Urząd Miasta Mysłowice utworzył pierwsze grupy wsparcia dla osób z otyłością. Było to możliwe dzięki zwycięstwu w konkursie zorganizowanym przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Narodowego Programu Zdrowia 2016-2020.
Celem programu jest zmiana nawyków żywieniowych, zwiększenie aktywności fizycznej oraz stworzenie warunków do pokonania trudności, z jakim na co dzień borykają się uczestnicy.
Do programu organizowanego przez Wydział Zdrowia i Polityki Socjalnej Urzędu Miasta Mysłowice zgłaszać mogli się wszyscy zainteresowani, a jedynym warunkiem była potwierdzona otyłość (BMI powyżej 30). Łącznie w programie udział bierze 20 mieszkańców w wieku od 35 do 60 lat. Działania są prowadzone od czerwca do końca listopada 2017 r.
Część dotyczącą zdrowego odżywiania rozpoczęły konsultacje lekarskie i dietetyczne, analiza składu ciała i ułożenie diety dla każdego z uczestników. W ramach spotkań ze specjalistami uczestnicy poznają m.in.: normy prawidłowego żywienia, zasady czytania etykiet produktów spożywczych, nazwy substancji dodawanych do żywności, których należy unikać, choroby zależne od diety oraz sposoby na to, jak im zapobiegać.
Zwiększeniu aktywności fizycznej uczestników służą zajęcia z wykwalifikowanym trenerem. Wszyscy otrzymali też od miasta karnet do strefy basenowej i do siłowni oraz plan ćwiczeń ułożony w ramach treningu personalnego. Planowana jest także jednodniowa wycieczka w Beskid Śląski z przewodnikiem i zajęcia z nordic walking.
Odbędą się również warsztaty kulinarne, podczas których uczestnicy pod okiem dietetyka, będą mogli omówić swoje doświadczenia kulinarne związane ze zdrowym i smacznym gotowaniem.
Źródło: Ministerstwo Zdrowia
Komentarze
[ z 7]
Bardzo dobrze, takie grupy wsparcia są potrzebne. Pacjenci nie zawsze wiedzą jak radzić sobie z problemem. W takiej grupie znajdą m.in. motywację do zmiany. Częstą przyczyną otyłości jest prowadzenie nieodpowiedniego stylu życia. Potrzeba dużej dyscypliny, aby zmienić dotychczasowe nawyki. Szybkie spożywanie pokarmów, niewłaściwa kultura jedzenia, brak aktywności fizycznej prowadzą do zaburzenia bilansu energetycznego, a przez to do odkładania się tkanki tłuszczowej. Spożywanie dużych ilości pokarmów wysokokalorycznych sprawia, że nawet aktywność fizyczna nie jest w stanie wykorzystać nadmiaru kalorii. Są one zatem odkładane w organizmie w postaci tłuszczu. Producenci żywności nie pomagają w spożywaniu odpowiednich posiłków ich produkty często są ponad miarę nasycone tłuszczami, solami mineralnymi i dodatkami chemicznymi, które źle wpływają na metabolizm. Otyłości sprzyja też stosowanie używek. Do przyczyn otyłości pierwotnej zalicza się również czynniki psychologiczne. Sytuacje stresowe są bardzo często przyczyną spożywania nadmiernej ilości pokarmów. Jedzenie staje się sposobem na odreagowanie i metodą na zabicie czasu.
Z otyłością musimy walczyć na wszystkich możliwych frontach. Grupa wsparcia jest jednym ze środków do tego celu. Nadwaga stanowi coraz większe zagrożenie w dzisiejszych czasach. Skala problemu jest ogromna. Z otyłością powiązana jest cała gama innych chorób. Najczęściej występującą chorobą u osób otyłych jest cukrzyca typu II szacuje się, że cierpi na nią około 80% ludzi otyłych. Otyłość zwiększa również ryzyko zapadalności na choroby układu krążenia: nadciśnienie, nadmierne stężenie cholesterolu we krwi, miażdżycę, niewydolność serca. Niedokrwienie tego organu występuje u około 40% pacjentów z otyłością. Nadwaga i otyłość mogą powodować problemy z oddychaniem, np. obturacyjny bezdech senny, co w konsekwencji doprowadza do niedotlenienia organizmu. Układ kostno-stawowy obciążony nadmiernym ciężarem ciała bardzo często narażony jest na uszkodzenia. W konsekwencji niejednokrotnie dochodzi do zwyrodnień stawów. Inną zmorą otyłych są żylaki kończyn dolnych i rozstępy. Osoby z nadmierną wagą częściej niż ludzie o prawidłowej masie ciała doświadczają: udarów mózgu, wylewów, chorób nerek, zwyrodnienia kręgosłupa, nowotworów, bezpłodności, kamicy pęcherzyka żółciowego. Wyjątkowo duża otyłość skutkuje niepełnosprawnością i skraca życie.
