnych (0,03-0,1 mg/kg mc.), albo w postaci ciągłej infuzji (0,03-0,1 mg/kg mc./h), z reguły w skojarzeniu z lekami przeciwbólowymi. Dawka i odstęp między dawkami zależy od indywidualnej reakcji pacjenta. U dorosłych w wieku powyżej 60 lat, u pacjentów wyniszczonych lub przewlekle chorych konieczne będzie zastosowanie mniejszych dawek podtrzymujących. Sedacja na oddziale intesywnej opieki medycznej. Oczekiwany poziom sedacji osiąga się stopniowo zwiększając dawkę midazolamu, a następnie albo ciągłą infuzję, albo powtarzany bolus. Midazolam jest podawany zależnie od potrzeb klinicznych, stanu pacjenta, wieku oraz jednocześnie stosowanego leczenia. Dorośli. Dożylna dawka wysycająca: 0,03-0,3 mg/kg mc. podawana powoli w dawkach podzielonych. Każdą dawkę 1-2,5 mg należy podawać przez 20-30 sekund z dwuminutową przerwą przed podaniem następnej dawki. U pacjentów z hipowolemią, skurczem naczyń lub hipotermią dawkę wysycającą należy zmniejszyć lub pominąć. Jeśli midazolam podawany jest razem z silnie działającymi lekami przeciwbólowymi, leki te należy podać jako pierwsze. Umożliwia to bezpieczne nakładanie się uspokajającego działania midazolamu, na sedację wywołaną przez leki przeciwbólowe. Podtrzymująca dawka dożylna: począwszy 0,03-0,2 mg/kg mc./h. U pacjentów z hipowolemią, skurczem naczyń lub hipotermią dawkę podtrzymującą należy zmniejszyć. Poziom sedacji należy oceniać regularnie. Podczas długotrwałej sedacji może rozwinąć się tolerancja wymagająca zwiększenia dawki. Dzieci i młodzież. Noworodki i dzieci w wieku do 6 m-cy: midazolam należy podawać w ciągłej infuzji dożylnej. Dawka początkowa u wcześniaków urodzonych przed 32 tyg. ciąży wynosi: 0,03 mg/kg mc./h (0,5 mg/kg mc./min), a u noworodków urodzonych po 32 tyg. ciąży i dzieci do 6 m-ca życia wynosi: 0,06 mg/kg mc./h (1 mg/kg mc./min). U wcześniaków, noworodków i dzieci do 6 m-ca życia nie zaleca się stosowania dożylnych dawek nasycających; zamiast tego infuzję można podawać szybciej przez pierwsze kilka godz. w celu uzyskania terapeutycznego stężenia leku w osoczu. Szybkość infuzji należy uważnie i często kontrolować, zwłaszcza po pierwszych 24 h, w celu podawania możliwie najmniejszej skutecznej dawki i zmniejszenia ryzyka kumulacji leku w organizmie. Konieczne jest uważne monitorowanie częstości oddechów i wysycenia hemoglobiny tlenem. Dzieci w wieku powyżej 6 m-cy: zaintubowanym i wentylowanym mechanicznie dzieciom należy powoli podawać dożylną dawkę wysycającą 0,05-0,2 mg/kg mc. przez 2-3 minut, w celu uzyskania pożądanego efektu klinicznego. Midazolamu nie należy podawać w postaci szybkiego wstrzyknięcia dożylnego. Po podaniu dawki wysycającej, midazolam należy podawać w ciągłej infuzji w dawce 0,06-0,12 mg/kg mc./h (1-2 mg/kg mc./min). W razie konieczności szybkość infuzji można zwiększać lub zmniejszać (zazwyczaj o 25% szybkości początkowej lub kolejnej), bądź podać dodatkowe dawki dożylne midazolamu w celu utrzymania lub zwiększenia oczekiwanego działania. Jeśli infuzja midazolamu jest rozpoczynana u hemodynamicznie niewydolnych pacjentów zwykle stosowaną dawkę wysycającą należy stopniowo zwiększać w niewielkich dawkach, a pacjenta monitorować na wypadek wystąpienia objawów destabilizacji hemodynamicznej (np. niedociśnienia tętniczego). Pacjenci ci są również bardziej podatni na wywołaną przez midazolam depresję oddechową i wymagają uważnego monitorowania częstości oddechów oraz stopnia wysycenia hemoglobiny tlenem. U wcześniaków, noworodków i dzieci o mc. mniejszej niż 15 kg nie zaleca się stosowania roztworów midazolamu o stężeniu większym niż 1 mg/ml. Roztwory o większym stężeniu należy rozcieńczyć do stężenia 1 mg/ml. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami nerek (ClCr <30 ml/min) podaniu midazolamu może towarzyszyć bardziej wyraźna i długotrwała sedacja, w tym prawdopodobnie klinicznie istotna depresja oddechowa i sercowo-naczyniowa. Midazolam należy zatem ostrożnie dawkować w tej grupie pacjentów oraz stopniowo dostosowywać dawkę w celu uzyskania pożądanego efektu. U pacjentów z niewydolnością nerek (ClCr <10 ml/min) farmakokinetyka niezwiązanego midazolamu po jednorazowym podaniu dożylnym jest podobna do farmakokinetyki u zdrowych ochotników. Jednak po długotrwałej infuzji u pacjentów przebywających na OIOM, średni czas działania sedacyjnego u chorych z zaburzeniami czynności nerek był znacznie dłuższy, najprawdopodobniej na skutek kumulacji glukuronidu 1˘-hydroksymidazolamu. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Zaburzenia czynności wątroby zmniejszają klirens podanego dożylnie midazolamu i wydłużają T0,5 w końcowej fazie eliminacji. Dlatego możliwe jest nasilenie i wydłużenie klinicznych skutków działania leku. Wymaganą dawkę midazolamu można zmniejszyć i odpowiednio monitorować parametry życiowe pacjenta. Dzieci i młodzież. Patrz wyżej oraz patrz ChPL.UwagiProdukt leczniczy do podawania dożylnego, domięśniowego i doodbytniczego. Sposób rozcieńczania produktu leczniczego przed podaniem, patrz ChPL.PrzeciwwskazaniaNadwrażliwość na midazolam, benzodiazepiny lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Sedacja płytka u pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową lub ostrą depresją oddechową.Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożnościMidazolam powinien być podawany wyłącznie przez doświadczonych lekarzy w placówce wyposażonej w sprzęt do monitorowania i wspomagania układu oddechowego i krążenia lub przez osoby przeszkolone w rozpoznawaniu i leczeniu zdarzeń niepożądanych, w tym w prowadzeniu resuscytacji oddechowo-krążeniowej. Opisywano ciężkie działania niepożądane dotyczące układu krążenia i oddechowego, w tym depresję oddechową, bezdech, zatrzymanie oddechu i/lub krążenia. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego typu incydentów zagrażających życiu jest większe w razie zbyt szybkiego wstrzyknięcia lub stosowania dużych dawek. Nie zaleca się stosowania benzodiazepin w leczeniu podstawowym zaburzeń psychotycznych. Konieczna jest szczególna ostrożność podczas stosowania sedacji płytkiej u pacjentów z zaburzeniami czynności układu oddechowego. Niemowlęta poniżej 6 m-ca życia są szczególnie podatne na obturację dróg oddechowych i hipowentylację. W związku z tym niezwykle istotne jest zwiększanie dawki małymi porcjami do osiągnięcia odpowiedniego działania klinicznego oraz uważne monitorowanie częstości oddechów i stopnia wysycenia hemoglobiny tlenem. Po podaniu midazolamu w ramach premedykacji obowiązkowe jest odpowiednie monitorowanie stanu pacjenta, gdyż wrażliwość na lek jest osobniczo zmienna i mogą pojawić się objawy przedawkowania. Należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania midazolamu pacjentom z grup dużego ryzyka: dorosłych w wieku powyżej 60 lat; pacjentów przewlekle chorych lub wyniszczonych, np.: pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową, pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby (u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby benzodiazepiny mogą wywoływać lub nasilać encefalopatię), pacjentów z zaburzeniami czynności serca, dzieci i młodzieży, szczególnie u tych niestabilnych krążeniowo. Pacjenci należący do grup wysokiego ryzyka wymagają stosowania mniejszych dawek i powinni być w nieustannie monitorowani w celu wykrycia wczesnych objawów zaburzenia czynności życiowych. Tak jak w przypadku wszystkich substancji o potencjalnym działaniu depresyjnym na OUN i/lub zwiotczającym mięśnie szkieletowe, należy zachować szczególną ostrożność podczas podawania midazolamu chorym z miastenią. Tolerancja: opisywano zmniejszenie skuteczności midazolamu, gdy stosowany był do długotrwałej sedacji w warunkach oddziału intensywnej opieki medycznej. Uzależnienie: należy pamiętać, że midazolam stosowany do długotrwałej sedacji u pacjentów przebywających na oddziale intensywnej opieki medycznej, może spowodować rozwój uzależnienia fizycznego. Ryzyko rozwoju uzależnienia zwiększa się wraz z dawką i trwaniem leczenia; jest również większe u pacjentów nadużywających alkohol i/lub leki w wywiadzie. Objawy odstawienia: podczas długotrwałego stosowania midazolamu u pacjentów przebywających na oddziale intensywnej opieki medycznej może rozwinąć się uzależnienie fizyczne. Z tego powodu nagłe przerwanie leczenia prowadzi do wystąpienia objawów odstawienia. Mogą wystąpić następujące objawy: ból głowy, biegunka, bóle mięśni, objawy lękowe, napięcie, niepokój psychoruchowy, dezorientacja, drażliwość, zaburzenia snu, zmiany nastroju, omamy i drgawki. W ciężkich przypadkach mogą wystąpić następujące objawy: depersonalizacja, drętwienie i mrowienie kończyn, nadwrażliwość na światło, hałas i kontakt fizyczny. Ponieważ ryzyko wystąpienia objawów odstawienia jest większe w przypadku nagłego przerwania leczenia, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Po podaniu dawek terapeutycznych może wystąpić amnezja następcza, przy czym ryzyko wzrasta przy większych dawkach (w niektórych sytuacjach działanie to jest bardzo pożądane, głównie przed lub w trakcie zabiegów chirurgicznych i procedur diagnostycznych), której czas utrzymywania się jest wprost proporcjonalny do podanej dawki. Przedłużająca się niepamięć może stanowić problem w przypadku pacjentów ambulatoryjnych, których wypisuje się zaraz po zabiegu. Po pozajelitowym podaniu midazolamu, pacjent powinien być wypuszczony ze szpitala lub wysłany do pokoju konsultacyjnego wyłącznie w towarzystwie opiekuna. Istnieją doniesienia o reakcjach paradoksalnych po podaniu midazolamu, takich jak niepokój, pobudzenie psychoruchowe, drażliwość, ruchy mimowolne (w tym drgawki toniczno-kloniczne i drżenie mięśniowe), hiperaktywność, wrogość, urojenia, złość, agresja, lęk, koszmary senne, omamy, psychozy, niewłaściwe zachowanie i inne niekorzystne efekty behawioralne, napadowe pobudzenie i akty przemocy. Reakcje te mogą występować po dużych dawkach i/lub w przypadku szybkiego wstrzyknięcia leku. Takie reakcje są bardziej rozpowszechnione wśród dzieci i osób w podeszłym wieku. W razie ich wystąpienia należy rozważyć przerwanie stosowania produktu leczniczego. Zmieniona eliminacja midazolamu może być spowodowana przez związki hamujące lub indukujące izoenzym CYP3A4, dlatego może być konieczne odpowiednie dostosowanie dawki midazolamu. Eliminacja midazolamu może być też opóźniona u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, zmniejszoną pojemnością minutową serca oraz u noworodków. Midazolam do podawania pozajelitowego należy stosować z wielką ostrożnością u pacjentów z zespołem bezdechu sennego i regularnie kontrolować ich stan. Ze względu na zwiększone ryzyko bezdechu zaleca się szczególną ostrożność podczas sedacji niezaintubowanych wcześniaków i noworodków urodzonych przedwcześnie już bez cech wcześniactwa. Konieczne jest uważne monitorowanie częstości oddechów i stopnia wysycenia hemoglobiny tlenem. Noworodki charakteryzują się niedojrzałą i/lub zmniejszoną czynnością narządów i są bardziej wrażliwe na zbyt silne i/lub przedłużające się oddziaływanie midazolamu na drogi oddechowe. U niestabilnych krążeniowo dzieci obserwowano zdarzenia niepożądane dotyczące układu krążenia; w związku z czym powinno się unikać szybkiego podawania dożylnego u tych pacjentów. Dzieci w wieku poniżej 6 m-cy: u tych pacjentów, midazolam jest wskazany do sedacji wyłącznie w warunkach oddziału intensywnej opieki medycznej. Dzieci w wieku poniżej 6 m-cy są szczególnie podatne na obturację dróg oddechowych i hipowentylację. Dlatego wymagane jest zwiększanie dawki o małe porcje, aż do osiągnięcia odpowiedniego działania klinicznego oraz uważne monitorowanie częstości oddechów i wysycenia hemoglobiny tlenem. Należy unikać jednoczesnego stosowania midazolamu z alkoholem i/lub substancjami wpływającymi depresyjnie na OUN. Jednoczesne stosowanie może nasilać kliniczne efekty działania midazolamu, powodując nasiloną sedację, która może prowadzić do śpiączki lub zgonu, lub klinicznie istotną depresję oddechową. Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego i opioidów może powodować sedację, depresję oddechową, śpiączkę i śmierć. Z uwagi na te zagrożenia, jednoczesne przepisywanie leków uspokajających, takich jak benzodiazepiny lub leki pokrewne, takie jak produkt leczniczy z opioidami, powinno być zarezerwowane dla pacjentów, u których nie są możliwe alternatywne opcje leczenia. W przypadku podjęcia decyzji o przepisaniu produktu leczniczego jednocześnie z opioidami, należy zastosować najmniejszą skuteczną dawkę, a czas trwania leczenia powinien być możliwie najkrótszy (patrz także ogólne zalecenia dotyczące dawkowania). Pacjentów należy uważnie obserwować w celu wykrycia przedmiotowych i podmiotowych objawów depresji oddechowej i sedacji. W związku z tym zdecydowanie zaleca się poinformowanie pacjentów i ich opiekunów (w stosownych przypadkach), aby byli świadomi tych objawów. Należy unikać stosowania midazolamu, tak jak innych benzodiazepin, u pacjentów z dodatnim wywiadem w kierunku nadużywania alkoholu lub leków. Kryteria wypisania pacjenta do domu: po otrzymaniu midazolamu, pacjent może opuścić szpital lub być wysłany do pokoju konsultacyjnego dopiero wtedy, gdy tak zadecyduje lekarz prowadzący i tylko w towarzystwie opiekuna. Pacjent nie powinien pozostawać bez opieki po wypisaniu ze szpitala. Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na 1 ml, to znaczy, że produkt leczniczy uznaje się za „wolny od sodu”. Midazolam wywiera znaczny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Sedacja, niepamięć, zaburzenia uwagi i zaburzenia czynności mięśni mogą niekorzystnie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Przed otrzymaniem midazolamu, pacjenta należy przestrzec, aby nie prowadził pojazdów ani nie obsługiwał maszyn, do czasu ustąpienia objawów działania leku. Decyzję o tym, kiedy czynności te można ponownie podjąć, powinien podjąć lekarz. Zaleca się, aby po wypisie pacjentowi w drodze do domu towarzyszyła druga osoba. Niedostateczna ilość snu lub spożywanie alkoholu zwiększa prawdopodobieństwo osłabienia, czujności i uwagi.InterakcjeInterakcje farmakokinetyczne. Midazolam metabolizowany jest przez CYP3A4 i CYP3A5. Substancje hamujące lub indukujące CYP3A mogą zwiększać lub zmniejszać stężenie leku w osoczu, a w konsekwencji działanie midazolamu, co wymaga odpowiedniego dostosowania jego dawki. Interakcje farmakokinetyczne midazolamu z substancjami hamującymi lub indukującymi CYP3A4 są silniej wyrażone po podaniu doustnym niż po podaniu dożylnym, zwłaszcza że CYP3A4 występuje też w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Właśnie dlatego, po podaniu doustnym zmienia się zarówno klirens, jak i biodostępność, z kolei po podaniu pozajelitowym zmienia się jedynie klirens ogólnoustrojowy. Po jednorazowym podaniu dożylnym midazolamu wpływ na maksymalne działanie kliniczne uwarunkowane hamowaniem CYP3A4 będzie niewielki, podczas gdy czas działania leku może być wydłużony. Jednak po długotrwałym podawaniu midazolamu, zarówno siła działania jak i czas działania będą nasilone w wyniku zahamowania aktywności CYP3A4. Nie są dostępne badania wpływu modulacji CYP3A4 na farmakokinetykę midazolamu po podaniu doodbytniczym i domięśniowym. Oczekuje się, że interakcje te będą słabiej wyrażone po podaniu doodbytniczym niż doustnym, ponieważ następuje ominięcie przewodu pokarmowego, natomiast po podaniu domięśniowym wynik modulacji CYP3A4 nie powinien znacząco się różnić od obserwowanego po podaniu dożylnym. Dlatego zaleca się uważne monitorowanie skutków klinicznych i parametrów życiowych w trakcie stosowania midazolamu, biorąc pod uwagę, że po jednoczesnym zastosowaniu inhibitora CYP3A4, nawet jednorazowym, mogą one być silniej wyrażone i utrzymywać się dłużej. Podawanie w infuzji midazolamu w dużych dawkach lub przez dłuższy czas pacjentom otrzymującym silnie działające inhibitory CYP3A4 (np. podczas intensywnej terapii) może prowadzić do długotrwałego działania nasennego, przedłużenia okresu wybudzania i depresji oddechowej, dlatego może być konieczne dostosowanie dawki. Działanie midazolamu może być słabsze i trwać krócej w przypadku jednoczesnego podawania z induktorem CYP3A i może być wymagana wyższa dawka. W przypadku pobudzenia aktywności CYP3A4 należy wziąć pod uwagę, że indukcja wymaga kilku dni do uzyskania maksymalnego działania i również kilku dni do ustąpienia. W przeciwieństwie do kilkudniowego podawania leku indukującego CYP3A4, po leczeniu krótkotrwałym można oczekiwać słabiej wyrażonych interakcji z midazolamem. Jednak w przypadku silnie działających leków indukujących nie można wykluczyć znaczącej indukcji nawet po krótkotrwałym stosowaniu. Midazolam nie zmienia farmakokinetyki innych leków. Leki hamujące CYP3A. Azolowe leki przeciwgrzybicze: ketokonazol zwiększa stężenie w osoczu podanego dożylnie midazolamu 5-krotnie, a okres półtrwania w końcowej fazie eliminacji około 3-krotnie. Jeśli stosowany pozajelitowo midazolam podawany jest z ketokonazolem, który jest silnym inhibitorem CYP3A, powinno się to odbywać na oddziale intensywnej opieki medycznej lub na podobnym oddziale, gdzie możliwe jest ścisłe monitorowanie kliniczne i zastosowanie