Fundusz Nauki Polskiej posłuży finansowaniu badań zorientowanych na komercjalizację i pozwoli wykorzystać rozproszony potencjał wybitnych naukowców - powiedział PAP wiceszef resortu nauki Piotr Dardziński. W MNiSW kończą się prace nad projektem ustawy powołującej Fundusz.

Pod koniec lipca na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt przygotowanej przez resort nauki ustawy, powołującej Fundusz Nauki Polskiej. Zgodnie z zapisami projektu, z Funduszu, który ma powstać w Banku Gospodarstwa Krajowego, finansowana będzie nowatorska formuła współpracy naukowej: wirtualny instytut badawczy. Fundusz zostanie dofinansowany przez BGK kwotą 500 mln zł.

Konsultacje publiczne projektu zakończyły się 31 sierpnia.

"Fundusz ma służyć finansowaniu badań zorientowanych na potencjalną komercjalizację, czyli - mówiąc krótko - sprzedaż efektów badań, które mogą znaleźć zastosowanie w ważnych dla Polaków obszarach" – wyjaśnił w rozmowie z PAP wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Piotr Dardziński.

Zaznaczył przy tym, że słowo "wirtualny" w określeniu "wirtualny instytut badawczy" powinno być traktowane dosłownie. "Nie będziemy budować budynków, nie będziemy kupować gruntów, nie będziemy wyposażać laboratoriów" - wytłumaczył. Środki z Funduszu Nauki Polskiej mają zostać przeznaczone bezpośrednio na konkursy dla zespołów naukowych tworzonych przez uczonych z różnych ośrodków badawczych. "Jeden z nich może być z jednego instytutu, inny może być z uczelni, trzeci może być z jakiegoś laboratorium komercyjnego, które dysponuje właściwą infrastrukturą" – opisał wiceszef resortu nauki.

Jego zdaniem takie działanie ma pozwolić "wykorzystać rozproszony potencjał wybitnych naukowców bez konieczności finansowania twardej infrastruktury".

Ustawa o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Nauki Polskiej ma wesprzeć tworzenie wirtualnych instytutów badawczych w różnych obszarach badawczych, ogłaszanych przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

W najbliższym czasie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) chce uruchomić instytut, w którym prowadzone będą badania w zakresie biotechnologii medycznej. Zorganizowanie instytutu zostanie powierzone Polskiemu Ośrodkowi Rozwoju Technologii we Wrocławiu. Pierwsze konkursy na zespoły badawcze miałyby zostać ogłoszone pod koniec stycznia 2019 roku.

"Polska powinna aktywnie uczestniczyć w walce z cywilizacyjnymi problemami, takimi jak np. nowotwory. Najlepszym sposobem wspierania tej walki jest finansowanie naukowców, którzy będą prowadzić badania w tej dziedzinie" – przekonywał w rozmowie z PAP wiceminister nauki.

Dodał przy tym, że przez wspieranie prac prowadzonych w ramach pierwszego wirtualnego instytutu badawczego, ministerstwo chce również wspierać strategię budowania polskiego sektora biotechnologicznego. "Chcemy więc tym projektem dostarczyć polskim firmom komercyjnie zorientowanych partnerów naukowych" – zadeklarował.

Resort nauki chce, aby w wirtualnym instytucie badawczym zajmującym się biotechnologią medyczną pracowało od 5 do 10 zespołów badawczych. Pomiędzy te zespoły zostanie rozdysponowane 500 mln zł. Każdy zespół przygotuje plan swojej działalności. To na jego podstawie będą rozliczane kolejne etapy realizacji projektu – i wypłacane dalsze fundusze.

"Te środki będą wypłacane w transzach zespołom badawczym, co jest dla nich bardzo dobrą informacją, bo stabilizuje ich działanie. Najgorsze dla naukowców jest dzisiaj to, że oni rozpoczynają czasem bardzo dobrze zapowiadające się badania, które mogą skoczyć się także komercjalizacją, ale finansowanie projektowe kończy im się po 3-4 latach i żeby je przedłużyć trzeba ponownie pisać i składać projekt, na co w przypadku istotnych odkryć po prostu nie ma czasu" - podkreślił wiceminister Dardziński.

MNiSW zakłada, że finansowanie prac grup badawczych potrwa 10 lat. Kwota 500 mln zł będzie proporcjonalnie zwiększana - wraz z rosnącym zaawansowaniem projektów oraz ewentualną rosnącą liczbą zespołów badawczych.

Do instytutu będzie można zgłaszać projekty na różnych etapach zaawansowania. Mogą to być badania, które są już o krok przed komercjalizacją, jak również te, które do zastosowania mają jeszcze długą drogę.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego chce, aby projekt ustawy o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Nauki Polskiej trafił pod obrady Rady Ministrów pod koniec października br., a w listopadzie znalazł się w Sejmie. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2019 roku.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl | Katarzyna Florencka