Na stronie internetowej Rządowego Centru Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego oddziaływań terapeutycznych skierowanych do osób z doświadczeniem traumy oraz ich rodzin.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, celem wprowadzanego programu pilotażowego oddziaływań terapeutycznych skierowanych do osób z doświadczeniem traumy oraz ich rodzin jest praktyczne sprawdzenie efektywności różnych programów oddziaływań terapeutycznych przedstawionych przez realizatorów programu pilotażowego.

Program pilotażowy ma stanowić odpowiedź na potrzebę związaną z udzielaniem pomocy osobom po trudnych doświadczeniach takich jak uczestnictwo w działaniach wojennych lub doświadczenie uchodźcze w związku z konfliktem zbrojnym, doświadczenie lub bycie świadkiem przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej, uczestnictwo pośrednie lub bezpośrednie w wypadku komunikacyjnym lub doświadczenie skutków kataklizmu naturalnego lub pożaru. Wszystkie te doświadczenia mogą wpłynąć na zdrowie psychiczne jednostki wywołując problemy, które zostały sklasyfikowane w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 pod rozpoznaniem F43- Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne. W przypadku tego rodzaju problemów, mimo że trudne doświadczenie należy do przeszłości, pacjenci mogą odczuwać ich negatywne skutki przez wiele lat. Problemy te mogą poważnie wpłynąć na psychospołeczne funkcjonowanie tych osób, powodując trudności w wypełnianiu ról społecznych, oddziaływując m.in. na funkcjonowanie w rodzinach czy pracę zawodową.

Obecnie publiczny system opieki zdrowotnej nie posiada ośrodków dedykowanych oddziaływaniom terapeutycznym skierowanym do osób z doświadczeniem traumy oraz ich rodzin. Aby umożliwić przetestowanie sposobu organizacji opieki dla tej grupy pacjentów niezbędne jest przeprowadzenie programu pilotażowego.

Szczególne wyzwanie w obszarze ochrony zdrowia psychicznego stanowi pojawienie się w Rzeczypospolitej Polskiej obywateli Ukrainy, którzy doświadczyli uczestnictwa w działaniach wojennych lub uchodźctwa w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie. W ramach programu pilotażowego możliwe będzie stworzenie ośrodków, w których osoby z Ukrainy odczuwające negatywne skutki tych doświadczeń dla zdrowia psychicznego będą mogły uzyskać wsparcie i opiekę.

Okres realizacji programu pilotażowego jest określony w § 4 projektu rozporządzenia, zgodnie z którym trwa on od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

W § 5 projektu rozporządzenia został określony zakres i rodzaj świadczeń opieki zdrowotnej, których dotyczy program pilotażowy – objęte są nim świadczenia opieki zdrowotnej zawarte w wykazie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia. W projekcie rozporządzenia opisane zostały również warunki organizacji świadczeń opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji, w tym dotyczące personelu medycznego.

Zgodnie z przepisami § 6 ust. 1 projektu rozporządzenia ze świadczeń podmiotów realizujących program pilotażowy skorzystać będą mogły osoby u których stwierdzono rozpoznanie F43 - Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne, zgodnie z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, oraz ich rodziny. Zgodnie z § 3 ust. 3 projektu rozporządzenia program pilotażowy powinien uwzględniać oddziaływania terapeutyczne w związku z co najmniej jednym z następujących rodzajów doświadczeń traumatycznych:

  • uczestnictwo w działaniach wojennych lub doświadczenie uchodźcze w związku z konfliktem zbrojnym;
  • doświadczenie lub bycie świadkiem przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej;
  • uczestnictwo pośrednie lub bezpośrednie w wypadku komunikacyjnym;
  • doświadczenie skutków kataklizmu naturalnego lub pożaru.

Jednocześnie jak wskazano w § 6 ust. 2 projektu rozporządzenia ze świadczeń w ramach programu pilotażowego mogą korzystać także osoby odczuwające negatywny wpływ innych doświadczeń traumatycznych dla zdrowia psychicznego.

ZOBACZ: Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego oddziaływań terapeutycznych skierowanych do osób z doświadczeniem traumy oraz ich rodzin