Całkowicie się z Państwem zgadzam. Nauka jak dotąd nie wynalazła cudownego leku na otyłość. O prawidłową masę ciała należy dbać całe życie poprzez odpowiednie nawyki żywieniowe, stosowanie wysiłku fizycznego i racjonalnej diety. Nie wolno dopuszczać do tego, aby wskaźnik BMI przekroczył granicę 25 punktów. Środki odchudzające, którymi zalewany jest rynek, nie pomogą w otyłości. Podobnie cudowne diety, najczęściej źle zbilansowane i doprowadzające do niedoboru składników odżywczych. Ich stosowanie może skończy się chwilowym zbiciem kilku kilogramów, ale po jakimś czasie stara waga ciała, niestety, powróci. Walka z otyłością to przede wszystkim dieta i odchudzanie, ale w wyważonych proporcjach. Należy się nastawić na to, że efekty spadku wagi nie będą duże i natychmiastowe. Dietę najlepiej skonsultować z lekarzem. Jako uzupełnienie racjonalnego żywienia trzeba stosować ćwiczenia fizyczne. Najlepsze ćwiczenia na otyłość to takie, które nie obciążają stawów. W walce z nadmiarem ciała sprawdzają się ćwiczenia aerobowe, podczas których spalane są zarówno węglowodany, jak i tłuszcze.
Grupy wsparcia są potrzebne. Nie tylko dają niezbędną motywację, ale mają również wartość edukacyjną. Trzeba dobrze poznać chorobę i pozostawać pod opieką lekarzy. Zawsze przed podjęciem postępowania w kierunku leczenia otyłości należy zadać sobie pytanie: z jakim rodzajem otyłości mamy do czynienia oraz jakie jest nasilenie choroby. W przypadku otyłości wtórnej konieczne jest ustalenie przyczyny pierwotnej, ponieważ bez jej wyleczenia skuteczna walka z nadmiarem tkanki tłuszczowej może okazać się niemożliwa. Dopiero znając naszego przeciwnika możemy podjąć się tego zadania. Poniżej przedstawiamy schemat postępowania w przypadku otyłości pierwotnej uwarunkowanej czynnikami zewnętrznymi. Wyróżnia się leczenie niefarmakologiczne, farmakoterapię oraz zabiegi operacyjne.
Podejmowanie takich działań jest w dzisiejszych czasach priorytetem. Zapobieganie otyłości na wszelkie możliwe i bezpieczne sposoby jest czymś bardzo ważnym ponieważ może ona prowadzić do licznych chorób cywilizacyjnych, które stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia. Koniecznie należy wspomnieć o tym, że należy stosować się do metod, które są sprawdzone i polecane przez specjalistów. W dzisiejszych czasach chirurgia bariatryczna staje się coraz chętniej wybieraną metodą jeżeli chodzi o leczenie otyłości. Oczywiście jest to bardzo dobre rozwiązanie, ale pacjent musi być we właściwy sposób przygotowany do tego zabiegu oraz musi zaistnieć pewność czy faktycznie chce on zmienić swoje nawyki żywieniowe, a także zacząć uprawiać sport. Bardzo ważne jest też pozytywne nastawienie. Nie jest wskazane aby na początkowych etapach utraty wagi, w szczególności gdy są to nasze pierwsze próby redukcji masy ciała stawiać sobie bardzo wygórowane cele. Gdy nie zostaną one zrealizowane bardzo często osoby te zniechęcają się co jest oczywiście niepożądane gdyż może wiązać się z tym, że wszelkie starania zostaną zaprzestane. Masa ciała musi być redukowana etapami. Taka forma utraty kilogramów jest dużo zdrowsza i istnieje szansa, że efekty będą się utrzymywać przez dłuższy czas. Wiele osób zabiera się również za sport po bardzo długiej przerwie. Często wybierają sobie nieodpowiednie dyscypliny co wiąże się z tym, że ryzyko wystąpienia