Immunoterapia oparta na aktywowaniu komórek NK (Natural Killer – „urodzeni” zabójcy) układu odpornościowego jest skuteczna w leczeniu pacjentów z nawracającą białaczką i innymi trudnymi do leczenia nowotworami krwi. Teraz naukowcy z Washington University School of Medicine w St. Louis wykazali w badaniach przedklinicznych przeprowadzonych na myszach i komórkach ludzkich, że ten rodzaj immunoterapii opartej na komórkach może być również skuteczny w leczeniu guzów litych, na przykład czerniaka. Badanie zostało opublikowane w Clinical Cancer Research.
W ostatnich latach immunoterapia zrewolucjonizowała leczenie zaawansowanego czerniaka. W jednym z dobrze znanych przykładów ta forma terapii została z powodzeniem zastosowana w leczeniu byłego prezydenta Jimmy'ego Cartera, u którego czerniak rozprzestrzenił się na wątrobę i mózg.
Ale terapia ta jest skuteczna tylko u około połowy takich pacjentów. A nawet wśród tych, którzy dobrze reagują na początkowe leczenie, u około połowy rozwija się na nią odporność. W związku z tym naukowcy szukali różnych sposobów wykorzystania układu odpornościowego do atakowania komórek czerniaka. Jedną z możliwości jest wykorzystanie komórek NK (naturalnych zabójców) , które są częścią pierwszej linii obrony układu odpornościowego przed niebezpiecznymi komórkami, czy to nowotworowymi, czy obcymi patogenami np. bakteriami.
Dr n. med. Todd A. Fehniger, profesor medycyny, i jego zespół odnieśli sukces w badaniach klinicznych leczenia nawracającej białaczki przy użyciu własnych komórek NK lub komórek dawcy. Komórki NK są pobierane z krwi pacjenta lub dawcy i poddawane działaniu zestawu sygnałów chemicznych zwanych cytokinami, które aktywują komórki i przygotowują je do zapamiętania tej aktywacji. Kiedy te „indukowane przez cytokiny” komórki NK są podawane pacjentowi, są one skuteczniejsze w zwalczaniu raka, ponieważ zostały już odpowiednio aktywowane.
„Te w pewnym sensie pobudzone komórki NK są dosyć skuteczne w leczeniu nowotworów krwi”– powiedział Fehniger, współautor badania i onkolog, który leczy pacjentów w Siteman Cancer Center w Barnes-Jewish Hospital i Washington University School of Medicine. „Jak dotąd wykonano stosunkowo niewiele pracy nad tym, by te komórki mogły być stosowane przeciwko guzom litym”.
Ryan C. Fields dodaje: „Mamy nadzieję, że jest to również krok w kierunku wykorzystania komórek NK do zwalczania wielu guzów litych. Czerniak był dobrym początkiem, ponieważ wiemy,że reaguje na terapię immunologiczną. Z uwagi na to, że wielu pacjentów nie reaguje lub rozwija oporność na leczenie, uznaliśmy, że celowanie w inny aspekt układu odpornościowego jest obiecującą strategią, która może przynieść oczekiwany efekt.
Standardowa immunoterapia inhibitorami punktów kontrolnych, która działa dobrze u niektórych pacjentów z czerniakiem, jest skierowana na limfocyty T, inny rodzaj komórek odpornościowych, który również często jest wykorzystywany w terapiach różnych nowotworów. Według naukowców pacjenci, którzy nie reagują dobrze lub przestają odpowiadać na standardową terapię opartą na komórkach T i nie mają innych opcji, byliby dobrymi kandydatami do terapii komórkami NK.
Naukowcy zbadali ludzkie komórki NK zarówno od osób zdrowych, jak i od pacjentów z czerniakiem i odkryli, że komórki te mogą skutecznie leczyć myszy z ludzkimi postaciami czerniaka. Guzy skurczyły się do tego stopnia, że były prawie niewykrywalne u wielu myszy, a aktywowane komórki NK zapobiegały w większości przypadków nawrotom guzów przez czas trwania 21-dniowego eksperymentu. Podczas gdy normalne komórki NK również zmniejszały i kontrolowały guzy czerniaka, nie robiły tego w tym samym stopniu.
„Obecnie opracowujemy badanie kliniczne, aby ocenić te komórki NK u pacjentów z zaawansowanym czerniakiem, którzy wyczerpali wszystkie inne możliwości leczenia” – powiedział Fehniger. „Chcielibyśmy zbadać komórki NK od dawcy i oddzielnie komórki pacjenta, aby sprawdzić, czy indukowane komórki NK oferują skuteczną opcję leczenia dla pacjentów z tym agresywnym rakiem skóry”.
Immunoterapia oparta na komórkach NK jest potencjalnie bezpieczniejsza niż inne immunoterapie oparte na komórkach, ponieważ komórki NK nie wywołują burzy cytokin, jak to czasami widać w terapii komórkami CAR-T, która często jest stosowana w przypadku nowotworów krwi, podobnie jak komórki NK powodują chorobę przeszczep przeciwko gospodarzowi, która czasami następuje po przeszczepieniu komórek macierzystych.
„10 lat temu nie mieliśmy skutecznych terapii na zaawansowanego czerniaka. Obecnie wciąż brak jest terapii na glejaka wielopostaciowego lub zaawansowanego raka trzustki ” – powiedział Fields. „Immunoterapia inhibitorami punktów kontrolnych zrewolucjonizowała leczenie czerniaka , ale nadal nie jesteśmy usatysfakcjonowani 50-procentowym wskaźnikiem odpowiedzi. Chcemy działać lepiej, a terapia komórkami NK jest obiecującym podejściem. W przyszłości być może uda nam się połączyć terapię opartą na komórkach NK z hamowaniem w punktach kontrolnych dla jeszcze lepszej odpowiedzi.”
Komentarze
[ z 0]