27 października został uruchomiony, po przerwie remontowej, reaktor badawczy MARIA. Tym samym rozpoczęła się ponownie długo oczekiwana produkcja radioizotopów, głównie na potrzeby medycyny. Zgodę na uruchomienie reaktora po zakończonych pracach modernizacyjnych wydał Prezes Państwowej Agencji Atomistyki Andrzej Głowacki.

Trwające od września 2022 r. prace modernizacyjne reaktora badawczego MARIA dotyczyły pulpitów sterowniczych oraz tablic mnemotechnicznych w sterowni reaktora, rozdzielni głównych, układów progowych oraz separatorów zasilaczy współpracujących z torami pomiarowymi reaktora. Objęte pracami modernizacyjnymi były również m.in. zbiorniki zrzutowe oraz przetworniki pomiaru przepływu wody.

Po zakończeniu modernizacji Narodowe Centrum Badań Jądrowych, na terenie którego znajduje się reaktor badawczy MARIA, przeprowadziło próby i testy funkcjonowania poszczególnych systemów. W celu potwierdzenia prawidłowego i bezpiecznego działania reaktora dokonano też próbnego uruchomienia reaktora na mocy minimalnej, czyli 500 kW.

Wydane 27 października decyzje Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki kończą sześć toczących się równolegle postępowań administracyjnych w przedmiocie uruchomienia reaktora MARIA po przerwie na modernizację. W ramach tych postępowań specjaliści PAA szczegółowo zweryfikowali przeprowadzoną przez NCBJ ocenę wpływu danej modernizacji na bezpieczeństwo jądrowe, ochronę radiologiczną i ochronę fizyczną podczas pracy reaktora w warunkach normalnej eksploatacji, jak również w trakcie warunków awaryjnych.

„To największe od czasu uruchomienia reaktora w 1974 roku przedsięwzięcie modernizacyjne, niezbędne do uzyskania przedłużenia licencji w 2025 roku. Przedsięwzięcie ogromnie trudne i wymagające dużego zaangażowania przede wszystkim pracowników Departamentu Eksploatacji Obiektów Jądrowych, ale także pracowników z innych departamentów i działów. Reaktor został bezpiecznie uruchomiony i pracuje na pełnej mocy. Chciałbym bardzo gorąco podziękować wszystkim pracownikom zaangażowanym w ten proces, a przede wszystkim pracownikom reaktora” - napisał profesor Krzysztof Kurek, Dyrektor NCBJ.

Dzięki reaktorowi Polska jest w międzynarodowej czołówce sektora radiofarmaceutycznego, pokrywając w znacznej większości zapotrzebowanie medycyny nuklearnej w Polsce, a także eksportując swoje produkty na cały świat. Radioizotopy produkowane w reaktorze zapewniają Polakom dostęp do obrazowania guzów nowotworowych i do ich leczenia po cenach niższych niż alternatywne rozwiązania zagraniczne. Według szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny nuklearnej, w Polsce rocznie jest przeprowadzanych 380 tys. procedur medycyny nuklearnej. Z produktów opartych na radioizotopach produkowanych w reaktorze MARIA korzysta ok. 17 mln ludzi na całym świecie.

Źródło: Państwowa Agencja Atomistyki | Narodowe Centrum Badań Jądrowych | Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Fot. Państwowa Agencja Atomistyki CC BY-NC-ND 3.0 PL