odpowiedniego leczenia w razie wystąpienia depresji oddechowej i (lub) przedłużającej się sedacji. Należy rozważyć podawanie fluktuacyjne i modyfikację dawkowania, szczególnie jeśli podawana jest więcej niż jedna dawka dożylna midazolamu. To samo zalecenie może dotyczyć też innych azolowych leków przeciwgrzybiczych (patrz niżej), gdyż donoszono o zwiększonym, choć nie aż tak nasilonym, efekcie sedacyjnym midazolamu stosowanego dożylnie; worykonazol zwiększa stężenie w osoczu podanego dożylnie midazolamu 3-4-krotnie, a T0,5 w końcowej fazie eliminacji około 3-krotnie; flukonazol i itrakonazol zwiększają 2-3 razy stężenie w osoczu podawanego dożylnie midazolamu, czemu towarzyszy wydłużenie T0,5 w końcowej fazie eliminacji o 2,4 razy w przypadku itrakonazolu i 1,5 raza w przypadku flukonazolu; pozakonazol zwiększa stężenie w osoczu midazolamu podawanego dożylnie około 2-krotnie. Należy pamiętać, że po doustnym podaniu ekspozycja na midazolam będzie dużo wyższa niż ekspozycja na wymienione wyżej leki, szczególnie w przypadku połączeń z ketokonazolem, itrakonazolem i worykonazolem. Midazolam w ampułkach nie jest przeznaczony do stosowania doustnego. Antybiotyki makrolidowe: erytromycyna zwiększa stężenie w osoczu podanego dożylnie midazolamu 1,6-2 razy, czemu towarzyszy wydłużenie T0,5 midazolamu w końcowej fazie eliminacji o 1,5-1,8 razy; klarytromycyna zwiększa stężenie w osoczu podanego dożylnie midazolamu maksymalnie 2,5 raza i wydłuża jego T0,5 w końcowej fazie eliminacji o 1,5-2 razy. Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: telitromycyna zwiększa 6-krotnie stężenie w osoczu midazolamu podanego doustnie; roksytromycyna: choć nie ma informacji dotyczących stosowania roksytromycyny z podawanym dożylnie midazolamem, niewielki wpływ na T0,5 w końcowej fazie eliminacji midazolamu podawanego w postaci tabl. doust. (wydłużenie o około 30%) wskazuje, że wpływ roksytromycyny na farmakokinetykę midazolamu podawanego dożylnie może być niewielki. Dożylne leki znieczulające: dożylnie podawany propofol zmienia dyspozycję dożylnie podawanego midazolamu (1,6-krotne zwiększenie wartości AUC i T0,5). Inhibitory proteazy HIV: sakwinawir i inne inhibitory proteazy HIV (ludzkiego wirusa niedoboru odporności): Jednoczesne stosowanie inhibitorów proteazy może powodować znaczny wzrost stężenia midazolamu. Jednoczesne stosowanie lopinawiru z dodatkiem rytonawiru zwiększa stężenie midazolamu podanego dożylnie w osoczu o 5,4 razy, czemu towarzyszy podobne wydłużenie T0,5 w końcowej fazie eliminacji. Jeśli midazolam podawany pozajelitowo jest jednocześnie stosowany z inhibitorami proteazy HIV, leczenie powinno się odbywać w sposób opisany wyżej dla azolowych leków przeciwgrzybiczych, ketokonazolu; inhibitory proteazy stosowane w zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV): boceprewir i telaprewir zmniejszają klirens midazolamu. Powoduje to 3,4-krotne zwiększenie wartości AUC po podaniu dożylnym midazolamu i 4-krotnie wydłuża jego T0,5. Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: biorąc pod uwagę dane dotyczące innych inhibitorów CYP3A4 należy się spodziewać znacznie wyższych stężeń midazolamu w osoczu w przypadku podawania go drogą doustną. Dlatego nie należy razem stosować inhibitorów proteazy i doustnych postaci midazolamu. Antagoniści wapnia: diltiazem: pojedyncza dawka diltiazemu podana pacjentom po zabiegu pomostowania tętnic wieńcowych zwiększała stężenie w osoczu midazolamu podawanego dożylnie o około 25% i wydłużała T0,5 w końcowej fazie eliminacji o 43%. Działanie to było słabsze niż 4-ktrotne zwiększenie obserwowane po doustnym podaniu midazolamu. Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: werapamil powoduje wzrost stężenia w osoczu midazolamu podawanego doustnie 3-krotnie. Werapamil powoduje wydłużenie T0,5 w fazie eliminacji o 41%. Inne leki/preparaty ziołowe: jednoczesne przyjmowanie atorwastatyny powoduje wzrost stężenia w osoczu midazolamu podawanego dożylnie 1,4-krotnie w porównaniu z grupą kontrolną; fentanyl podawany dożylnie jest słabym inhibitorem eliminacji midazolamu: w obecności fentanylu wartość AUC i T0,5 midazolamu podanego dożylnie zwiększał się 1,5-krotnie. Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: nefazodon zwiększa stężenie w osoczu midazolamu podawanego doustnie 4,6-krotnie i wydłuża T0,5 w końcowej fazie eliminacji 1,6-krotnie; wykazano, że inhibitory kinazy tyrozynowej są silnymi inhibitorami CYP3A in vitro (imatynib, lapatynib) lub in vivo (idelalizyb). Po jednoczesnym podaniu idelalizybu doustna ekspozycja na amidazolam zwiększyła się średnio 5,4-krotnie); antagoniści receptora NK1 (aprepitant, netupitant, casoprepitant) w zależności od dawki zwiększali stężenie midazolamu w osoczu do około 2,5-3,5-krotnie i zwiększali końcowy T0,5 około 1,5-2-krotnie; w przypadku szeregu leków lub leków ziołowych zaobserwowano słabą interakcję z eliminacją midazolamu przy jednoczesnych zmianach jego ekspozycji (<2-krotna zmiana AUC) (ewerolimus, cyklosporyna, symeprewir, propiweryna). Oczekuje się, że te słabe interakcje ulegną dalszemu osłabieniu po podaniu dożylnym. Leki indukujące CYP3A: ryfampicyna zmniejsza stężenie w osoczu midazolamu podawanego dożylnie o 60% po podaniu jej w dawce 600 mg/dobę przez 7 dni. T0,5 w końcowej fazie eliminacji skraca z kolei o około 50-60%; tikagrelor jest słabym induktorem CYP3A, ale tylko w niewielkim stopniu wpływa na ekspozycję na dożylnie podawany midazolam (-12%) i na 4-hydroksymidazolam (-23%). Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: ryfampicyna powoduje spadek stężenia w osoczu midazolamu podawanego doustnie o 96% u zdrowych osobników i prawie całkowicie znosi jego działania psychomotoryczne; karbamazepina/fenytoina: stosowanie karbamazepiny lub fenytoiny w dawkach wielokrotnych zmniejsza stężenie w osoczu midazolamu podawanego doustnie nawet o 90% i skraca T0,5 w końcowej fazie eliminacji o 60%; bardzo silna indukcja CYP3A4 obserwowana po podaniu mitotanu lub enzalutamidu powodowała u pacjentów z chorobą nowotworową znaczne i długotrwałe zmniejszenie stężenia midazolamu. Wartość AUC podanego doustnie midazolamu zmniejszyła się, odpowiednio do 5% i 14% zwykłych wartości; klobazam i efawirenz są słabymi induktorami metabolizmu midazolamu i zmniejszają jego AUC o około 30 %. Stwierdza się 4-5-krotne zwiększenie stosunku stężenia czynnego metabolitu (1'-hydroksymidazolamu) do stężenia związku macierzystego, ale znaczenie kliniczne tego działania nie jest znane; wermurafenib moduluje aktywność izoenzymów CYP i w niewielkim stopniu indukuje CYP3A4: wielokrotnie podawany powodował zmniejszenie ekspozycji na midazolam średnio o 39% (u niektórych osób do 80%). Produkty ziołowe i żywność: ziele dziurawca powoduje spadek stężenia w osoczu midazolamu o około 20-40%, czemu towarzyszy skrócenie T0,5 w końcowej fazie eliminacji o około 15-17%. Działanie indukujące CYP3A4 zależy od użytego wyciągu z ziela dziurawca. Dodatkowe informacje dotyczące midazolamu stosowanego doustnie: kwercetyna (również zawarta w miłorzębie japońskim, gingko biloba) oraz żeń-szeń (Panax ginseng) mają słabe działanie pobudzające aktywność enzymów i zmniejszają średnio o około 20-30% ekspozycję na midazolam podawany doustnie. Wypieranie z miejsc wiązania z białkami: kwas walproinowy: nie można wykluczyć zwiększenia stężenia wolnego midazolamu w wyniku wyparcia go przez kwas walproinowy z miejsc wiązania z białkami. Znaczenie kliniczne takiej interakcji nie jest znane. Interakcje farmakodynamiczne: jednoczesne stosowanie midazolamu z innymi lekami uspokajającymi/nasennymi i lekami wywołującymi depresję OUN (włącznie z alkoholem), z dużym prawdopodobieństwem prowadzi do wzmożonego efektu sedacyjnego i depresji krążeniowo-oddechowej. Obejmuje to takie leki jak pochodne opiatów (stosowane jako leki przeciwbólowe, przeciwkaszlowe lub w leczeniu substytucyjnym), leki przeciwpsychotyczne, inne benzodiazepiny stosowane jako leki przeciwlękowe lub nasenne, barbiturany, propofol, ketamina, etomidat, leki przeciwdepresyjne o działaniu uspokajającym, antagoniści receptora histaminowego H1 i leki hipotensyjne o działaniu ośrodkowym. Opioidy: jednoczesne stosowanie leków uspokajających, takich jak benzodiazepiny lub pokrewne leki, takie jak produkt leczniczy z opioidami, zwiększa ryzyko sedacji, depresji oddechowej, śpiączki i śmierci z powodu addytywnego działania depresyjnego na OUN. Dawkowanie i czas jednoczesnego stosowania powinny być ograniczone. Alkohol może znacznie nasilać działanie sedacyjne midazolamu. W razie podawania midazolamu