kontuzji znacznie wzrasta. Początkowo należy wybrać takie ćwiczenia, które nie obciążają stawów w nadmiernym stopniu i pozwolą im na nowo przystosować się do ruchu. Bardzo ciekawym wyborem jest basen. Organizowane jest na nich bardzo dużo różnych zajęć chociażby aqua aerobiku. Moim zdaniem to bardzo dobra forma aktywności fizycznej, która pozwala także na pewnego rodzaju integrację pomiędzy jej uczestniczkami. Dosyć często zdarza się, że właśnie na takich zajęciach zawierane są nowe znajomości. W wielu przypadkach takie osoby ćwiczą także razem poza basenem, wymieniają się ciekawymi ćwiczeniami, czy zdrowymi przepisami co według mnie jest świetnym rozwiązaniem ponieważ podejmowanie nowych wyzwań w grupie, często przychodzi dużo łatwiej. Dobrą informacją jest to, że powstaje coraz większa ilość siłowni oraz miejsc, w których można uprawiać sport. Jeżeli chce się uprawiać aktywność fizyczną na świeżym powietrzu to warto jest poczekać do miesięcy, w których ilość zanieczyszczeń w powietrzu ulegnie redukcji. Warto również wspomnieć o tym, że w wielu miejscach można natknąć się na preparaty, które rzekomo ułatwiają spalanie tkanki tłuszczowej. Niestety wiele z nich może nie jest odpowiednio przebadana. Często nie przynoszą one oczekiwanych efektów, ale nie jest to jeszcze tak duży problem. Dużo gorzej gdy negatywnie wpływają na zdrowie. Oczywiście jak w każdym schorzeniu najlepiej jest możliwie w największym stopniu zredukować poziom stresu, który negatywnie wpływa na nasz organizm i może przyczyniać się do zaburzeń hormonalnych, a także powodować, że nawyki dietetyczne będą niewłaściwe. Wiele osób “zajada” stres, dostarczając do organizmu niezdrowe produkty. Na skutek tego dostarczana jest do organizmu bardzo duża nadwyżka kaloryczna. Obecnych jest wiele produktów, które są w stanie ułatwić nam odchudzanie. Dobrą formą przekąsek są chociażby orzechy. Trzeba jednak pamiętać, że są one również źródłem dużych ilości kalorii, dlatego też nie należy spożywać ich w dużych ilościach. Przykładowo bardzo dobrym rozwiązaniem jest dodawanie cynamonu do różnych potraw. Wpływa on korzystnie na poziom glukozy we krwi co jest również powiązane, że apetyt nie staje się większy. Inną przyprawą, którą warto wybierać gdy chce się szybciej schudnąć jest ostra papryka. Zawiera ona w swoim składzie kapsaicynę, która zmniejsza apetyt, a także przyspiesza metabolizm. Warto jest także wybierać produkty, które zawierają zwiększoną ilość błonnika, który ma zdolność pęcznienia dzięki czemu pojawia się uczucie sytości. Takim produktem może być na przykład fasola, która ma w swoim składzie sporo białka oraz błonnika, przy niskiej zawartości tłuszczów. Innym źródłem sporej ilości błonnika może być grejpfrut. Dokładniej chodzi o błonkę znajdującą się tuż pod skórką. Owoc ten skutecznie zmniejsza apetyt, a dzięki zawartych w nich składnikach zmniejsza się ilość tłuszczów, które wnikają do komórek. Wiele mówi się także o wpływie kawy na nasze zdrowie. Jak się okazuje zawarta w niej kofeina może przyspieszać metabolizm. Niestety często popełnianym błędem jest to, że dodawana jest do niej śmietanka oraz tłuste mleko. Jeżeli mamy do wyboru mięso wołowe czy też wieprzowe i ryby, to zdecydowanie lepiej jest wybrać te drugie ponieważ zawierają dużo białka, dzięki czemu jest sycące. Istnieją ryby, które