Opracowanie nowych leków i rozwój produkcji farmaceutycznej w Polsce nie zostały uwzględnione w podziale Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027. Żaden projekt z tego obszaru nie otrzymał rekomendacji Narodowego Centrum Badań i Rozwoju do dofinansowania. Organizacje branżowe wystosowały apel do Premiera Donalda Tuska w sprawie pomijania bezpieczeństwa lekowego przy wydatkowaniu środków przeznaczonych na wspieranie ważnych dla Polski projektów.

Organizacje branżowe: Polski Związek Innowacyjnych Firm Biotechnologii Medycznej BioInMed oraz Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego – Krajowi Producenci Leków wraz z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców: Konfederacją Lewiatan, Pracodawcami Rzeczypospolitej Polskiej, Business Centre Club i Związkiem Przedsiębiorców i Pracodawców poinformowały Premiera Donalda Tuska o pomijaniu strategicznej dla zdrowia Polaków branży przy wydatkowaniu środków przeznaczonych na wspieranie ważnych dla Polski projektów, co przekłada się na spadek bezpieczeństwa lekowego, a także negatywnie wpływa na rozwój gospodarczy i konkurencyjność naszego kraju.

Organizacje zwróciły uwagę, że środki w ramach Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) wydatkowane są w naszym kraju na projekty badawczo-rozwojowe w obszarach o stanowczo mniejszym znaczeniu strategicznym i społecznym niż związane ze zdrowiem, a projekty sektora farmaceutycznego i biotechnologii medycznej pomijane.

Żaden projekt, którego celem było opracowanie nowych leków i terapii w obszarze niezaspokojonych potrzeb medycznych, a także leków poprawiających dostępność leczenia nie otrzymał rekomendacji do dofinansowania.

Impas trwa od momentu uruchomienia pierwszych konkursów w ramach FENG w 2023 r. Na wadliwie skonstruowane kryteria programu organizacje zwracały uwagę wielokrotnie, jeszcze na etapie kształtowania programu. Rekomendacje w tej sprawie powstały m.in. w ramach Grupy Roboczej Krajowej Inteligentnej Specjalizacji 1 (KIS1) „Zdrowe Społeczeństwo” koordynowanej przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Niestety, nie zostały wzięte pod uwagę przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej nadzorowane przez poprzednią ekipę rządzącą. Po zmianie władzy sytuacja jeszcze nie poprawiła się. Projekty sektora biotechnologii medycznej i farmaceutyczne są odrzucane, zarówno te przygotowane przez mniejsze firmy (oceniane przez PARP), jak i duże, doświadczone i odnoszące istotne sukcesy – również międzynarodowe. W ramach ostatniego naboru dla dużych przedsiębiorstw FENG.01.01-IP.01-002/23 NCBR odrzucił wszystkie 14 projektów związanych z rozwojem leków i terapii przedsiębiorstw takich, jak: Adamed Pharma, Celon Pharma, JJP Biologics, Polpharma, Polpharma Biologics czy Selvita.

„Po ogłoszeniu wyników pierwszych konkursów w ramach ścieżki SMART programu FENG na prace w obszarze innowacji i projektów B+R, okazało się, że nie tylko sama konstrukcja programu jest wadliwa, ale także eksperci oceniający projekty nie mają odpowiednich kompetencji i nie rozumieją specyfiki sektora.
Po wielu interwencjach i spotkaniach ze stroną rządową mieliśmy nadzieję na zmianę, jednak ogłoszenie wyników ostatniego konkursu w ramach ścieżki SMART, koordynowanego przez NCBR, a skierowanego do dużych przedsiębiorców w sposób oczywisty wskazuje, że impas dla sektora biomedycznego trwa.” – wskazały organizacje w liście do Premiera Donalda Tuska.

- Mamy wciąż wiele chorób, dla których nie ma żadnego leczenia lub dostępne leczenie nie jest wystarczająco skuteczne. Wśród nich są choroby onkologiczne, autoimmunologiczne, neurologiczne i wiele chorób rzadkich. Polska ma odpowiednie zasoby, aby rozwijać leki i terapie w tych obszarach. Aktualna sytuacja każe się zastanowić, czy rządzący chcą wypisać rodzimych naukowców działających w powodzenie w laboratoriach prężnie rozwijających się innowacyjnych spółek biomedycznych z prac nad przełomowymi rozwiązaniami, które mogą ratować życie tysięcy pacjentów? – podkreśla Marta Winiarska, prezes Związku BioInMed.

- Braki w aptekach dotyczą przede wszystkim leków na choroby najczęściej dotykające Polaków. W interesie państwa leży więc wsparcie projektów mających na celu opracowanie metod ich produkcji w Polsce. To zabezpieczy nas przed niedoborami leków, a dofinansowane projekty przyniosą wymierną korzyść polskim pacjentom i polskiej gospodarce – zaznacza Grzegorz Rychwalski, wiceprezes PZPPF – Krajowych Producentów Leków.

Organizacje branżowe wspierane przez reprezentatywne związki pracodawców apelują o pilne decyzje i działania rządu, które zapewnią rozwój polskiego przemysłu biomedycznego i farmaceutycznego oraz bezpieczeństwo zdrowotne Polaków, a także budowę konkurencyjności polskiej gospodarki w oparciu o sektory zaawansowanych technologii.

Źródło: PZPPF