należy wystrzegać się spożywania alkoholu. Midazolam zmniejsza minimalne stężenie pęcherzykowe (MAC) wziewnych środków znieczulających.Ciąża i laktacjaDane dotyczące midazolamu są niewystarczające do dokonania oceny bezpieczeństwa jego stosowania podczas ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazują działania teratogennego, ale działanie fetotoksyczne było obserwowane po użyciu innych benzodiazepin. Nie ma danych dotyczących stosowania produktu w pierwszym i drugim trymestrze ciąży. Sugeruje się zwiększone ryzyko wrodzonych wad rozwojowych związane ze stosowaniem benzodiazepin w pierwszym trymestrze ciąży. Podawanie dużych dawek midazolamu w ostatnim trymestrze ciąży, podczas porodu lub jako środek indukujący znieczulenie do cięcia cesarskiego prowadzi do działań niepożądanych u matki lub płodu (ryzyko zachłyśnięcia u matki, zaburzenia rytmu serca u płodu, hipotonia, osłabienie odruchu ssania, hipotermia i depresja oddechowa u noworodka). Ponadto noworodki urodzone przez matki, które otrzymywały przewlekle benzodiazepiny pod koniec ciąży mogą wykazywać objawy uzależnienia fizycznego lub być narażone na rozwój objawów odstawienia w okresie poporodowym. Midazolam może być w związku z tym stosowany wyłącznie w przypadku wyraźnej konieczności, jednak preferuje się unikanie jego stosowania do cięcia cesarskiego. W razie stosowania midazolamu w zabiegach chirurgicznych wykonywanych bezpośrednio przed terminem rozwiązania powinno się uwzględniać zagrożenia dla noworodka. Midazolam w niewielkich ilościach przenika do mleka kobiecego. Kobietom karmiącym piersią należy zalecić przerwanie karmienia piersią na 24 h po otrzymaniu midazolamu.Działania niepożądaneZaburzenia układu immunologicznego: (nieznana) nadwrażliwość, obrzęk naczynioruchowy, wstrząs anafilaktyczny. Zaburzenia psychiczne: (nieznana) stan splątania, dezorientacja, zaburzenia emocjonalne i nastroju, zmiany libido, reakcje paradoksalne włączając w to niepokój, pobudzenie, drażliwość, nerwowość, wrogość, złość, agresję, objawy lękowe, koszmary senne, niezwykłe sny, omamy, psychozy, niewłaściwe zachowanie i inne niekorzystne efekty behawioralne, napadowe pobudzenie, uzależnienie fizyczne od leku oraz zespół odstawienia, nadużywanie. Zaburzenia układu nerwowego: (nieznana) ruchy mimowolne (w tym drgawki toniczno-kloniczne i drżenie mięśniowe), hiperaktywność, sedacja (przedłużająca się i pooperacyjna), obniżony poziom czuwania, senność, ból głowy, zawroty głowy, niezborność, niepamięć następcza, których czas utrzymywania się jest wprost proporcjonalny do podanej dawki, u wcześniaków i noworodków urodzonych o czasie obserwowano drgawki, drgawki związane z odstawieniem leku. Zaburzenia serca: (nieznana) zatrzymanie akcji serca, bradykardia. Zaburzenia naczyniowe: (nieznana) niedociśnienie, rozszerzenie naczyń, zakrzepowe zapalenie żył, zakrzepica. Zaburzenia układu oddechowego: (nieznana) depresja oddechowa, bezdech, zatrzymanie oddychania, duszność, skurcz krtani, czkawka. Zaburzenia żołądka i jelit: (nieznana) nudności, wymioty, zaparcia, suchość w jamie ustnej. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (nieznana) wysypka, pokrzywka, świąd. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (nieznana) zmęczenie, rumień w miejscu wstrzyknięcia, ból w miejscu wstrzyknięcia. Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach: (nieznana) upadki, złamania. Uwarunkowania społeczne: (nieznana) akty przemocy. Szczegóły dotyczące działań niepożądanych, patrz ChPL. Zaburzenia czynności nerek: istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Uzależnienie: midazolam może powodować rozwój uzależnienia fizycznego, nawet jeśli stosowany jest w dawkach terapeutycznych. Przerwanie (zwłaszcza nagłe przerwanie) leczenia po długotrwałym podawaniu dożylnym może wywołać objawy odstawienia, w tym drgawki z odstawienia. Zgłaszano przypadki nadużywania leku. Opisywano poważne zdarzenia niepożądane dotyczące układu krążenia i oddechowego. Zagrażające życiu incydenty z większym prawdopodobieństwem występują u dorosłych w wieku powyżej 60 lat oraz osób z niewydolnością oddechową lub upośledzoną czynnością mięśnia sercowego, zwłaszcza jeśli produkt wstrzykiwany jest zbyt szybko lub w zbyt dużej dawce.PrzedawkowanieObjawy: midazolam często