zawierają obniżoną ilość tłuszczów, a te które zawierają go więcej zwykle są źródłem korzystnie wpływających na organizm kwasów omega-3. Jeżeli chodzi o wołowinę to dobrze jest wybierać polędwicę wołową, która może ułatwić utratę zbędnych kilogramów. Jest ona także źródłem witaminy B6, B12, witaminy D, wapnia, magnezu oraz żelaza. Problem jeżeli chodzi o utrzymanie prawidłowej masy wśród dzieci niestety jest obecny. Warto pamiętać o tym, że nigdy nie jest za późno aby zacząć dbać o swoje zdrowie. Dobrze jeśli robi się to możliwie od najmłodszych lat, ale każdy moment jest dobry aby to zrobić. Dobrze aby członkowie rodziny mogli się wzajemnie mobilizować, co z pewnością sprawi, że początkowe momenty które zwykle są dosyć trudne będą po prostu łatwiejsze do pokonania. Kolejną sprawą jest to, że im jest się starszym tym trudniej jest zrzucić nadmierne kilogramy. Wynika to między innymi z tego, że metabolizm wraz z wiekiem ulega spowolnieniu. Według amerykańskich badań tempo spalania kalorii bez wykonywania jakiejkolwiek czynności zmniejsza się o około 1 do 2 procent na każdą dekadę życia. Wiąże się z tym również fakt, że dochodzi do zmniejszenia ilości masy mięśniowej, a zwiększenia tkanki tłuszczowej. Dodatkowo częstym błędem jest to, że wraz z wiekiem nie dochodzi do zmiany nawyków żywieniowych, a tak jak wspomniałem zapotrzebowanie kaloryczne jest mniejsze. W wyniku tego dochodzi do nadwyżki energetycznej co sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Warto jest w pierwszej kolejności skonsultować się ze specjalistą o tym, że planuje się stracić zbędne kilogramy i chce się utrzymać właściwą masę ciała. Często bowiem osoby popełniają różne błędy, czy to dietetyczne czy te związane z aktywnością fizyczną. Lekarz z pewnością pomoże pacjentowi, uniknąć wszelkich błędów. Może polecić także dietetyka lub trenera personalnego, którzy doradzą jak należy postępować aby w odpowiedni sposób stracić nadmierne kilogramy. Po 50 roku życia może również dochodzić do zaburzeń hormonalnych. Warto jest zmierzyć w zależności od płci poziom progesteronu, testosteronu, ponieważ ich niewłaściwe wartości mogą przyczyniać się do tego, że tkanka tłuszczowa odkłada się w łatwiejszy sposób. W dzisiejszych czasach coraz więcej osób choruje na nowotwory. Może to być związane z nieprawidłowym stylem życia, który prowadzi coraz więcej osób. Jeżeli chodzi o raka piersi to zbyt mała liczba kobiet regularnie poddaje się badaniom, które są w stanie wcześnie zdiagnozować zmianę nowotworową, którą da się jeszcze skutecznie wyleczyć. Jak dobrze wiemy nadwaga czy też otyłość to czynniki, które zwiększają ryzyko rozwoju nowotworu piersi. Przez pewien czas zastanawiano się czy osoby, które straciły zbędne kilogramy stały się tym samym w mniejszym stopniu narażone na rozwój tego raka. Jak się okazuje stopień redukcji ryzyka zależał od tego ile kilogramów zostało utraconych. W przypadku utraty 2-4,5 kilogramów ryzyko zachorowania uległo zmniejszeniu o 13 procent. Te które schudły 4,5-9 kilogramów miały o 16 procent mniejsze ryzyko, natomiast które straciły więcej kilogramów były narażone w mniejszym stopniu aż o 25 procent. Jest to więc kolejny dowód na to, że nigdy nie jest za późno aby zacząć dbać o swoje zdrowie. Chęć utraty zbędnej ilości kilogramów wiąże się oczywiście z aktywnością fizyczną.