powoduje senność, niezborność, dyzartrię i oczopląs. Przedawkowanie samego midazolamu rzadko zagraża życiu, jednak może prowadzić do arefleksji ( braku odruchów), bezdechu, niedociśnienia tętniczego, depresji krążeniowo-oddechowej, a w rzadkich przypadkach do śpiączki. Śpiączka zwykle trwa kilka godzin, lecz może się przedłużać i występować cyklicznie, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku. Depresyjne działanie benzodiazepin na ośrodek oddechowy jest silniejsze u osób z chorobami układu oddechowego. Benzodiazepiny nasilają działanie innych substancji wywołujących depresję ośrodkowego układu oddechowego, w tym alkoholu. Leczenie: należy monitorować parametry życiowe pacjenta i wdrażać postępowanie wspomagające zależnie od stanu klinicznego pacjenta. Szczególnie pacjenci mogą wymagać objawowego leczenia zaburzeń oddechowo-krążeniowych lub zaburzeń ze strony ośrodkowego układu nerwowego. W przypadku podania doustnego, należy zapobiegać dalszemu wchłanianiu np. stosując węgiel aktywowany w ciągu 1-2 godz. od przyjęcia leku. Jeśli stosuje się węgiel aktywowany u pacjentów z sennością należy obowiązkowo zabezpieczyć drogi oddechowe. W przypadku zatrucia mieszanego można rozważyć płukanie żołądka, choć procedura ta nie jest uważana za rutynową. W razie ciężkiej depresji OUN należy rozważyć podanie flumazenilu, antagonisty benzodiazepin. Należy go podawać tylko w ściśle kontrolowanych warunkach. Ma on krótki T0,5 (około godz.), dlatego pacjenci po przyjęciu flumazenilu wymagają monitorowania po ustąpieniu jego działania. Flumazenil należy stosować szczególnie ostrożnie w obecności leków obniżających próg drgawkowy (np. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne). Szczegółowe informacje na temat prawidłowego stosowania flumazenilu znajdują się w drukach informacyjnych tego produktu leczniczego.DziałanieMidazolam to pochodna imidazobenzodiazepiny. Postać wolna leku jest substancją lipofilną, słabo rozpuszczalną w wodzie. Zasadowy azot w pozycji 2 pierścienia imidazobenzodiazepinowego umożliwia tworzenie rozpuszczalnych w wodzie soli midazolamu w reakcji z kwasami, pozwalając na przygotowanie trwałego i dobrze tolerowanego roztworu do wstrzykiwań lub do infuzji. Ośrodkowe działanie benzodiazepin polega na wzmacnianiu GABA-ergicznej neurotransmisji w synapsach hamujących. W obecności benzodiazepin wzmacnia się powinowactwo receptora GABA do neuroprzekaźnika poprzez pozytywną modulację allosteryczną, co powoduje nasilenie oddziaływania uwalnianego GABA na napływ jonów chlorkowych przez błonę postsynaptyczną.Skład1 ml roztworu zawiera 5 mg midazolamu (w postaci chlorowodorku). 1 amp. z 3 ml roztworu zawiera 15 mg midazolamu.
Lz
Substancja psychotropowa - grupa IVPrzepisując ten lek pamiętaj:
- ilość substancji należy dodatkowo wyrazić słowami,
- na recepcie nie można wypisać dodatkowo innych leków.
AlkoholNie należy spożywać alkoholu podczas stosowania leku. Alkohol może oddziaływać na wchłanianie leku, wiązanie z białkami krwi i jego dystrybucję w ustroju także metabolizm i wydalanie. W przypadku jednych leków może dojść do wzmocnienia, w przypadku innych do zahamowania ich działania. Wpływ alkoholu na ten sam lek może być inny w przypadku sporadycznego, a inny w przypadku przewlekłego picia.
GrejpfrutLek może wchodzić w interakcje z sokiem grejpfrutowym. Sok grejpfrutowy może nasilić wchłanianie leku z przewodu pokarmowego, a co za tym idzie zwiększyć jego stężenie w organizmie i nasilić działanie, nawet do wystąpienia działania toksycznego.
LaktacjaLek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria DIstnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria DIstnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria DIstnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).
Wykaz BProdukt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.
Upośledza !!Produkt leczniczy silnie upośledzający sprawność psychomotoryczną; bezwzględny zakaz prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu przez 24 h po zastosowaniu.
DziurawiecNie stosować podczas przyjmowania leku. Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) może osłabić skuteczność równocześnie stosowanych leków, w przypadku innych leków może powodować nasilenie działań niepożądanych.
Komentarze
[ z 0]