Otyłość generuje wiele negatywnych konsekwencji. Przede wszystkim podnosi ona prawdopodobieństwo zapadnięcia na różne schorzenia, takie jak: nadciśnienie, wysoki poziom cholesterolu, cukrzyca, choroby układu krążenia, schorzenia układu oddechowego (astma), cukrzyca, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, niektóre formy nowotworów. Przyczynia się ona także do zwiększonej śmiertelności. Szacuje się, że przeciętna długość życia osoby otyłej jest średnio o 8-10 lat krótsza niż osoby o prawidłowym wskaźniki BMI. Istotne są także negatywne konsekwencje natury psychologicznej i społecznej. Osoby otyłe obarczone są relatywnie wysokim ryzykiem niskiej samooceny i depresji, a także stygmatyzacji i dyskryminacji. Otyłość generuje wiele negatywnych konsekwencji ekonomicznych. Przede wszystkim osoby otyłe w większym stopniu niż osoby nieotyłe korzystają ze świadczeń medycznych: częściej udzielane są im porady lekarskie, zażywają więcej leków, więcej dni (w ciągu roku) spędzają w szpitalach. Rozpowszechnianie otyłości nieuchronnie prowadzi zatem do wzrostu wydatków publicznych ponoszonych na służbę zdrowia. Koszty otyłości mają także inny, niemedyczny (pośredni) charakter. Związane są one przede wszystkim ze zwiększoną absencją chorobową i zmniejszoną produktywnością osób otyłych. W krajach wysoko rozwiniętych wyraźna jest negatywna korelacja pomiędzy otyłością a różnymi wyznacznikami statusu społecznego (wykształcenie, osiągany dochód). Im wyższy status społeczny, tym mniejsze prawdopodobieństwo bycia otyłym. Trudno jest jednoznacznie określić, co jest przyczyną, a co skutkiem takiej zależności. Czy ludzie są otyli dlatego, że są biedni? Czy raczej odwrotnie: są biedni dlatego, że są otyli? Obie opcje są równie prawdopodobne. Z jednej strony ludzie są otyli dlatego, że osiągają niskie dochody, a to z kolei pociąga za sobą konieczność spożywania taniego, wysokoprzetworzonego (kalorycznego) jedzenia. Niski dochód ogranicza także dostęp do płatnych usług sportowych i rekreacyjnych, które – jak powszechnie wiadomo – pomagają w utrzymaniu szczupłej sylwetki. Z drugiej strony otyłość „wpędza” w ubóstwo, ponieważ osoby otyłe często są dyskryminowane na rynku pracy. Z reguły mają one mniejsze szanse (niż osoby szczupłe) na zatrudnienie, a jeżeli już zostaną zatrudnione, to zwykle osiągają niższe dochody i mają mniejsze szanse na awans zawodowy. Aby sprostać walce z otyłością, należy wdrożyć takie cele, jak: „Lepiej poinformowany konsument”: wpływanie na wiedzę, preferencje i zachowania w zakresie stylu życia i nawyków żywieniowych. Z jednej strony mowa tutaj o zapewnieniu jasnej, spójnej i opartej na faktach informacji, która umożliwia dokonywanie lepszych i bardziej świadomych wyborów konsumenckich. Z drugiej strony, chodzi o ogólną politykę informacyjną na temat zdrowego odżywiania się. Konkretnym narzędziem, które powinno zostać zastosowane do realizacji tego celu, jest nakaz umieszczania na opakowaniach informacji o wartości odżywczej, a także specjalne oznakowywanie produktów spożywczych (np. informacja o negatywnym wpływie na stan zdrowia). Jeśli chodzi o politykę informacyjną, to narzędziem realizacji tego celu powinny być kampanie społeczne promujące zdrową żywność i/lub ograniczenie reklamy niezdrowej żywności (zwłaszcza skierowanej do dzieci). „Stworzenie zdrowej alternatywy”: zwiększenie dostępności zdrowych produktów spożywczych. Realizacji tego celu służą przede wszystkim narzędzia fiskalne. Umożliwiają one obniżanie cen zdrowej żywności (poprzez preferencyjne stawki podatkowe) i/lub podnoszenie cen niezdrowej żywności (poprzez wyższe stawki podatkowe lub narzucanie specjalnych podatków, takich jak np. „podatek tłuszczowy” w Danii czy „podatek chipsowy” na Węgrzech). Innym narzędziem realizacji tego celu jest przekazywanie nadwyżek produkcji zdrowej żywności (owoców, warzyw, soków) do instytucji edukacyjnych i ośrodków wypoczynkowych dla dzieci. Kolejną ważną kwestią jest zmiana składu produktów spożywczych na bardziej prozdrowotny. „Wspieranie aktywności fizycznej”: tworzenie środowiska fizycznego i społecznego wspierającego zwiększanie aktywności fizycznej. Narzędziem realizacji tego celu powinna być promocja sportu i aktywnego odpoczynku, rozwój infrastruktury publicznej ułatwiającej przemieszczanie się pieszo i/lub na rowerze (tzw. zrównoważony transport miejski”). „Grupy priorytetowe”: skoncentrowanie działań przede wszystkim na dwóch grupach najbardziej narażonych na ryzyko otyłości: na dzieciach oraz na osobach ubogich. Narzędziem realizacji tego celu, jeśli chodzi o dzieci, jest edukacja zdrowotna i fizyczna. Jeśli chodzi zaś o osoby ubogie, to realizacji celu powinny służyć różnego rodzaju narzędzia socjalne. „Rozwój badań naukowych w celu skuteczniejszego kreowania działań politycznych”: poszerzenie wiedzy na temat czynników wpływających na zachowania konsumenckie, wpływu odżywania na zdrowie oraz czynników zapobiegających nadwadze. „Rozwijanie systemów monitorowania”: gromadzenie danych na temat wskaźników otyłości i nadwagi, które byłyby porównywalne w skali międzynarodowej; analiza działań podejmowanych przez kraje członkowskie i ocena ich skutków. Współcześnie otyłość staje się coraz bardziej powszechnym elementem otaczającej nas rzeczywistości. Wzrost liczby i odsetka ludzi otyłych prowadzi do wielu negatywnych konsekwencji natury zdrowotnej, społecznej i ekonomicznej. Najważniejsze z nich to: wzrost zapadalności na różne schorzenia, skrócenie trwania życia, tępienie negatywnych postaw wobec osób otyłych i obniżenie ich jakości życia. Duża skala i drażliwe konsekwencje spowodowały, że otyłość przestała być problemem indywidualnym, a stała się kwestią społeczną. Stworzyła się tym samym przestrzeń do ingerencji ze strony władz publicznych i organizacji pozarządowych. Problem otyłości jest dość złożony i w związku z tym walka z nim wymaga podjęcia dość złożonych działań. Inicjatywy w tym zakresie, aby były skuteczne, muszą być spójne. Przede wszystkim istotna jest komplementarność pozioma, co oznacza, że działania powinny być realizowane w ramach różnych polityk, w tym przede wszystkim: polityki edukacyjnej (włączenie zagadnień z zakresu zdrowego odżywiania się do programu nauczania, rozwój zajęć sportowych), polityki zdrowotnej (prewencja i leczenie otyłości), polityki transportowej i urbanistycznej (rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej), polityki informacyjnej (promocja aktywności fizycznej, informowanie na temat przyczyn i skutków otyłości, ograniczenie reklam niezdrowej żywności wśród dzieci), polityki fiskalnej (ingerowanie – poprzez system podatkowy – w ceny poszczególnych typów żywności). Ważna jest ponadto komplementarność pionowa, co oznacza, że działania powinny być podejmowane na różnych poziomach działania: w skali lokalnej, regionalnej, ogólnokrajowej i ponadnarodowej. ( publikacja p. Łukasz Jurek - UE Wrocław)
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) profilaktyka otyłości powinno opierać się na ograniczaniu spożycia kalorii, poprawie jakości diety oraz wprowadzeniu regularnej aktywności fizycznej wynoszącej minimalnie 150 minut tygodniowo w przypadku osoby dorosłej. Czasem wystarczą nawet niewielkie zmiany, wejście po schodach zamiast wejścia do windy czy spacer zamiast przejażdżki autem. Jedzenie powinno być przede wszystkim zgodne z piramidą zdrowego żywienia, w której podstawą wszystkich posiłków są warzywa. Problem nadwagi rośnie wraz z upływem lat. Nie oznacza to jednak, że nie dotyczy on dzieci i młodzieży. Szacuje się, że w naszym kraju co roku będzie przybywać 400 tys. dzieci z nadwagą. Świadomość społeczeństwa odnośnie zdrowego trybu życia w ogólnej populacji jest niestety wciąż na zbyt niskim poziomie. Brakuje programów profilaktycznych, edukacyjnych, które będa skierowane w szczególności do rodziców. Nawet jeżeli dziecko w szkole nauczy się piramidy zdrowego odżywiania, to nie do końca przekłada się na to, jak żywienie będzie wyglądało w domu. Nawyki żywieniowe dziecko podpatruje u swoich rodziców. W czasie pandemii koronawirusa Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, że otyłość i nadmiar dodatkowych kilogramów mają wpływ na przebieg infekcji koronawirusem oraz na ewentualne wystąpienie powikłań. W ostatnich tygodniach nowe badania populacyjne ugruntowały to powiązanie i wykazały, że nawet osoby, które mają jedynie nadwagę, są bardziej narażone na cięższy przebieg COVID-19. Wiele osób z nadwagą nie jest świadoma tego, że otyłość negatywnie wpływa na układ odpornościowy, co sprawia, że w wielu przypadkach organizm osoby otyłej nie jest w stanie samodzielnie zwalczyć wirusa. Badania przeprowadzone jeszcze przed rozwojem pandemii wyraźnie wskazują, że układ immunologicznych osób z otyłością funkcjonuje gorzej, co z kolei zwiększa ich podatność na infekcję, ciężki przebieg, komplikacje a nawet ryzyko zgonu w przebiegu chorób wirusowych takich, jak chociażby grypa. Według lekarzy system odpornościowy osób otyłych jest stale eksploatowany, gdyż stara się chronić i naprawiać komórki, które uległy uszkodzeniu, przez co ma mniejsze zasoby do obrony przed nowymi infekcjami, takimi jak np. koronawirus powodujący COVID-19. Warto również zaznaczyć, że komórki tłuszczowe infiltrują narządy, w których wytwarzane i przechowywane są komórki należące do układu odpornościowego, takie jak śledziona, szpik kostny i grasica. W związku z tym osoby na nadmierną ilością kilogramów tracą tkankę immunologiczną kosztem pojawiającej się tkanki tłuszczowej, przez co układ odpornościowy jest mniej wydolny w obronie organizmu przed patogenami lub w odpowiedzi na szczepionkę na koronawirusa. Dodatkowo otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia innych chorób, takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, czy zespoły metaboliczne, które w połączeniu z osłabionym układem odpornościowym czynią osoby otyłe bardziej podatnymi na ciężki przebieg infekcji koronawirusem. Specjaliści już od lat podejrzewali, że otyłość powoduje wystąpienie przewlekłego stanu zapalnego w organizmie. Tkanka tłuszczowa zwiększa produkcję cytokin. Są to cząsteczki, które wywołują reakcja zapalne i wpływają na metabolizm. Komórki odpornościowe, które niszczą nowotwory, są blokowane przez tłuszcz. Spowalniają i tracą umiejętność walki z nowotworem. Otyłość, tak jak inne choroby, może mieć charakter egzogenny lub endogenny. W drugim przypadku na początku dochodzi do zaburzeń neurohormonalnej regulacji spożycia pokarmów, a za tym idą zaburzenia gospodarki energetycznej organizmu. Podstawowa jest jak najszybsza diagnostyka, by uchronić chorego przed rozwojem powikłań i dalszą progresją otyłości. Z badań naukowych wiemy, że tylko niewielki odsetek pacjentów ma stawianą w sposób formalny diagnozę tego schorzenia. Oczywistą rzeczą jest, że takie rozpoznanie będzie miało przesiewowy charakter i będzie wymagało dalszych działań diagnostycznych, ale spowoduje, że zostaną one w odpowiedni sposób rozpoczęte. Jakiś czas temu uchwalono ustawę o opłacie cukrowej i w systemie ochrony zdrowia pojawiły się środki, które trzeba będzie w sposób właściwy i efektywny rozporządzić. „Kompleksowa opieka specjalistyczna nad pacjentem z otyłością olbrzymią” (KOS-BAR) jest świadczeniem o którym mówi się od około trzech lat. Główne zalety tego projektu to całościowe, kompleksowe podejście do pacjenta i jego schorzenia. Oznacza to zapewnienie opieki przez dwa lata. W jej ramach pacjent będzie przygotowywany do operacji bariatrycznej, która jest kluczowym elementem realizacji tego świadczenia. Przygotowanie będzie opierało się na uświadamianiu, konsultacjach z dietetykiem, psychologiem, zajęciach fizjoterapeutycznych, czego efektem ma być utrata masy ciała przed zabiegiem wynoszącym 8–10 procent. Ośrodek zajmujący się chorym będzie otrzymywał premię, jeśli uda się osiągnąć wcześniej ustalone założenia. Premie będą przyznawane po przeanalizowaniu ściśle obiektywnych wskaźników. Spowodowanie utraty masy ciała osób otyłych może spowodować, że również choroby będące powikłaniem otyłości, których leczenie jest bardzo kosztowne dla Narodowego Funduszu Zdrowia, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, udary mózgu, będa występować znacznie rzadziej.Jak pokazuje najnowsza analiza Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywnościowego, opracowanego przez Economist Intelligence Unit na zlecenie firmy nieco ponad 25 procent Polaków jest otyła i jest to o 2,9 procent więcej niż wynosi średnia w krajach europejskich. Problem nadmiernej wagi wśród Polaków sukcesywnie wzrasta, zwłaszcza w czasie pandemii. COVID-19 i wywołany nim lock down spowodował, że problem otyłości stał się jeszcze bardziej zauważalny. Według oficjalnych badań wskutek przymusowej izolacji średnio każdy z nas przytył o dwa kilogramy. Najczęściej za nadwagę i otyłość odpowiadają czynniki środowiskowe, a więc niewłaściwe odżywianie, złe nawyki w przyrządzaniu i spożywaniu posiłków, stres oraz niski poziom aktywności fizycznej. Okazuje się, że co czwarty obywatel Polski je fast foody kilka razy w miesiącu, a co trzeci kilka razy w tygodniu pije słodzone napoje. Wyniki Narodowego Testu Zdrowia wskazują też, że połowa Polaków nie uprawia żadnego sportu, a codziennie po warzywa i owoce sięga około 30 procent obywateli. Testy leku dla diabetyków w terapii otyłości wykazały 86-procentową skuteczność w grupie pacjentów którym podawano zastrzyki z semaglutydu. Reguluje on trzustkowe wydzielanie insuliny. Lek ten pozytywnie wpływa na kontrolę glikemii poprzez zmniejszenie stężenia glukozy we krwi zarówno na czczo jak i po posiłkach. W eksperymentalnym badaniu wzięło udział prawie 2000 otyłych dorosłych z 16 różnych państw. Część uczestników przyjmowała tygodniową dawkę wspomnianego leku. Druga zaś grupa zamiast leku stosowała tylko placebo. Obie grupy badanych przez cały okres trwania badania stosowały się do wytycznych związanych z żywieniem, aktywnością fizyczną prowadząc podobny tryb życia. Pod koniec badania uczestnicy, którzy przyjmowali placebo, stracili niewiele kilogramów, ale osoby, które przyjmowały semaglutide, zniacznie schudły. Po 68 tygodniach leczenia lekiem semaglutide, który zmniejsza apetyt, uczestnicy, którzy go stosowali, stracili średnio 14,9 procent masy ciała. Warto jest wspomnieć nieco więcej także o operacji bariatrycznej. Przed nią pacjent musi przejść wiele szczegółowych badań, które zakwalifikują go do do zabiegu lub nie. Jednym z istotniejszych jest badanie psychologiczne ponieważ lekarze muszą mieć pewność, że pacjent jest gotowy nie tylko do samej operacji, ale również do całkowitej zmiany nawyków żywieniowych. Chory musi doskonale zrozumieć nie tylko kwestie powikłań zabiegu, ale i to, że operacja bariatryczna wymusi na nim całkowitą zmianę trybu życia. W procesie leczenia otyłości, przed operacją bariatryczną, specjalista musi być pewny, że pacjent wie, na co się decyduje, jakie są tego konsekwencje, jak będzie wyglądało jego życie po zabiegu. Przede wszystkim specjaliści muszą mieć pewność, że pacjent ma ochotę długotrwałej współpracy. Jeżeli tylko chce się zoperować i nie ma zamiaru z nikim współpracować, to taki pacjent jest dyskwalifikowany.